Çeleken (Czeleken; turk.: Çeleken; ros.: Челекен, Czelekien) – półwysep we wschodniej części Morza Kaspijskiego należący do Turkmenistanu.

Çeleken
{{{alt grafiki}}}
Półwysep Çeleken na zdjęciu satelitarnym
Państwo

 Turkmenistan

Powierzchnia

~500 km²

Rodzaj obiektu

półwysep

Położenie na mapie Turkmenistanu
Mapa konturowa Turkmenistanu, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Çeleken”
39,4823°N 53,3097°E/39,482314 53,309669

Do lat 30. XX wieku była to wyspa. Powstał w wyniku obniżenia poziomu wód morza. Ma około 500 km². Krajobraz równinny, najwyższy punkt leży na wysokości około 100 m n.p.m. Dominują gleby piaszczyste i sołonczaki. Występują złoża ropy naftowej i ozokerytu[1]. Na półwyspie znajdują się niewysokie, ale czynne wulkany błotne z kraterami o średnicy do około dwóch metrów. Są one napełniane ropą naftową, przez którą następuje intensywne wydzielanie się gazów[2].

Na półwyspie znajduje się jezioro Porsou-Gel, które jest dawnym kraterem wulkanu błotnego. Wypełnia je słona woda i nadal wydzielają się tu ropa naftowa i gazy[2].

Przypisy edytuj

  1. Челекен (полуостров). Большая Советская Энциклопедия. [dostęp 2011-08-01]. (ros.).
  2. a b S.P. Susłow, Geografia fizyczna azjatyckiej części ZSRR, PWN, Warszawa, 1961, s. 594