Ślężański Park Krajobrazowy
Ślężański Park Krajobrazowy – park krajobrazowy znajdujący się na terenie województwa dolnośląskiego. Obejmuje Masyw Góry Ślęży, Masyw Góry Raduni, pasma Wzgórz Oleszeńskich i Wzgórz Kiełczyńskich oraz Jańską Górę. Znajduje się na terenie gmin: Dzierżoniów, Jordanów, Łagiewniki, Sobótka, Marcinowice, Świdnica. Utworzony został w celu ochrony i zachowania środowiska przyrodniczo-krajobrazowego Masywu Ślęży, jego wartości kulturowych i historycznych. W Parku lasy zajmują ok. 5500 ha (67% powierzchni Parku), w otulinie przeważają pola uprawne (80% powierzchni całkowitej Parku). Lasy w obrębie Ślężańskiego PK należą do Nadleśnictwa Miękinia. Udział wód to zaledwie 20 ha.
- Powierzchnia: 15 640 ha (8190 ha powierzchnia Ślężańskiego Parku Krajobrazowego + 7450 ha otuliny)
- Utworzony: 8 czerwca 1988 r.
 Widok Góry Ślęża | |
| park krajobrazowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie |
gminy: Dzierżoniów, Jordanów Śląski, Łagiewniki, Marcinowice, Sobótka, Świdnica |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
1988 |
| Powierzchnia |
81,90 km² |
| Powierzchnia otuliny |
74,50 km² |
| Obszary chronione | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 50°52′N 16°42′E/50,866667 16,700000
| |
| Strona internetowa | |
Obszary chronione edytuj
W obrębie parku znajdują się 3 rezerwaty przyrody:
Pozostałe formy ochrony:
- zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Skalna”
- pomnik przyrody „Krasnorost”
- seria użytków ekologicznych „Paprocie serpentynitowe w Masywie Ślęży” (10 stanowisk)
W obrębie parku znajduje się też rezerwat archeologiczny w Będkowicach.
Szlaki edytuj
W obrębie parku znajduje się 5 szlaków turystycznych:
Wokół Ślęży,
Sobótka - Ślęża - Sulistrowice - Łagiewniki,
Strzeblów - Sobótka-Górka - Ślęża - Przełęcz Tąpadła - Radunia - Jordanów Śl.,
Strzelce Św. - Przełęcz Tąpadła - Książnica Śl. - Krzczonów,
Sobótka - Ślęża - Przełęcz Tąpadła - Książnica Śl.
W obrębie parku znajdują się 2 szlaki archeologiczne:
- Szlak archeologiczny Sobótka - Będkowice (ok. 1 godz. 50 min.),
- Szlak archeologiczny Sobótka - Przełęcz pod Wieżycą - Strzegomiany - Rezerwat archeologiczny w Będkowicach - Ślęża - Skalna - Sobótka-Górka (ok. 4 godz. 30 min.).
W obrębie parku znajduje się 5 szlaków długodystansowych:
- Strzelin - Ślęża - Górka, zn. niebieskie,
- Strzelin - Ślęża - Sobótka, zn. czerwone,
- Świdnica - Ślęża, zn. żółte (6…7 godz.),
- Ząbkowice Ślaskie - Przełęcz Słupicka - Przełęcz Tąpadła - Strzelce, zn. zielone,
- Wrocław - Sobótka, zn. niebieskie (tylko fragment od Rogowa do stacji PKP w Sobótce).
W obrębie parku znajdują się 3 ścieżki dydaktyczne:
- Ścieżka archeologiczno-historyczna,
- Ścieżka przyrodniczo-geograficzna,
- Ścieżka przyrodnicza.
Ponadto przez teren parku przebiega kilka tras rowerowych[1].
