Żelisławiec
Żelisławiec – (niem. Sinzlow), wieś sołecka w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo, położona na południowym obrzeżu Szczecińskiego Parku Krajobrazowego „Puszcza Bukowa”, przy drodze wojewódzkiej nr 120, 7 km na zachód od Starego Czarnowa i 12,5 km na wschód-północny wschód od Gryfina. Przystanek PKS.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
251[2]. |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
74-106[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZGR |
| SIMC |
0783278 |
Położenie na mapie gminy Stare Czarnowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego  | |
 53°16′29″N 14°40′18″E/53,274722 14,671667[1]
| |
Wieś w 1180 wzmiankowana wśród dóbr cystersów z Kołbacza, w 1255 na krótko posiadała prawa targowe.
Jak podaje legenda, osada została założona przez kasztelana książąt szczecińskich Żelisława, w miejscu, gdzie na jednym z dębów było gniazdo gryfów, mitycznych potężnych stworzeń, znanych z wizerunku na herbie rodowym Gryfitów i licznych herbów pomorskich miast.
W centrum kościół filialny pw. NMP Matki Kościoła, zbudowany w 2. połowie XIII w. z kostki granitowej, z ceglaną wieżą z hełmem ostrosłupowym dobudowaną w XIX w.[4] Kościół salowy, na rzucie prostokąta, zrujnowany po 1945, odbudowany w 1977. Wokół kościoła zabytkowy mur z trzema średniowiecznymi bramkami cmentarnymi. Przy murze „Dąb pod Gryfami” (o obwodzie 435 cm). Kościół zabytkowy - nr rej. 422 z 5.12.1963 r., należy do parafii w Gardnie[5].
Przy kościele węzeł znakowanych szlaków turystycznych:
1,5 km na północ, nad zachodnim brzegiem jeziora Glinna Wielka ośrodki wypoczynkowe, domki kempingowe i pole biwakowe.
2 km na północny zachód jezioro Zgniły Grzyb (pow. 9,66 ha), na którego południowym brzegu grodzisko podkowiaste wczesnośredniowieczne. W 1995 utworzono użytek ekologiczny „Zgniły Grzyb” o powierzchni 50,25 ha, zajmujący południową część uroczyska Lisia Miedza[6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163656
- ↑ Wieś Żelisławiec w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-07-29] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1645 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 70 ISBN 978-83-7495-133-3
- ↑ Roman Kostynowicz: Kościoły archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, Tom I. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne „Ottonianum”, 2000, s. 302. ISBN 83-7041-202-5.
- ↑ Antoni Adamczak, Bogdan Kucharski: Okolice Szczecina. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 2000, s. 188, seria: Na szlaku. ISBN 83-7005-424-2.
Linki zewnętrzne edytuj
http://www.architektura.pomorze.pl/?art_id=40 - Opis architektury i historii kościoła w Żelisławcu.