15 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej (II RP)

15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (15 daplot) – pododdział artylerii przeciwlotniczej Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Wełnowiec

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wś

Dywizjon został sformowany w lutym 1939 w nowo oddanych koszarach w Wełnowcu w garnizonie Katowice (Okręg Korpusu Nr V), w składzie dwóch baterii 75 mm armat przeciwlotniczych półstałych wz. 1937 i jednej baterii motorowej 40 mm armat przeciwlotniczych wz. 1936[1].

21 grudnia 1938 na stanowisko dowódcy dywizjonu został wyznaczony mjr Roman Niemczyński, dotychczasowy dowódca 11 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w Dęblinie. Pod względem fachowego wyszkolenia i inspekcji pododdział podlegał dowódcy Grupy Artylerii Przeciwlotniczej[2]. Żołnierze dywizjonu nosili na kurtkach munduru odznaki pamiątkowe artylerii przeciwlotniczej. Dywizjon nie posiadał sztandaru.

Dywizjon był jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W2" sformował, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem brązowym (podgrupa 2 - OPL), trzy baterie półstałe 75 mm i trzy plutonu półstałe 40 mm dla obrony przeciwlotniczej obszaru krajowego oraz jedną baterię motorową 40 mm dla czynnej dywizji piechoty:

  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 156 - kpt. Józef Grabski
  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 157 - kpt. Stanisław Ziober
  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 158 - kpt. Baltazar Zembik
  • bateria motorowa artylerii przeciwlotniczej 40 mm typu A nr 23 dla 23 DP - kpt. Ferdynand Blechinger
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 501
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 502
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 503

Nadwyżki dywizjonu, pozostałe po zakończeniu mobilizacji, przekazane zostały do Ośrodka Zapasowego Artylerii Przeciwlotniczej nr 2 w Trauguttowie. Po zakończeniu mobilizacji i przekazaniu nadwyżek dywizjon uległ rozformowaniu.

Pod koniec sierpnia baterie nr 156 i 157 przybyły do Warszawy, gdzie weszły w skład Grupy Artylerii Przeciwlotniczej „Kazimierz” płk. Kazimierza Barana, a bateria nr 158 – do Stalowej Woli. 5 września bateria kpt. Grabskiego (nr 156) została ewakuowana do Brześcia, gdzie weszła w skład dywizjonu ppłk. Leona Przybytki, natomiast bateria kpt. Ziobera (nr 157) została przetransportowana do Lwowa, gdzie wzięła udział w obronie przeciwlotniczej miasta.

Przypisy edytuj

  1. Rozkaz ministra spraw wojskowych o organizacji 15 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej, Departament Dowodzenia Ogólnego MSWojsk, L.dz. 8459/tj. z 1 grudnia 1938.
  2. Do 20 maja 1938 była to 11 Grupa Artylerii. Od 22 sierpnia 1939 dywizjon miał być podporządkowany dowódcy 2 Grupy Artylerii Przeciwlotniczej.

Bibliografia edytuj

  • Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1985, wyd. V, ISBN 83-11-07109-8
  • Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ISBN 83-222-0377-2
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, wyd. I, Warszawa 1964
  • Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
  • Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Kamil Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774.
  • Polska artyleria przeciwlotnicza w wojnie obronnej 1939 r. Sprawozdanie dowódcy Obrony Przeciwlotniczej Kraju, płk dypl. Włodzimierza Juliusza Ludwiga z działalności w czasie wojny, opracowanie Mieczysław Lipiński i Zbigniew Moszumański, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (204), Warszawa 2004 r.