12 Batalion Medyczny (SZ RP)
12 Batalion Medyczny (12 bmed) – były samodzielny batalion służby zdrowia Wojska Polskiego.
 Odznaka pamiątkowa 45 bm | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Święto | |
| Rodowód |
45 bat. med. sat. |
| Kontynuacja |
WSPL |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
mjr lek. Mieczysław Pilch |
| Ostatni |
ppłk lek. Andrzej Pastuszek |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Historia edytuj
45 batalion medyczno-sanitarny edytuj
Formowanie, zadania, szkolenie edytuj
W 1961 roku, w strukturach 12 Dywizji Zmechanizowanej w Stargardzie Szczecińskim, sformowano 45 batalion medyczno-sanitarny[2][3].
Kadrę 45 batalionu medyczno-sanitarnego stanowili żołnierze zawodowi, przeniesieni z innych jednostek 12 DZ oraz 109 Wojskowego Szpitala Garnizonowego w Szczecinie. Czasowo pełniącym obowiązki dowódcy został kpt. lek. Stanisław Kaczmarek ze 109 WSG, szefem sztabu kpt. Włodzimierz Chmielewski, kwatermistrzem kpt. Józef Kałużyński; we wrześniu 1961 roku dowodzenie batalionem objął mjr lek. Mieczysław Pilch. W latach 1961–1962 dokonano remontu bloku koszarowego, w którym został zakwaterowany sztab oraz oddziały: chirurgiczny z blokiem operacyjnym, wewnętrzny oraz część polikliniczna. Batalion otrzymał nowy sprzęt bojowy i techniczny, urządzenia, aparaturę specjalistyczną i medyczną[4].
W latach 60.–70. XX wieku 45 batalion medyczny wziął udział w szeregu ćwiczeń i manewrów. Jesienią 1962 roku uczestniczył w manewrach wojsk Układu Warszawskiego pod kryptonimem „Odra-Bałtyk”, rozwijając dywizyjny punkt medyczny. W lipcu 1965 roku brał udział w ćwiczeniach „Bałtyk-Wisła” na poligonie Okonek, w lutym 1967 roku – w dywizyjnych ćwiczeniach „Gil-67” podczas których zorganizował zajęcia pokazowe dla przedstawicieli państw Układu Warszawskiego oraz kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.
W czasie zajęć jednostka była wizytowana przez wiceministra ON gen. broni Jerzego Bordziłowskiego[4].
We wrześniu 1969 roku brał udział w ćwiczeniach „Odra-Nysa 69”, 15–21 maja 1975 roku – w ćwiczeniach „Harpia-75”, we wrześniu 1976 roku – w ćwiczeniach „Tarcza-76”. 15–27 czerwca 1977 roku podczas połączonych z inspekcją ćwiczeń dywizyjnych „Waruga-77” batalion rozwinął dywizyjny punkt medyczny i został oceniony na 4.36. 15–20 lutego 1978 roku batalion uczestniczył w ćwiczeniach „Orlatan-78”, 18–24 marca 1979 roku – w ćwiczeniach dywizyjnych „Sokół-79” z udziałem jednostek armii radzieckiej, 23–24 sierpnia 1979 roku – w ćwiczeniach pokazowych dla studentów akademii medycznych. W 1980 roku w ramach konkursu o najlepszy batalion medyczny 45 bm zajął pierwsze miejsce w Pomorskim Okręgu Wojskowym ze średnią oceną 4,91[4].
Struktura organizacyjna edytuj
W 1961 roku w strukturze batalionu znajdowały się następujące komórki organizacyjne i pododdziały:
- dowództwo i sztab,
- kompania medyczna,
- pluton specjalny,
- pluton ewakuacyjno-transportowy,
- pluton zaopatrzenia,
- gabinet stomatologiczny,
- apteka.
Na wyposażeniu jednostki znajdował się jeden samochód osobowo-terenowy, 17 samochodów ciężarowo-terenowych, 13 samochodów specjalnych, cztery przyczepy i jedna radiostacja R-107[4].
Wyróżnienia edytuj
- Medal „Za zasługi dla POW”,
- tytuł Najlepszego Batalionu Medycznego w Pomorskim Okręgu Wojskowym w 1980 roku[4].
