1 Front Białoruski
1 Front Białoruski (ros. 1-й Белорусский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.
 Sztandar 1 Frontu Białoruskiego z Muzeum Sił Zbrojnych FR w Moskwie | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1944 |
| Rozformowanie |
1945 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. armii Konstanty Rokossowski |
| Ostatni |
marszałek Gieorgij Żukow |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa Operacja Bagration Operacja wiślańsko-odrzańska Operacja pomorska Operacja berlińska | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Podległość | |
Formowanie i walki edytuj
1 Front Białoruski (I formowanie) edytuj
1 Front Białoruski został utworzony 24 (17?) lutego 1944 z przemianowania Frontu Zachodniego. Dowódca gen. armii Konstanty Rokossowski. Od 5 kwietnia 1944 przemianowany na Front Białoruski (II formowanie).
1 Front Białoruski (II formowanie) edytuj
Utworzony 16 kwietnia 1944 z Frontu Białoruskiego II formowania. 23 czerwca – 31 lipca 1944 uczestniczył w operacji białoruskiej przeciw niemieckiej Grupie Armii „Środek”. W lipcu jego związki dotarły do Bugu, później do Wisły. Do września uchwycił przyczółki na Wiśle pod Warką i Kazimierzem Dolnym, na Narwi pod Serockiem i Różanem. We wrześniu 1944 opanował dzielnicę Warszawy Pragę[1].
Od 12 stycznia do 3 lutego 1945 wziął udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej wychodząc na linię; Cedynia, Kostrzyn nad Odrą, Frankfurt n. Odrą. W tym czasie 1 FB liczył 1119838 żołnierzy, którzy mieli do dyspozycji: 2102 czołgi, 1279 dział pancernych, 2940 dział ppanc., 7015 dział polowych, 7595 moździerzy, 1114 wyrzutni rakietowych, 1676 dział plot. i 65120 samochodów[2]. Od 1 marca jego prawoskrzydłowe związki wspólnie z 2 Frontem Białoruskim w ramach operacji pomorskiej walczyły przeciw niemieckiej Grupie Armii „Weichsel” wychodząc na wybrzeże Morza Bałtyckiego (zdobyto Kołobrzeg). 6 kwietnia 1945 wraz z 2 Frontem Białoruskim i 1 Frontem Ukraińskim przeprowadził operację berlińską, zakończoną zdobyciem Berlina, wyjściem 7 maja na Łabę i spotkaniem z wojskami amerykańskimi[1].
Rozformowany 9 maja 1945. Na jego bazie utworzono Grupę Wojsk Okupacyjnych w Niemczech oraz Radziecką Administrację Wojskową w Niemczech.
Dowództwo frontu edytuj
Dowódcy frontu:
- marszałek Konstanty Rokossowski (24.02.1944 - 05.04.1944),
- marszałek Gieorgij Żukow (listopad 1944 – maj 1945)[3].
Członkowie Rady Wojennej:
- gen. Konstantin Tielegin (luty – maj 1944 i listopad 1944 – maj 1945),
- gen. Nikołaj Bułganin (maj – listopad 1944)[3].
Szefowie sztabu:
- gen. płk Michaił Malinin (luty – kwiecień 1944 i kwiecień 1944 – czerwiec 1945),
Oficerowie sztabu:
- gen. por. Nikolaj Antipienko - kwatermistrz,
- gen. por. Kuźma Trubnikow - zastępca dowódcy,
- gen. płk. Wasilij Kazakow - dowódca artylerii,
- gen. por. Grigorij Orieł - dowódca wojsk panc. i zmech.
- gen. płk Aleksiej Proszlakow - szef wojsk inżynieryjnych[4].
Struktura organizacyjna edytuj
| Skład | |
|---|---|
| w czerwcu 1944[1]: | W styczniu 1945[1] |
|
|
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
- ↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 221.
- ↑ a b http://samsv.narod.ru/Fr/Bel1/front.html
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 587.
Bibliografia edytuj
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
- Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Я. Фойтцик, А.В. Доронин, Т.В. Царевская-Дякина: Советская военная администрация в Германии, 1945-1949. Справочник, РОССПЭН Moskwa 2009, [w:]