Śriwidja
Śriwidja (trl. Śrīvidyā, ang. Shri Vidya) – tantryczna tradycja hinduistyczna wyłoniona z zachodniego przekazu nurtu kaula (kula)[1] w odmianie śrikula (tantryzm „rodu łaskawej bogini”[2]).
Centralnym bóstwem jest bogini Lalita Tripurasundari a charakterystycznym diagramem najpopularniejsza z jantr – śrijantra.
Pisma edytuj
- Nitjaszodasikatnawa – „Ocean tradycji Szesnastu Wiecznych Bogiń”
- Joginihrydaja – „Serce Jogini”
- Tantraradźajantra – „Król tantr”
- Saundarjalahari – „Ocean piękna”
- Lalitasahasranama – „Tysiąc imion Lality”
- Tripuropaniszad – „Sekret Tripury”
- Parasuramakalpasutra
- Saubhagjaćintamani[3]
Recepcja w Indiach edytuj
Wyróżnia się kilka szkół śriwidji, w tym w ogólności:
- samajaćara – samaja-tantra nazywana jest również „Tantrą prawej ręki”. Uczniowie samaja-tantry praktykują medytację na sahasraraćakrze. Zdobywają również wiedzę o ćakrach, nadi i pranach. Samajaćara uważana jest za najczystszą i najbardziej duchową z trzech ścieżek tantry.
- miszraćara – uczniowie Miszra-tantry praktykują medytację oraz praktyki zewnętrzne, mające na celu otworzenie ćakry anahata.
- kaulaćara – kaula-tantra nazywana jest również „tantrą lewej ręki”. Jej adepci medytują nad energią kundalini i wykorzystują praktyki zewnętrzne intensywnie przyjemne i nieprzyjemne (najczęściej seksualne) w celu otworzenia ćakry muladhara. Uważa się, że praktyki te są często nadużywane w szkodliwy sposób[potrzebny przypis].
Część szkół południowoindyjskich uległa znacznie wpływom wedanty, zatraciła tantryczny charakter niektórych rytuałów i dostosowała się do wymogów ortodoksji[4].
Recepcja w Polsce edytuj
Grupa Wyznaniowa „Shri Vidya” była oficjalnie zarejestrowanym związkiem wyznaniowym, praktykującym w Polsce tę tradycję hinduizmu.
Przypisy edytuj
- ↑ Tradycja kaula. W: Gavin Flood: Hinduizm. Wprowadzenie. Małgorzata Ruchel (tłum.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008, s. 175, seria: Ex Oriente. ISBN 978-83-233-2517-8.
- ↑ Tantryczny kult bogini. W: Gavin Flood: Hinduizm. Wprowadzenie. Małgorzata Ruchel (tłum.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008, s. 194, seria: Ex Oriente. ISBN 978-83-233-2517-8.
- ↑ a b Tradycje śiwaickie. W: Marzenna Czerniak-Drożdżowicz: Studia nad pańćaratrą. Tradycja i współczesność. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008, s. 24. ISBN 978-83-233-2645-8.
- ↑ II. Kilka uwag o indyjskiej literaturze religijnej i jej egzegezie. W: Marzenna Czerniak-Drożdżowicz: Studia nad pańćaratrą. Tradycja i współczesność. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008, s. 54. ISBN 978-83-233-2645-8.