1948 w polityce
| ◄◄ | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 | 1947 |
| 1948 |
| 1949 | 1950 | 1951 | 1952 | 1953 | ►► |
Wydarzenia polityczne w 1948 roku.
.jpg)
Styczeń edytuj
- 30 stycznia – nacjonalistyczny fanatyk hinduski zamordował Mahatmę Gandhiego[1].
Luty edytuj
- 25 lutego – legalne przejęcie władzy przez komunistów w Pradze; premierem został Klement Gottwald[2].
Marzec edytuj
- 10 marca – zginął tragicznie Jan Masaryk, socjaldemokratyczny minister spraw zagranicznych Czechosłowacji (został zamordowany lub popełnił samobójstwo)[3].
- Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia i Luksemburg podpisały w Brukseli traktat o współpracy politycznej, gospodarczej i kulturalnej, tzw. traktat brukselski, na mocy którego powstała Unia Zachodnioeuropejska[4].
Kwiecień edytuj
- 2 kwietnia – Kongres Stanów Zjednoczonych zatwierdził Plan Odbudowy Europy (nazywany planem Marshalla). Zgodnie z założeniem 15 krajów europejskich i Turcja otrzymały kredyty na zakup niezbędnych środków gospodarczych oraz innych artykułów pierwszej pomocy[5].
Maj edytuj
- 14 maja – Dawid Ben Gurion ogłosił niepodległość Izraela[5].
- 15 maja – wybuchła pierwsza wojna izraelsko-arabska[5].
- 16 maja – Chaim Weizman został pierwszym prezydentem Izraela[6].
- 17 maja – przywódca Jugosławii Josip Broz Tito odmówił wyjaśnienia swojej polityki przed Kominformem. Przywódca Związku Radzieckiego Józef Stalin publicznie ogłosił go zdrajcą[5].
Czerwiec edytuj
- 3 czerwca – w wyniku zamachu stanu prezydent Paragwaju generał Higinio Morínigo ustąpił ze stanowiska. Nowym prezydentem został Juan Manuel Frutos[5].
- 7 czerwca – prezydent Czechosłowacji Edvard Beneš odmówił podpisania nowej konstytucji oraz zrezygnował z urzędu[5].
- 14 czerwca – Klement Gottwald został nowym prezydentem Czechosłowacji[5].
- 24 czerwca – początek blokady komunikacyjnej zachodnich stref Berlina przez ZSRR[5].
- 28 czerwca – w Bukareszcie zakończyło się posiedzenie Kominformu, w którym uczestniczyli przedstawiciele ZSRR, Bułgarii, Polski, Rumunii, Węgier i Francji. Podczas spotkania rozmawiano i Komunistycznej Partii Jugosławii. Wynikiem obrad było usankcjonowanie bojkotu Jugosławii w bloku wschodnim[5].
Sierpień edytuj
- 15 sierpnia – Korea Południowa ogłosiła niepodległość[5].
- 31 sierpnia – Plenum KC PPR oskarżyło Władysława Gomułkę o „odchylenia prawicowo-nacjonalistyczne”; Bolesław Bierut został I sekretarzem KC PPR[7].
Wrzesień edytuj
Październik edytuj
- 22 października – zmarł kardynał August Hlond, prymas Polski[8].
- 25 października – powołano Ruch Europejski, pozarządowej organizacji na rzecz zjednoczonej Europy; honorowymi przewodniczącymi zostali Winston Churchill, Leon Blum, Paul-Henri Spaak i Aleide de Gasperi.
- 27–29 października – w Peru obalono prezydenta Jose Bustamente y Rivero. Władzę przejęła junta wojskowa (na czele z generałem Manuelem Odríi)[5].
Listopad edytuj
- 12 listopada – po śmierci Augusta Hlonda nowym prymasem Polski został Stefan Wyszyński[9].
- 24 listopada – w Wenezueli obalono prezydenta Rómulo Gallegosa. Władzę w państwie przejęła trzyosobowa junta wojskowa[5].
Grudzień edytuj
- 10 grudnia – Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych uroczyście uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka[5].
- 15 grudnia – rozpoczął się kongres zjednoczeniowy PPR i PPS; 22 grudnia utworzono PZPR[10].
- 21 grudnia – powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Jej przewodniczącym został Bolesław Bierut[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Gandhi Mohandas Karamchand, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-10-10].
- ↑ Klement Gottwald. hrad.cz. [dostęp 2017-12-16]. (cz.).
- ↑ Jan Masaryk, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-10] (ang.).
- ↑ Marta Kozak, Jak powstało NATO? [online], histmag.org [dostęp 2023-04-08].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 199, 201. ISBN 83-7425-500-5.
- ↑ Chaim Weizmann, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-12-16] (ang.).
- ↑ Bierut Bolesław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-10-10].
- ↑ Kard. Hlond mógł być papieżem. dziennikpolski24.pl. [dostęp 2017-12-16]. (pol.).
- ↑ Wyszyński Stefan, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-12-16].
- ↑ Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-10-10].