45 Batalion Medyczny–Szpital Wojskowy edytuj
Formowanie, zadania, szkolenie edytuj
21 lipca 1981 roku rozkazem dowódcy 12 DZ Nr 018/81 45 Batalion Medyczno-Sanitarny został przeformowany w 45 Batalion Medyczny–Szpital Wojskowy. Dowódcą batalionu został ppłk lek. Florian Płaneta, zastępcą mjr Zygmunt Gospodarek, szefem sztabu mjr Tadeusz Krzysztofik, kwatermistrzem mjr Wiaczesław Downar. Z końcem lipca 1981 roku w 45 Batalionie Medycznym-Szpitalu Wojskowym funkcjonowały szpitalne wojskowe oddziały: wewnętrzny i chirurgiczny[4].
13 grudnia 1981 roku podczas stanu wojennego batalion przegrupował się w rejon alarmowy Dobropole Gryfińskie. 24 grudnia jednostka powróciła do macierzystego garnizonu Stargard Szczeciński[4].
W dniach 21 marca–3 kwietnia 1984 roku batalion wziął udział w ćwiczeniach dywizyjnych „Południe-84” z rozwinięciem dywizyjnego punktu medycznego. 26 lutego–6 marca 1985 roku – w ćwiczeniach dywizyjnych „Rubin-85”, 10–23 września 1986 roku – w ćwiczeniach dywizyjnych „Agat-86”, przeprowadzonych na OC Żagań.
W dniach 25 lutego–14 marca 1987 roku – w ćwiczeniach dywizyjnych „Opal-87”, zorganizowanych na poligonie drawskim z udziałem obserwatorów 22 państw-sygnatariuszy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE). Batalion dokonał tam mobilizacyjnego rozwinięcia, powołując 106 żołnierzy rezerwy[4].
W 1991 odbyło się 30-lecie powstania jednostki podczas którego uczestniczyli byli dowódcy batalionu i zaproszeni goście[4].
19–26 września 1992 roku batalion uczestniczył w ćwiczeniu „Opal-92”, dokonując mobilizacyjnego rozwinięcia i powołując 102 żołnierzy rezerwy. 12 lutego–21 marca 1994 roku wziął udział w ćwiczeniu „Opal-94”, w czerwcu 1996 roku – „Opal-96” i w październiku 1996 roku – „Ametyst-96”[4].
31 lipca 1993 roku działalność szpitalnych oddziałów, izby przyjęć oraz kuchni zawieszono, przenosząc udzielanie świadczeń do polikliniki. 9 sierpnia 1993 roku Minister Obrony Narodowej wpisał batalion do rejestru zakładów opieki zdrowotnej[4].
Struktura organizacyjna edytuj
Od 1981 roku, po przeformowaniu, skład batalionu był następujący[4]:
- dowództwo i sztab,
- kompania medyczna,
- plutony segregacji i ewakuacji,
- pluton chirurgiczny,
- pluton specjalny,
- pluton ewakuacyjno-transportowy,
- pluton zaopatrzenia,
- gabinet stomatologiczny,
- apteka,
- oddział wewnętrzny,
- oddział chirurgiczny.
Wyposażenie jednostki zwiększono o 2 samochody specjalne i 1 przyczepę[4].
Wyróżnienia edytuj
- Medal „Za zasługi dla 12 DZ”[4].
Odznaka pamiątkowa 45 Batalionu Medycznego edytuj
Odznaka pamiątkowa 45 Batalionu Medycznego o wymiarach 47×47 mm posiada kształt krzyża maltańskiego o srebrnych krawędziach z kulkami na końcach ramion. Ramiona pokryte są szkarłatnym lakierem i obwiedzione niebieskim paskiem. Numer i inicjały 45 bm rozmieszczone są na ramionach poziomych. W centrum odznaki okrągła tarcza z żółtym otokiem, na której widnieje herb Szczecina. Między ramionami krzyża skrzyżowane są dwie oksydowane laski Eskulapa. Odznaka ma dwie wersje: oficerską – lakierowaną i żołnierską – bez lakieru. Pierwsze odznaki zostały wręczone kadrze i pracownikom cywilnym 5 kwietnia 1991 roku[5]. Odznakę zaprojektował Jacek Radziewicz-Winnicki, a wykonana została w pracowni grawerskiej Ryszarda Welgryna z Częstochowy[6].
12 Batalion Medyczny–Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska edytuj
Formowanie, zadania, szkolenie edytuj
26 marca 1996 roku dowódca 12 DZ wydał rozkaz, na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP nr 086/Org. z 19 grudnia 1994 r., o przeformowaniu do końca roku 45 Batalionu Medycznego-Szpitala Wojskowego w 12 Batalion Medyczny-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska[7]. W dniach 16–27.06.1997 roku komisja Departamentu Kontroli Ministerstwa Obrony Narodowej pod przewodnictwem płk. dypl. Stanisława Janikowskiego przeprowadziła kontrolę gospodarczą w 12 Batalionie Medycznym-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska[4].
