Wikipedia

101 Reykjavik (film)

101 Reykjavik (isl. 101 Reykjavík ⓘ) – islandzki film komediowy z 2000 w reżyserii Baltasara Kormákura, zrealizowany w koprodukcji międzynarodowej. Scenariusz filmu powstał na podstawie wydanej w 1996 powieści islandzkiego pisarza Hallgrímura Helgasona, pod tym samym tytułem[1], nominowanej w 1998 roku do Nagrody literackiej Rady Nordyckiej[2]. Filmowa wersja również cieszyła się dużą popularnością i przyniosła twórcom uznanie i liczne nagrody.

101 Reykjavik
101 Reykjavík
Gatunek

komedia

Rok produkcji

2000

Data premiery

1 czerwca 2000
26 października 2001 (Polska)

Kraj produkcji

Islandia, Dania, Francja, Niemcy, Norwegia

Język

islandzki, angielski

Czas trwania

88 minut

Reżyseria

Baltasar Kormákur

Scenariusz

Hallgrímur Helgason, Baltasar Kormákur

Główne role

Hilmir Snær Guðnason, Hanna María Karlsdóttir, Victoria Abril

Muzyka

Damon Albarn,
Einar Örn Benediktsson

Zdjęcia

Peter Steuger

Montaż

Skule Eriksen, Sigvaldi J. Kárason

Produkcja

Baltasar Kormákur, Þorfinnur Ómarsson, Ingvar Þórðarson

Dystrybucja

Trust Film

Nagrody
na MFF w Toronto, nagroda FIPRESCI
Cytaty w Wikicytatach
Wieczór nad centrum stolicy Islandii

W Polsce film był prezentowany po raz pierwszy podczas Warszawskiego Festiwalu Filmowego w 2000 roku, gdzie otrzymał drugą nagrodę publiczności[2]. Rok później 19 października 2001 wszedł do rozpowszechniania i był pierwszą produkcją islandzką, która trafiła do polskich kin[3]. Filmowi towarzyszyło wydawnictwo płytowe z muzyką do filmu autorstwa Damona Albarna (Blur, Gorillaz), Gus Gus i Einara Örn Benediktssona (były lider zespołu The Sugarcubes).

Osobny artykuł: 101 Reykjavik (ścieżka dźwiękowa).

Tytułowy numer 101 to kod pocztowy centrum, najstarszej części i hipsterskiej dzielnicy[4] Reykjavíku. Tam rozgrywa się akcja i tam też film został nakręcony.

Fabuła edytuj

Reykjavík to mikrokosmos Hlynura (Hilmir Snær Guðnason), głównej postaci filmu. Nie ma żadnego celu w życiu i poza ten mały świat zupełnie nie ma zamiaru wychodzić. Hlynur to w zasadzie antybohater: 33-letni obibok, wieczny młodzieniec mieszkający z matką (Hanna María Karlsdóttir), żyjący z zasiłku i darmowych posiłków na koszt państwa. W domu jeżeli akurat nie awanturuje się, to ogląda telewizję lub porno strony w Internecie. Wieczorami wałęsa się po pubach, podrywa dziewczyny lub pokątnie bierze narkotyki z kumplami. Nie ma zamiaru ani dorastać, ani rezygnować z tak wygodnego bytu.

Sytuacja zmienia się, gdy jego matkę odwiedza jej przyjaciółka Lola, hiszpańska nauczycielka tańca flamenco (w tej roli Victoria Abril, aktorka Pedro Almodóvara). Życie samo pociągnie Hlynura w pogmatwane seksualno-rodzinne sytuacje. Najpierw czeka go nieplanowana ciąża ze znajomą dziewczyną i jej żądania odpowiedzialnej postawy. A tymczasem zafascynowała go Lola, która również spodziewa się z nim dziecka. Ten związek mógłby go zainteresować, gdyby nie to, że kobieta ta okazuje się partnerką jego matki, która właśnie przechodzi swój późny coming out jako lesbijka.

