École française d’Athènes

École française d’Athènes – francuska szkoła archeologiczna mieszcząca się w Atenach przy ulicy Didou 6. Powołana do życia dekretem króla Francuzów Ludwika Filipa I z 11 września 1846 roku.

École française d’Athènes

Szkoła powstała jako efekt XIX-wiecznego filhellenizmu i zainteresowania Francji ekspansją na Wschód. Prowadzi badania obejmujące całość kultury materialnej w Grecji od III tysiąclecia p.n.e. (Malia) do XV wieku (Mistra). Prace wykopaliskowe prowadzi na terenie Grecji kontynentalnej i wysp oraz Azji Mniejszej. Dekretem z dnia 26 września otrzymała status établissement public à caractère scientifique, culturel et professionnel. Od roku 2011 dyrektorem szkoły jest Alexandre Farnoux[1].

Badania edytuj

Delfy edytuj

Wykopaliska prowadzone w Delfach w latach 1800–1903 stały się fundamentem wiedzy o delfickiej świątyni Apollina i jej okręgu kultowym. Do bezcennych zabytków kultury odkrytych w Delfach przez archeologów francuskich należą Skarbiec Syfnijczyków, Skarbiec Ateńczyków, teatr, stadion, buleuterion, palestra i świątynia Apollina. Odkryto także ok. 700 inskrypcji o znacznej wartości dla historii starożytnej na murze poligonalnym świątyni. Szczupłą wiedzę o muzyce greckiej znacznie wzbogaciło odkrycie pochodzących ze 138 i 128 r. p.n.e. hymnów na cześć Apollina.

Ptoion edytuj

Prace wykopaliskowe w beockim Ptoionie były prowadzone w latach 1884–1907. W tamtejszym sanktuarium Apollina odkryto 34 marmurowe posągi kurosów (Apollinów archaicznych).

Gla edytuj

Prowadzone w 1893 roku badania na dawnej wyspie Gla wyschniętego beockiego jeziora Kopais są ważnym źródłem wiedzy o architekturze militarnej kultur przedgreckich. Odkryte tam pochodzące z XIII w. p.n.e. fortyfikacje przypisywane są kulturze Miniów.

Delos edytuj

Podobnie jak wykopaliska w Delfach, wykopaliska na Delos należą do najważniejszych badań archeologicznych w historii. Prace prowadzono w latach 1903–1914. Do najistotniejszych znalezisk należą dzieła sztuki, z których najcenniejsze to posąg wotywny Nikandry, Nike Achermosa i wczesnorzymska kopia Diadumenosa Polikleta o dużej wartości artystycznej. Datowane zabytki sztuki, np. reliefy Emiliusa Paulusa, stanowią ważne narzędzie badawcze służące klasyfikacji i poznaniu dzieł niedatowanych.

Wielkie znaczenie wykopalisk na Delos polega na tym, że dały one obraz hellenistycznego miasta Delos i drugiej po Delfach świątyni Apollina. Stan zachowania Delos jest dobry – odkryto ulice, domy, sklepy, freski, mozaiki, budynki publiczne, sprzęt domowy oraz setki inskrypcji.

Malia edytuj

Wykopaliska w Malii prowadzone przez Francuzów od 1922 roku doprowadziły do odkrycia ważnych zabytków cywilizacji minojskiej. Do najważniejszych należy odkrycie mniejszego niż w Knossos "pałacu". W Malii odkryto także oryginalny zespół urbanistyczny koncentrujący się wokół pałacu, z ciekawym rozplanowaniem i systemem kanalizacyjnym.

Inne wykopaliska edytuj

Badania w Tegei przyniosły odkrycie oryginalnych dzieł Skopasa. Duże znaczenie miały także badania na wyspie Thasos, w Mantinei i w Gortynie, gdzie w 1941 odkryto podobny do zespołu w Epidauros zespół kultowy Asklepiosa. W Mirynie odkryto wiele figurek terakotowych o wartości artystycznej zbliżonej do figurek z Tangary.

W macedońskim Filippi francuscy archeolodzy odnaleźli bizantyjskie bazyliki z V i VI w. – odkrycie to znacznie poszerzyło wiedzę o architekturze wczesnobizantyjskiej. Archeolodzy z École française odkopali, częściowo zakonserwowali i opracowali naukowo tzw. „średniowieczne Pompeje”, jak określa się ruiny zamku i miasta Mistra w górach Tajget.

Dawni wychowankowie edytuj

 
Malia
 
Delfy
 
Mistra

Przypisy edytuj

  1. École française d’Athènes: Chronology. [dostęp 2019-07-07]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • R. Étienne [i in.], L’Espace grec. Cent cinquante ans de fouilles de l’École française d’Athènes, Fayard, Paris 1996
  • Mała encyklopedia kultury antycznej, PWN, Warszawa 1990
  • G. Radet, L'histoire et l’œuvre de l’École française d’Athènes, Paris 1901
  • C. Valenti, L’École française d’Athènes, Belin, Paris 2006

Linki zewnętrzne edytuj