W dniach 17–20 czerwca 1997 roku jednostka uczestniczyła w ćwiczeniu dowódczo-sztabowym pod kryptonimem „Opal-97”[4], w 1998 roku – w ćwiczeniach „Opal-98”, a w 1999 roku – w ćwiczeniach „Bałtycki Trójkąt” oraz „Węgielny Wyłom”[potrzebny przypis].
Struktura organizacyjna edytuj
W 1997 roku Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska miała strukturę:
- dowództwo i sztab,
- kompania medyczna,
- gabinet internistyczny z pracownią elektrokardiografii i endoskopii,
- gabinet chirurgiczny,
- gabinet pediatryczny,
- gabinet neurologiczny,
- gabinet okulistyczny,
- gabinet dermatologiczny,
- gabinet psychiatryczny,
- gabinet laryngologiczny,
- gabinet ginekologiczny,
- gabinet stomatologiczny z pracownią protetyki,
- gabinet fizykoterapii,
- pięć pracowni: radiologiczną, analityki lekarskiej,
- apteka[4].
Wyróżnienia edytuj
- Medal „Za zasługi dla miasta Stargardu”[4].
12 Batalion Medyczny edytuj
Przeformowanie w 12 Batalion Medyczny, powstanie WSPL edytuj
1 stycznia 2000 roku 12 Batalion Medyczny–Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska został przeformowany w 12 Batalion Medyczny[8], pozostający w strukturze 12 DZ pod tym samym numerem (JW 4421). Wraz z rozformowaniem 12 Batalionu Medycznego–Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska, na podstawie zarządzenia Ministra Obrony Narodowej Nr 43/MON w sprawie utworzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, powstała Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska (przekształcona 20 marca 2000 w Wojskową Specjalistyczną Przychodnię Lekarską Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej)[9].
Rozformowanie 12 Batalionu Medycznego edytuj
5 lutego 2007 roku 12 Batalion Medyczny rozkazem dowódcy 12 DZ gen. bryg. Jerzego Michałowskiego[10] został rozformowany, na jego miejsce sformowano Zespół Medyczny w 12 Batalionie Dowodzenia 12 DZ[10][11].
Wyróżnienia edytuj
Żołnierze batalionu edytuj
Dowódcy edytuj
45 Batalion Medyczno-Sanitarny edytuj
- 1961: kpt. lek. Stanisław Kaczmarek (cz.p.o.)
- 1961–1967: mjr lek. Mieczysław Pilch
- 1967–1970: ppłk lek. Jan Białożyński
- 1970–1973: mjr lek. Jerzy Krukowski
- 1973–1981: mjr lek. Florian Płaneta
45 Batalion Medyczny–Szpital Wojskowy edytuj
- 1981–1988: ppłk lek. Florian Płaneta
- 1988–1996: mjr/ppłk lek. Antoni Kalinowski
12 Batalion Medyczny–Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska edytuj
- 1996–1998: ppłk lek. Antoni Kalinowski
- 1998–1999: mjr lek. Leszek Haus
- 1999: mjr lek. Zygmunt Brzuśnian (cz.p.o.)
12 Batalion Medyczny edytuj
- 2000: mjr lek. Zygmunt Brzuśnian
- 2000–2002: mjr lek. Zbigniew Przybysz
- 2002: mjr lek. Marcin Borkowski (cz.p.o.)
- 2002–2003: mjr mgr Jerzy Tetera (cz.p.o.)
- 2003–2004: ppłk lek. Włodzimierz Kuta
- 2004–2005: mjr lek. Andrzej Pastuszek
- 2005: mjr mgr Jerzy Tetera (cz.p.o.)
- 2005–2006: ppłk lek. Adam Kufka
- 2006–2007: ppłk lek. Andrzej Pastuszek
Dyrektorzy WSPL SP ZOZ edytuj
- Leszek Haus (2000-2016)
- Jadwiga Szklarska (2016-obecnie)
Przekształcenia edytuj
- 45 Batalion Medyczno-Sanitarny (JW 4421) w Stargardzie Szczecińskim (1961-1981) → 45 Batalion Medyczny–Szpital Wojskowy (JW 4421) w Stargardzie Szczecińskim (1981-1996) → 12 Batalion Medyczny–Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska (JW 4421) w Stargardzie Szczecińskim (1996-2000) ↘ przeformowany w 2000
- 12 Batalion Medyczny (JW 4421) w Stargardzie Szczecińskim (2000-2007) ↘ rozformowany w 2007
- → Zespół Medyczny w 12 Batalionie Dowodzenia 12 DZ (2007-obecnie)
- → Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Stargardzie Szczecińskim (2000-2015)
- → Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Stargardzie (2016-obecnie)
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Uroczystość wojskowa w Stargardzie Szczecińskim z okazji powstania 45 Batalionu Medyczno-Sanitarnego.
