Śledziowate[2] (Clupeidae) – rodzina ryb śledziokształtnych (Clupeiformes), głównie morskich, obejmująca między innymi śledzie, szproty, sardynki, sardynele i sardynopsy. Są to ryby użytkowe o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym, zajmują czołowe miejsce w światowym rybołówstwie.

Śledziowate
Clupeidae[1]
Cuvier, 1817
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Clupea harengus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Podgromada

nowopłetwe

Infragromada

doskonałokostne

Nadrząd

śledziopodobne

Rząd

śledziokształtne

Rodzina

śledziowate

Występowanie edytuj

Wody całego świata, głównie przybrzeżne wody morskie pomiędzy 70° N a 60° S. Większość śledziowatych to gatunki morskie, nieliczne są słodkowodne lub dwuśrodowiskowe. W Morzu Bałtyckim występuje sałaka (podgatunek śledzia atlantyckiego), aloza, parposz i szprot.

Cechy charakterystyczne edytuj

Ciało wydłużone, od zaokrąglonego do silnie spłaszczonego, o długości od 2 do 75 cm. Śledziowate są bardzo sprawnymi, zwrotnymi pływakami zdolnymi przemierzać znaczne przestrzenie. Pojedyncza, mała płetwa grzbietowa ułożona jest pośrodku grzbietu, płetwy brzuszne znajdują się w pobliżu linii podstawy płetwy grzbietowej, płetwa ogonowa jest głęboko wcięta. U niektórych gatunków płetwa grzbietowa i płetwy brzuszne nie występują. Linia boczna u większości gatunków jest niewidoczna, u niektórych występuje tylko na pierwszych łuskach za głową. Łuski cykloidalne. Ubarwienie srebrne z ciemniejszym grzbietem. Żywią się planktonem, a większe osobniki drobnymi rybami. Pływają najczęściej w ławicach, czasami bardzo dużych.

Znaczenie gospodarcze edytuj

Śledziowate zajmują pierwsze miejsce w światowych połowach rybołówstwa. Są wykorzystywane przede wszystkim z powodu mięsa nadającego się do użytku w stanie świeżym, wędzonym, po zamrożeniu lub zasoleniu, w postaci konserw i marynat. Poza tym są wykorzystywane w przetwórstwie rybnym. Do gatunków o największym znaczeniu gospodarczym należą śledź atlantycki, śledź pacyficzny, sardynki i szprot.

Klasyfikacja edytuj

Rodzina obejmuje około 200 współcześnie żyjących gatunków klasyfikowanych w rodzajach[3]:

AlosaAmblygasterAnodontostomaBrevoortiaClupanodonClupeaClupeichthysClupeoidesClupeonellaCongothrissaCoricaDayellaDorosomaEhiravaEscualosaEthmalosaEthmidiumGilchristellaGonialosaGudusiaHarengulaHerklotsichthysHilsaHyperlophusJenkinsiaKonosirusLaeviscutellaLileLimnothrissaMicrothrissaMinyclupeoidesNannothrissaNematalosaOdaxothrissaOpisthonemaPellonulaPlatanichthysPliosteostomaPoecilothrissaPotamalosaPotamothrissaRamnogasterRhinosardiniaSardinaSardinellaSardinopsSauvagellaSierrathrissaSpratelloidesSpratellomorphaSprattusStolothrissaTenualosaThrattidion

Rodzaje wymarłe:

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Clupeidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  3. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-07-31] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Froese, R. & D. Pauly: Family Clupeidae - Herrings, shads, sardines, menhadens. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2008. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).
  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.