2 Regiment Grenadierów Krakowskich
2 Regiment Grenadierów Krakowskich – oddział wojskowy wchodzący w skład wojsk powstańczych okresu insurekcji kościuszkowskiej w 1794.
 Chorągiew grenadierów krakowskich | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
kwiecień 1794, Bosutów |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
Franciszek Bukowski |
| Ostatni |
Władysław Jabłonowski |
| Działania zbrojne | |
| Powstanie kościuszkowskie | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
Historia edytuj
Przed bitwą pod Racławicami do wojsk Kościuszki dołączyła milicja województwa krakowskiego. Była to licząca 1920 grupa chłopów uzbrojonych w kosy, piki, siekiery zwerbowana i dowodzona przez braci: generała majora ziemiańskiego Jana i Andrzeja Slaskich, ziemian z krakowskiego. W bitwie wzięła udział tylko część (około 500) kosynierów, reszta stanowiła odwód. Po bitwie duża część chłopów rozeszła się do domów. Z reszty, w obozie pod Bosutowem, sformowano dwie jednostki: Regiment 1 Grenadierów Krakowskich i Regiment 2 Grenadierów Krakowskich. Nosili oni czapki rogatywki, granatowe kurtki z zielonymi wyłogami oraz czechczery lub spodnie z białego sukna. 2 Regiment oprócz oficerów z pospolitego ruszenia zasilony został kadrą oficerską awansowaną z podoficerów regimentów regularnych[a][1].
Chcąc ich uhonorować, nadano regimentowi zaszczytną nazwę. Nie była to jednostka czysto kosynierska (pikinierska), żołnierze 2 Regimentu otrzymali 180 zdobytych pod Racławicami karabinów. Nie pozwoliło to w pełni wyposażyć pierwszego szeregu w broń palną, ale zbliżało się do założenia by jednostki kosynierskie składały się w 1/3 z żołnierzy uzbrojonych w karabiny[2]. Oddział nigdy nie osiągnął ani przewidzianej liczebności, ani jednolitości umundurowania. Z planowanych dwóch batalionów sformowano tylko jeden. Jego liczebność w kwietniu wynosiła – 614, w maju – 591, w sierpniu – 573, we wrześniu – 565, 2 listopada – 501 żołnierzy[3].
Żołnierze regimentu edytuj
- Dowódcy regimentu
- płk Franciszek Bukowski
- płk Ludwik Krupiński
- płk Władysław Jabłonowski
- Inni oficerowie regimentu
- Franciszek Żymirski, awansowany 21 X 1794 na porucznika[4]
Galeria edytuj
-
Grenadierzy krakowscy -
Kosynierzy chłopskiego pospolitego ruszenia 1794 (obraz Michała Stachowicza) -
wojsko polskie Kościuszki
Uwagi edytuj
- ↑ wielu wywodziło się z 3 regimentu pieszego
Przypisy edytuj
- ↑ Bauer 1981 ↓, s. 162.
- ↑ Bauer 1981 ↓, s. 273.
- ↑ Bauer 1981 ↓, s. 386-387.
- ↑ Kosim i Stolarski 1991 ↓, s. 17.
Bibliografia edytuj
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894.
- Andrzej Kosim, Rafał E. Stolarski: Car, honor i ojczyzna.... Oficyna Wydawnicza "Blitz-Print", 1991. ISBN 83-900086-2-9.
- Krzysztof Bauer: Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego. Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981. ISBN 83-11-06605-1.