Flora edytuj
Flora charakteryzuje się znacznym udziałem roślin prawnie chronionych (25 gatunków chronionych całkowicie i 10 chronionych częściowo), rzadkich i interesujących oraz górskich. Przeważająca liczba gatunków należy do form nizinnych, przy czym ich pionowe granice zasięgów są znacznie przesunięte w górę, w porównaniu z Przedgórzem Sudeckim. Stosunkowo mało jest gatunków górskich (wyjątek stanowią mchy, gdzie 1/3 to formy górskie), których zasięgi są z kolei przesunięte w dół.
Ważniejsze gatunki:
- hildenbrandia rzeczna
- zanokcica klinowata
- goździk pyszny
- pełnik europejski
- róża francuska
- wawrzynek wilczełyko
- goryczka wąskolistna
- gnidosz rozesłany
- zimowit jesienny
- lilia złotogłów
- kosaciec syberyjski
- mieczyk błotny
- mieczyk dachówkowaty
- kruszczyk szerokolistny
- gółka długoostrogowa
- kukułka plamista
- kukułka szerokolistna
Fauna edytuj
Skład fauny tego obszaru przypomina pobliskie Sudety, choć jest nieco zubożały. Zaznaczony jest tutaj wyraźnie efekt wyspowy. Z uwagi na bardzo małą zasobność zbiorników wodnych, fauna wodna jest słabo wykształcona, choć występują tu interesujące gatunki, fauna lądowa charakteryzuje się bogactwem gatunkowym.
Ważniejsze gatunki:
- poczwarówka alpejska
- ślimak obrzeżony
- ślimak aksamitny
- ślimak maskowiec
- szklarka płaska
- ślimak Lubomirskiego
- ślimak karpacki
- świdrzyk łamliwy
- paź królowej
- mieniak tęczowiec
- strzebla potokowa
- pstrąg potokowy
- salamandra plamista
- traszka górska
- rzekotka drzewna
- puchacz
- krzyżodziób świerkowy
- orzechówka
- włochatka
- pliszka górska
- kania ruda
- kruk
- muchołówka białoszyja
- kret
- jeż europejski
- ryjówka aksamitna
- ryjówka górska
- ryjówka malutka
- rzęsorek rzeczek
- mopek zachodni
- nocek Bechsteina
- nocek wąsatek
- nocek Natterera
- nocek duży
- gacek brunatny
- karlik malutki
- orzesznica
- popielica
- gronostaj europejski
- kuna domowa
- łasica pospolita
Pomniki przyrody edytuj
Według oficjalnych rejestrów w obrębie Parku i otuliny występuje 21 pomników przyrody ożywionej:
- dąb szypułkowy – 14 sztuk
- lipa drobnolistna – 3 sztuki
- jesion – 1 sztuka
- buk – 1 sztuka
- miłorząb – 1 sztuka
- hildenbrandia rzeczna – 1 stanowisko
Zabytkowe zespoły pałacowo-parkowe edytuj
W obrębie Parku znajduje się łącznie 14 obiektów, o różnej wartości zabytkowej, dendrologicznej, zróżnicowanej wielkości budowli, areału i stopnia ich zachowania. Zespoły te znajdują się w następujących miejscowościach:
| miejscowość | obiekt |
|---|---|
| Będkowice | renesansowy dwór otoczony fosą |
| Chwałków | |
| Gogołów | Wiatrak holenderski z XIX w. (odrestaurowany na wzór oryginału) |
| Karolin | |
| Książnica | |
| Kunów | |
| Młynica | |
| Piotrówek | zespół pałacowy |
| Sobótka-Górka | zespół dawnego opactwa Augustianów, rośnie tu również miłorząb o obwodzie pnia 260 cm |
| Sokolniki | |
| Sulistrowiczki | Park „Wenecja” |
| Świątniki | |
| Wiry |
Przypisy edytuj
- ↑ Szlaki Piesze i Rowerowe. Urząd Miasta i Gminy Sobótka. [dostęp 2018-09-13].
Linki zewnętrzne edytuj
- Ślężański Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-06-10].
- Ślężański Park Krajobrazowy w Dolnośląskim Zespole Parków Krajobrazowych. dzpk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-18)].
- Ślężański Park Krajobrazowy w Serwisie Turystycznym Dolnego Śląska