Łyżwiarz (obraz)
Łyżwiarz – obraz olejny amerykańskiego malarza portrecisty Gilberta Charlesa Stuarta (1755–1828).
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1782 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
245,5 × 147,5 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
W 1775 roku Stuart przybył do Szkocji, a następnie do Anglii w celu doskonalenia umiejętności malarskich. W Londynie trafił do pracowni amerykańskiego malarza Benjamina Westa. Już w 1777 i 1779 roku Stuart wystawiał swoje prace w Królewskiej Akademii Sztuki. Powoli zdobywał uznanie jako portrecista. Zimą 1782 roku zgłosił się do niego kolejny klient – szkocki prawnik William Grant. Przybył on do domu Westa przy Newman Street w Londynie, ze zleceniem wykonania całopostaciowego portretu swojej osoby. Stuart nigdy wcześniej nie malował takiego portretu.
Jak wspomina William Dunlap, jeden z ówczesnych biografów malarza, Grant po wejściu z mroźnej ulicy do pracowni miał powiedzieć „…dzień skłania raczej do tego, by pojeździć na łyżwach, niż aby w dusznym pomieszczeniu pozować do portretu”[1][2]. Stuart podchwycił myśl i wraz z młodym prawnikiem wybrał się na zamarzniętą rzeczkę Serpentina w Hyde Parku[2]. Jazda na lodzie rozładowała napięcie artysty i podsunęła pomysł namalowania portretu Granta jako łyżwiarza.
_Skating_on_Duddingston_Loch.jpg)
Obraz Henry’ego Raeburna z 1784,
National Gallery of Scotland, Edynburg
Opis obrazu edytuj
Portret przedstawia mężczyznę jadącego na łyżwach po lodzie. Jest niemal całkowicie odziany w czerń z nielicznymi białymi akcentami. Na głowie ma równie czarny sztywny kapelusz, przekrzywiony lekko na prawo. Głowa Granta jest nieco przekrzywiona, a wzrok skierowany w bok. Ręce łyżwiarza splecione są na piersi, a sylwetka przypomina starożytny posąg rzymskiego Apolla Belwederskiego[2]. Cały ciężar ciała oparty jest na lewej nodze. Prawa noga wyciągnięta jest do tyłu nadając wrażenie stylowej jazdy łyżwiarza. Za Grantem widoczny jest zimowy krajobraz złożony z drzew i dalekiej panoramy Londynu z charakterystycznymi dwoma wieżami Opactwa Westminsterskiego. W tle widać także innych łyżwiarzy.
Łyżwiarz został wystawiony w 1782 roku w Królewskiej Akademii Sztuki. Portret wywołał poruszenie i przyniósł Stuartowi sławę[3]. Od tego czasu artysta usamodzielnił się i założył własną pracownię. Portret mógł być inspiracją dla szkockiego malarza Henry’ego Raeburna i jego dzieła Wielebny Robert Walker jeżdżący na łyżwach[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Dunlap William A History of the Rise and Progress of the Arts of Design in the Unitet States t. 1, C.E. Goodspeed & Co., Boston, 1918, [w:] H. Rachlin, Skandale, wandale i… s. 112.
- ↑ a b c Gilbert Stuart: The Skater (Portrait of William Grant). National Gallery of Art, Washington, DC, 1782. [dostęp 2013-02-06]. (ang.).
- ↑ Whitley W.T. Gilbert Stuart Harvard University Press, Cambrige, 1932, s. 17, 24, [w:] H. Rachlin, Skandale, wandale i…
- ↑ William Lyons: Painting by American artist claimed as inspiration for Raeburn’s skating minister. Scotland on Sunday (Edinburgh, Scotland), 2005-06-05. [dostęp 2013-02-08]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Harvey Rachlin, Skandale, wandale i niezwykle opowieści o wielkich dziełach sztuki, Wyd Rebis, Poznań 2010, ISBN 978-83-7510-512-4.