- ↑ Zastępca dowódcy 45 Batalionu Medyczno-Sanitarnego ds. politycznych mjr Zygmunt Gospodarek.
- ↑ Dokument POW dekretujący powstanie jednostki w 1961.
- ↑ Dowództwo 45 Batalionu Medyczno-Sanitarnego na uroczystej zbiórce. Szef sztabu mjr Wacław Krzysztofik odczytuje okolicznościowy rozkaz.
- ↑ Szef sztabu 45 Batalionu Medyczno-Sanitarnego mjr Wacław Krzysztofik odczytuje rozkaz.
- ↑ Z prawej szef sztabu 45 Batalionu Medyczno-Sanitarnego kpt. Józef Kołodziejczak.
- ↑ Stargard Szczeciński, 1991 r. Spotkanie dowódców batalionu medycznego z okazji 30-lecia jednostki, od prawej: Kalinowski, Płaneta, Krukowski, Białożyński, Pilch.
- ↑ Kadra 45 Batalionu Medycznego-Szpital Wojskowy na poligonie zimowym.
- ↑ Dowódca 45 bm.
- ↑ Przysięga żołnierzy rezerwy 12 Batalionu Medycznego-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska.
- ↑ 12 Batalionu Medycznego-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska w 1998.
- ↑ Były szef sztabu 45 Batalionu Medycznego-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska w stopniu majora, następnie pracownik cywilny kadr 12 Batalionu Medycznego-Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska, dalej 12 Batalionu Medycznego.
- ↑ Pierwszy d-ca 45 bmed.
- ↑ Dowódca batalionu (L) z kadrą dowódczą i lekarską.
- ↑ Dowódca batalionu z lewej.
- ↑ Dowódca 45 Batalionu Medycznego-Szpital Wojskowy z mjr lekarzem Leszkiem Hausem, późniejszy dowódca batalionu.
- ↑ Dowódca batalionu w 2000.
- ↑ Były dowódca 12 Batalionu Medycznego mjr lek. Marcin Borkowski (drugi od prawej) wśród lekarzy garnizonu i Szefa Katedry OOZW WAM płk dr Mariana Dujczyńskiego.
- ↑ Lekarz neurolog w poradni neurologicznej w WSPL SP ZOZ, były dowódca 12 Batalionu Medycznego.
- ↑ Czasowo pełniący obowiązki dowódcy 12 batalionu medycznego.
- ↑ Były dowódca 12 bm w latach 2005–2006.
Przypisy edytuj
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 30.
- ↑ Faszcza 2015 ↓, s. 44.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r 12 Batalion Medyczny. Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska, Stargard Szczeciński 1961–1996.
- ↑ Z. Sawicki, A. Wielechowski, Odznaki Wojska Polskiego 1989–2002, s. 134.
- ↑ Zdzisław Sawicki i i inni ↓, s. 138.
- ↑ Faszcza 2015 ↓, s. 52–53.
- ↑ Faszcza 2015 ↓, s. 56.
- ↑ Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej W Stargardzie | Rejestr.Io [online], rejestr.io [dostęp 2019-11-09] (ang.).
- ↑ a b Rozkaz Nr 16 dowódcy 12DZ z 5 lutego 2007.
- ↑ Faszcza 2015 ↓, s. 58.
Bibliografia edytuj
- 12 Batalion Medyczny. Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska, Stargard Szczeciński 1961–1996, Stargard Szczeciński 1997.
- Dariusz Faszcza: Z Dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
- Dariusz Faszcza: 12 Szczecińska Dywizja Zmechanizowana. 70 lat służby na Pomorzu Zachodnim (1945-2015). Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2015. ISBN 978-83-63755-75-1.
- Zdzisław Sawicki, Odznaki Wojska Polskiego 1989–2002, Adam Wielechowski, Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2002, ISBN 83-7339-012-X, OCLC 225093003.
- Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski, Mundur i Odznaki Wojska Polskiego, Warszawa: Bellona, 1997, ISBN 83-11-08588-9, OCLC 750943548.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.