Żuławka (województwo pomorskie)

wieś w województwie pomorskim

Żuławka (niem. Klein Saalau, kaszub. Zëławkô) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański nad Kłodawą. Wieś jest siedzibą sołectwo Żuławka w którego skład wchodzi również wieś Malentyn.

Żuławka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

gdański

Gmina

Pruszcz Gdański

Liczba ludności (2019[2])

96

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-041[3]

Tablice rejestracyjne

GDA

SIMC

0169437

Położenie na mapie gminy wiejskiej Pruszcz Gdański
Mapa konturowa gminy wiejskiej Pruszcz Gdański, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Żuławka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Żuławka”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Żuławka”
Położenie na mapie powiatu gdańskiego
Mapa konturowa powiatu gdańskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Żuławka”
Ziemia54°13′15″N 18°30′11″E/54,220833 18,503056[1]

Historia edytuj

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gdańskim województwa pomorskiego[4].

Wieś rycerska związana z Żuławą i rodem Trembeckich (1. połowa XVIII w – 1823). Inni znani właściciele wsi to: Jackowski (1570), Bąkowski (1648), Bergman (1682).

W 1454 roku na mocy przywileju króla Kazimierza Jagiellończyka osada została włączona do gdańskiego patrymonium wiejskiego i było wydzierżawiane. W 1583/84 została zanotowana jako Klein Saalau w protokole wizytacji biskupa Hieronima Rozdrażewskiego.

Po reformie administracyjnej z 1887 roku weszła w skład powiatu wiejskiego Gdańskie Wyżyny. Liczba mieszkańców wsi wynosiła: w 1905 roku – 133, w 1910 roku – 97.

W styczniu 1920 weszła w skład Wolnego Miasta Gdańska i podlegała obwodowi w Żuławie, a po wybuchu II wojny światowej wieś włączono do Rzeszy Niemieckiej.

W latach 1945–1998 miejscowość należała do województwa gdańskiego.

W 2013 we wsi powstała nowa świetlica wiejska.

Zabytki edytuj

Znajdujący się na terenie wsi (przy drodze do Lisewca) opuszczony cmentarz ewangelicki został uporządkowany w l. 2010-11. Według danych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków najstarszy nagrobek tej nekropolii pochodzi z 1871, jednakże w czasie prac porządkowych jesienią 2011 odkryto tablicę, na której widnieje data 1863. 31 października 2011 r. w miejscu dawnej nekropolii odsłonięto kamień upamiętniający to miejsce oraz poświęcono krzyż[5].

W rejonie wsi znajduje się również stanowisko archeologiczne (kurhan).

Inne hasła o nazwie Żuławka: Żuławka, Żuławy, Żuławy Wiślane, Żuławy Gdańskie, Wielka Żuława, Żuławki, Żuławka Sztumska, Żuława

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164162
  2. 30 czerwca - dane Urzędu Gminy dot. ludności miejscowości, http://bip.pruszczgdanski.pl/?p=document&action=show&id=4244&bar_id=208
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1653 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 91.
  5. Żuławka: Mieszkańcy i strażnicy gminni sprzątali poewangelicki cmentarz – NaszeMiasto.pl

Bibliografia edytuj

  • Dariusz Dolatowski: Gminne Strony. Zarys dziejów gminy Pruszcz Gdański do 1939 roku. Suwałki-Pruszcz Gdański: FFP AGNI, 2010, ISBN 978-83-60176-58-0.