12 Pułk Artylerii Ciężkiej (PSZ)

12 Pułk Artylerii Ciężkiej (12 pac) ang. 12th Polish Medium Regiment[1]oddział artylerii ciężkiej Polskich Sił Zbrojnych.

12 Pułk Artylerii Ciężkiej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1947

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Marian Jędrychowski

Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj wojsk

Artyleria

Podległość

2 Grupa Artylerii

114,3 mm (4,5-calowa) armata

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

12 Pułk Artylerii Ciężkiej został sformowany jesienią 1944 roku w San Basilio, w składzie 2 Grupy Artylerii[2]. Do marca 1945 roku trwała organizacja jednostki i jej szkolenie. Procesu szkolenia nie dokończono. Pułk do chwili przybycia na front nie odbył ani jednego strzelania, nawet szkolnego[3].

Działania zbrojne edytuj

W kwietniu 1945 roku jednostka wzięła udział w bitwie o Bolonię.

W 1946 roku oddział został ewakuowany z Włoch do Szkocji. Razem z 13 pułkiem artylerii ciężkiej stacjonował w miejscowości Langholm, w hrabstwie Dumfries and Galloway[4]. W 1947 roku pułk został rozformowany[5].

Organizacja i obsada personalna edytuj

Dowódca – ppłk Marian Jędrychowski[6]

  • zastępca dowódcy – mjr Mieczysław Greczyn[6]
  • adiutant – kpt. Franciszek Łukowski[6]
  • dowódca I dywizjonu – kpt. Władysław Arzymanow[6]
  • dowódca II dywizjonu – kpt. Zdzisław Wenzel[6]

Każdy dywizjon posiadał dwie baterie artylerii po 4 114,3 mm (4,5-calowa) armaty

Odznaka pułkowa edytuj

Odznaka zatwierdzona zarządzeniem szefa Sztabu Głównego z 18 lutego 1947 roku. Posiada kształt równoramiennego krzyża, którego ramiona łączy wieniec z liści dębu. W centrum stylizowany orzeł wsparty na wylocie lufy armatniej z numerem 12. Na poziomych ramionach krzyża data 7 IV 1945. Wymiary 40x40; wykonanie F.M. Lorioli Fratelli[7].

Przypisy edytuj

  1. Według klasyfikacji brytyjskiej jednostka była pułkiem artylerii średniej.
  2. Szczurowski 2001 ↓, s. 424.
  3. Szczurowski 2001 ↓, s. 430.
  4. Jerzy Adam Radomski, Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia s. 137.
  5. Żak 2014 ↓, s. 353.
  6. a b c d e Blum i in. 1990 ↓, s. XXI.
  7. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 503-504.

Bibliografia edytuj

  • Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa – Książka – Ruch, 1981.
  • Józef Smoliński: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. 1939-1945. Warszawa: "Egros", 1997. ISBN 83-86268-66-2.
  • Aleksander Blum, Maciej Przedrzymirski, Jerzy Wisz, Jan Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonię 1945. Materiały do Księgi Pamiątkowej Artylerii Polskiej na Zachodzie 1940-1945. Londyn: Koło Oficerów Artylerii, 1990.
  • Jerzy Adam Radomski, Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (219), Warszawa 2007, ISSN 1640-6281
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.