Święta krowa
Święta krowa – termin używany dla określenia specjalnego statusu krowy w Indiach.
.jpg)
Wedyzm edytuj
Symbolizm krowy sięga w wierzeniach indyjskich czasów aryjskich. Już wedyzm znał ją jako uniwersalną matkę i symbol kosmiczny[1]. Teksty starowedyjskie przekazują, iż poza sklepieniem nieba znajduje się niebiańska krowa. Słońce i Księżyc pojmowano jako jej cielęta, a światło tych ciał niebieskich jako mleko niebiańskiej krowy[2]. Pozostałości wierzeń związanych z krową występują również w zaratusztrianizmie[3].
Hinduizm edytuj
Zgodnie z hinduistycznymi świętymi pismami, krowa powinna być traktowana jako jedna z siedmiu matek człowieka, gdyż jako dawczyni mleka staje się jego karmicielką.
Wbrew panującemu na Zachodzie przekonaniu, hinduiści nie czczą krów[potrzebny przypis], ale starają się zapewnić im ochronę, co przejawia się w łagodnym ich traktowaniu oraz ścisłym powstrzymywaniu się od spożywania mięsa (wegetarianizm).
Konstytucja Republiki Indii z 26 listopada 1949 r. zawiera zapisy zobowiązujące władze państwowe do ochrony krów. Zgodnie z jej art. 48 państwo dąży do rozwijania rolnictwa i hodowli zwierząt zgodnej z nowoczesnymi i naukowymi wzorcami, a w szczególności podejmuje kroki zmierzające do zachowania i poprawy chowu krów i cieląt oraz innego bydła mlecznego oraz do zapobiegania ich ubojowi[4]. jednakże w większości stanów obowiązują miejscowe przepisy i wyjątki od nich, które dopuszczają m.in. zabijanie krów starych i chorych. Po dojściu do władzy w Indiach nacjonalistycznej partii BJP nasiliły się przypadki napadów na rzeźnie, rzeźników i na osoby wyznające religie nie nakazujące praktykowania wegetarianizmu (np. muzułmanów); znane były także przypadki linczów. Napaści dopuszczały się ochotnicze patrole religijne, wyposażone w kije, miecze, pistolety i cegły. Potępienie władz wobec napadów było spóźnione i mało wyraziste[5].
Sikhizm edytuj
Sikhowie z tradycji namdhari otaczają krowy szczególnym szacunkiem, podobnie jak to ma miejsce w hinduizmie[6].
Frazeologia polska edytuj
Określenie to utarło się w języku polskim jako związek frazeologiczny oznaczający osobę uważającą się (lub uważaną przez innych) za niepodlegającą krytyce, niezależnie od podejmowanych lub niepodejmowanych przez nią działań.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ "Zasady odnoszące się do kontaktu i do żywności. W: Louis Dumont: Homo hierarchicus. System kastowy i jego implikacje. Anna Lebeuf (tł.), Tomasz Sikora (red.nauk.). Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy >>NOMOS<<, 2009, s. 224, seria: Classica Religiologica. ISBN 978-83-60490-54-9. OCLC 750773420.
- ↑ Androgyn uniwersalny. W: Maryla Falk: Mit psychologiczny w starożytnych Indiach. Ireneusz Kania (przeł.), Marek Mejor (red.nauk.). Wyd. 1. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2011, s. 38. ISBN 97883-242-0978-1.
- ↑ Zarathustra., Die Gatha's des Awesta : Zarathustra's Verspredigten, ISBN 978-3-11-151146-7, OCLC 979765409 [dostęp 2023-03-13].
- ↑ Konstytucja Republiki Indii, 26 października 1949.
- ↑ Robert Stefanicki: Śmierć krowożercom. Indie toczą wojnę o świętość. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2014-12-15. [dostęp 2015-12-17]. (pol.).
- ↑ Zbigniew Igielski: Sikhizm. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2008, s. 112, seria: Mała Biblioteka Religii. ISBN 978-83-7505-045-5. (pol.).