Łupawa (rzeka)

rzeka w Polsce

Łupawa (niem. Lupow) – rzeka w północnej Polsce, na Pomorzu, długość wraz z Obrówką 98,7 km, powierzchnia zlewni 924,5 km²[potrzebny przypis].

Łupawa
Ilustracja
Ujście Łupawy do Bałtyku
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość 98,7 km
Powierzchnia zlewni

924,5 km²

Źródło
Miejsce Pojezierze Kaszubskie
Wysokość

256 m n.p.m.

Współrzędne

54°19′55″N 17°37′11″E/54,331944 17,619722

Ujście
Recypient Morze Bałtyckie
Miejsce

Rowy

Współrzędne

54°40′09″N 17°02′58″E/54,669167 17,049444

Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Łupawa kilkanaście kilometrów przed ujściem
Elektrownia wodna na Łupawie w Smołdzinie
Smołdzino, ul. Mostowa, most na Łupawie

Źródłowy ciek Łupawy – Obrówka wypływa z jeziora Gogolinko, Łupawa z jeziora Jasień w rejonie miejscowości Zawiat, na obszarze Parku Krajobrazowego Dolina Słupi.

Rzeka w górnym biegu przepływając po pofałdowanym terenie moreny czołowej dochodzącej do 250 m n.p.m., wykorzystuje doliny rynnowe, w dolnym odcinku przepływa przez tereny płaskie o podłożu torfowym i bagiennym, od jeziora Gardno przybiera charakter kanału.

Ujście do Morza Bałtyckiego w Rowach (gmina Ustka).

Dopływy i ich długości: Bukowina (28,6 km), dopływ spod Mydlity (7,3 km), Rokitnica (11,1 km), Rębowa (7,1 km), Darżyńska Struga (14,3 km), Charstnica (12,0 km), Roztok[1] (ok. 3 km[2]), Brodniczka.

Zagospodarowanie edytuj

W dolnym odcinku do 58,8 km od ujścia zbudowano 6 elektrowni wodnych o łącznej mocy około 0,94 MW w miejscowościach: Smołdzino, Żelkowo, Drzeżewo, Łebień, Poganice, Łupawa.

Na rzece znajduje się specjalny odcinek wędkarski przeznaczony dla wędkarzy łowiących metodą muchową oraz spinningową. Odcinek ten znajduje się w okolicy wsi Damnica.

W systemie administrowania wodami dorzecze Łupawy zaliczane jest do obszaru dorzecza Wisły[3][4].

Jakość wód edytuj

Według danych Inspekcji Ochrony Środowiska poprzez Łupawę do Morza Bałtyckiego następuje odpływ metali ciężkich, w ciągu 2012 roku w ilościach: 1,5 tony cynku, 0,4 tony miedzi, 0,5 tony ołowiu, ok. 200 kg chromu oraz 0,5 tony niklu[5].

Ochrona przyrody edytuj

W ujściu rzeki Łupawy w półkolu zakreślonym promieniem długości 500 m w kierunku morza ze wschodniej głowicy wejścia do portu Rowy został ustanowiony stały obwód ochronny, gdzie obowiązuje zakaz połowu organizmów morskich[6].

Na morskich wodach wewnętrznych w granicach portu Rowy został ustanowiony okresowy obwód ochronny dla troci wędrownej i łososia, który obowiązuje od 15 września do 31 grudnia każdego roku. Wprowadzono ograniczenie w sportowym połowie ryb, polegające na zakazie połowu metodą spinningową na wodach portowych[7].

Łupawa i Bukowina objęte są ochroną w formie obszaru Natura 2000 „Dolina Łupawy” (PLH220036). Dolny odcinek Łupawy objęty jest ochroną w obszarze Natura 2000 „Ostoja Słowińska” (PLH220023).

Ważniejsze miejscowości na trasie edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 237, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-03-17]. (pol.).
  3. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-25].
  4. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. (poz. 1911)
  5. Tabl. 10.6 Odpływ metali ciężkich rzekami do Morza Bałtyckiego w 2012 r.. W: Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2013. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2014-01-21, s. 338. Cytat: „Wyniki Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie Monitoringu Wód” – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
  6. Zarządzenie Nr 1 Okręgowego Inspektora Rybołówstwa Morskiego w Słupsku z dnia 25 stycznia 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2000 r. Nr 9, poz. 84)
  7. Zarządzenie Nr 2/2001 Okręgowego Inspektora Rybołówstwa Morskiego w Słupsku z dnia 10 maja 2001 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2001 r. Nr 17, Poz. 331)
  8. Polska 2017 : atlas samochodowy 1:200 000 dla profesjonalistów. Barbara Gawrysiak, Bartosz Kunowski, Maria Radziwonowicz, Paweł. Radziwonowicz, Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, Dom Wydawniczy PWN Kompas. 2017. [dostęp 2021-02-21].

Linki zewnętrzne edytuj