Świerzowa Polska

wieś w województwie podkarpackim

Świerzowa Polskawieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Chorkówka[5][4], nad rzeką Jasiołką w odległości 6 km od Krosna. Graniczy z miejscowościami: Dobieszyn, Szczepańcowa, Zręcin, Żarnowiec i miastem Krosno.

Świerzowa Polska
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

krośnieński

Gmina

Chorkówka

Liczba ludności (2014-12-31)

2202[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-457[3]

Tablice rejestracyjne

RKR

SIMC

0347577[4]

Położenie na mapie gminy Chorkówka
Mapa konturowa gminy Chorkówka, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Świerzowa Polska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Świerzowa Polska”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Świerzowa Polska”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Świerzowa Polska”
Ziemia49°40′31″N 21°41′39″E/49,675278 21,694167[1]
Strona internetowa

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Od 1 stycznia 1999 roku Krosno zostało miastem powiatowym, a Rzeszów stolicą województwa podkarpackiego, do którego obecnie Świerzowa Polska należy.

Integralne części wsi edytuj

Integralne części wsi Świerzowa Polska[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0347583 Budy część wsi
0347590 Jastrzęby część wsi
0347608 Kmiecie część wsi
0347614 Podskale część wsi
0347620 Pogwizdów część wsi
0347637 Ulica część wsi

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1419. Świerzowa Polska powstała w dorzeczu Jasiołki w XIV wieku za panowania króla Kazimierza Wielkiego. Była to średnio zamożna wieś, w której według danych z 1536 roku było 7 kmieci, 5 zagrodników, karczma, dwór, folwark, młyn i staw rybny. Miejscowość była własnością Jacka Borkowskiego i Magdaleny ze Strzałkowskich. 18 lutego 1808 – wieś znalazła się w posiadaniu rodziny Trzecieskich. Kupił ją Jan Michał Trzecieski (1774-1842), od Jacka i Magdaleny ze Strzałkowskich Borkowskich, protoplasta miejsteckiej linii Trzecieskich.

W 1943 roku w lesie opodal miejscowości doszło do potyczki oddziału "Stacha" należącego do Gwardii Ludowej z oddziałem niemieckim. Zginęło kilku gwardzistów[6].

Po roku 1918 Świerzowa Polska znalazła się w gminie Jedlicze i liczyła 785 mieszkańców. Obecnie Świerzowa Polska jest drugą co do liczby mieszkańców wsią w gminie Chorkówka, liczy 2191 mieszkańców oraz 400,85 ha powierzchni.

Nazwa wsi edytuj

Kształtowanie się nazwy wsi:

  • Świrszowa – 1424,
  • Swirszowa – 1460,
  • Swyrzowa – 1581,
  • Świerzowa – 1600.

Świerzowa Polska – drugi człon odróżnia miejscowość od znajdującej się w pobliżu Świerzowej Ruskiej.

Ochotnicza Straż Pożarna edytuj

Wydarzeniem, które dało początek Ochotniczej Straży Pożarnej w Świerzowej Polskiej był pożar, który powstał w maju 1945 r. w zabudowaniach Kazimierza Krzysztyniaka, na skutek uszkodzonych przewodów kominowych. Sprzyjający silny wiatr przeniósł ogień na sąsiednie budynki i z dymem poszło całkowicie 6 budynków mieszkalno-gospodarczych, a 6 budynków zostało częściowo uratowanych.

W akcji ratowniczej brała udział ludność wsi oraz żołnierze Armii Czerwonej, którzy w tym czasie stacjonowali na lotnisku w Krośnie. Akcja ratownicza prowadzona była przy pomocy prymitywnego sprzętu jak wiadra, garnki, łopaty, a i to w niewystarczającej ilości, przy równoczesnym braku wody. Toteż mimo ofiarnej pracy ludzi, ogień zniszczył wieloletnia pracę rolników. Doświadczeni klęską pożaru mieszkańcy wsi, a w szczególności Władysław Materowski, Andrzej Kisiołek i Józef Szubra, którzy zatrudnieni byli w Zakładowej Straży Pożarnej przy Krośnieńskich Zakładach Lniarskich wystąpili z inicjatywą zorganizowania Ochotniczej Straży Pożarnej w Świerzowej Polskiej.

OSP została w 1945 r. powołana do życia. Nie brakowało chętnych do wstąpienia do OSP, lecz brak odpowiedniego sprzętu był powodem, że OSP w pierwszych latach po II wojnie światowej nie przejawiała większej aktywności. W roku 1949 działalność OSP mocno się ożywiła. Wybrano nowy zarząd, do którego weszli: Andrzej Kisiołek, Władysław Materowski, Józef Szubra, Józef Zajdel, Henryk Ginalski, Władysław Adamik, Eugeniusz Szajna, Karol Szydło i Władysław Półchłopek.

W lutym 2011 OSP Świerzowa miała 2 członków honorowych, 31 członków czynnych i 10 członkiń Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. Obecnie OSP Świerzowa zwiększyła liczbę wyjazdów. Remiza jest cały czas odnawiana i remontowana[7].

MKS Krosno edytuj

Przez wieś biegną trasy linii MKS Krosno: "7", "11", "18" i "N1".

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138062
  2. Strona urzędu gminy - statystyka. chorkowka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-13)].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1270 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Józef Bolesław Garas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 365
  7. http://www.ospswierzowapolska.pl/ Ochotnicza Straż Pożarna w Świerzowej Polskiej – oficjalna strona internetowa jednostki

Linki zewnętrzne edytuj