Lola i matka Hlynura, jako para, adoptują dziecko. "Na tle rozbuchanego nocnego życia Reykjawiku, ta błazeńska, czarna komedia przygląda się otwarcie nieodpartemu, pogmatwanemu i często bardzo zabawnemu, seksualnemu uniwersum swego antybohatera"[5].

Motyw wiecznego chłopca edytuj

Życiowym credo głównego bohatera jest nicnierobienie, cyniczna postawa wobec historii i tradycji oraz powierzchowne podejście do budowania relacji z kobietami, co jest ilustracją archetypu wiecznego chłopca. Znajdujący się blisko domu pub stanowi dla niego niszę pozwalającą na zaspokajanie hedonistycznych potrzeb upijania się i kontaktów seksualnych[6]. Brakowi umiejętności budowania trwałych relacji z kobietami przeciwstawiany jest sposób ukazania płci pięknej jako górującej zarówno emocjonalnie jak i intelektualnie nad mężczyznami. Słabości charakteru Hlynura wyjaśniane są w filmie za pomocą retrospekcji, ukazujących jego złe relacje z ojcem[7]. Wobec bylejakości swojego życia próbuje targnąć się na swoje życie, ale jego „męska” decyzja także kończy się farsą. Natomiast zostanie biologicznym ojcem zmienia jego życie jedynie o tyle, że w końcu znajduje pracę, bowiem dziecko wychowują jego matka wraz z jej partnerką[8].

Obsada edytuj

Znaczenie filmu edytuj

Poza Islandią film został odebrany jako zamanifestowanie braku umiejętności wejścia w dorosłość przez przedstawicieli pokolenia X[4]. W porównaniu z powieścią Helgasona, jej ekranizacja jest ugrzecznioną wersją, zawierającą jednak sporo ironii, uwidaczniającej się między innymi w sposobie konstruowania opowieści na zasadzie kontrastu wypowiedzi narratora i towarzyszących im scen[9]. Ironicznie ukazany jest też wątek feministyczny – matriarchalna postać Kobiety-Góry, której mit stworzyli islandzcy romantycy, potraktowana jest zarówno jako dawczyni życia, jak i prostytutka[10]. Treść filmu, a także obsadzenie występującej w produkcjach Almodóvara Victorii Abril w roli hiszpańskiej nauczycielki flamenco i zarazem lesbijki wprowadza do filmu spojrzenie z zewnątrz na kulturę Islandii oraz umieszcza kinematografię tego kraju w europejskich kontekstach[11]. Film oraz książka doprowadziły do powstania wizerunku Islandii jako miejsca imprez klubowych, a w konsekwencji do pojawienia się zjawiska „dzikich weekendów w Reykjaviku”[12].

Nagrody i nominacje edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Helgason Hallgrimur 101 Reykjavik, polskie wydanie wyd. Świat Literacki, Izabelin 2001, ISBN 83-88612-08-5, tłumaczenie Jacek Godek
  2. ↑ a b Recenzja polskiego wydania książki w serwisie Wirtualna Polska. ksiazki.wp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-13)]., dostęp 2008-09-24
  3. ↑ Michał Sikorski recenzja filmu w serwisie www.islandia.org.pl, dostęp 2008-09-24
  4. ↑ a b Konefał 2016 ↓, s. 208.
  5. ↑ Z opisu polskiego dystrybutora filmu. tantra.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-13)]., [dostęp:26.09.2008]
  6. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 208-209.
  7. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 210-212.
  8. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 212.
  9. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 205.
  10. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 211.
  11. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 231.
  12. ↑ Konefał 2016 ↓, s. 204-205.

Bibliografia edytuj

  • Sebastian Jakub Konefał: Kino Islandii. Tradycja i ponowoczesność. Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku, 2016. ISBN 978-83-64134-14-2.

Linki zewnętrzne edytuj

Opinie krytyków edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=101_Reykjavik_(film)&oldid=71287027”