8 Pułk Strzelców Polskich (WP na Wschodzie)
8 Pułk Strzelców Polskich (8 psp) – oddział piechoty Wojska Polskiego na Wschodzie.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1917 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Działania zbrojne | |
| Wojna domowa w Rosji | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Formowanie i działania edytuj
Pułk został sformowany jesienią 1917 roku w składzie 2 Dywizji Strzelców Polskich z I Korpusu. Na dzień 14 grudnia 1917 liczył 552 żołnierzy frontowych[1]. W pierwszych dniach lutego 1918 roku pułk stoczył dwugodzinną walkę z bolszewikami. Wobec beznadziejnej sytuacji pułkownik Bokszczanin nakazał złożyć broń w zamian za umożliwienie dalszej jazdy. Następnego dnia transport z żołnierzami pułku został zatrzymany we Wiaźmie. Pertraktacje z bolszewikami o wolny przejazd trwały dwa dni i zakończyły się likwidacją pułku. Większość oficerów i żołnierzy z dowódcą pułku zdołała się wymknąć i skierowała do Dorogobuża, gdzie stała Brygada Rezerwowa, część pojechała w przebraniu do Mińska. Pozostali oficerowie zostali aresztowani przez bolszewików, żołnierze zdemobilizowani. Część majątku pułku została rozgrabiona, a pozostała przekazana miejscowemu komitetowi rewolucyjnemu. Po dwóch dniach pobytu w Dorogobużu generał Pawłowski, dowódca Brygady Rezerwowej wydał rozkaz złożenia broni bolszewikom. W związku z powyższym pułkownik Bokszczanin polecił swoim podwładnym by samodzielnie przedarli się do Bobrujska. Z trzystu żołnierzy pułku dwustu zdołało dotrzeć do Jelni, a stąd razem z 3 Dywizją Strzelców Polskich pod dowództwem podkapitana Aleksandra Rosińskiego dotarło pod koniec lutego marszem do Bobrujska[2]. Zbiorcza kompania 8 pułku strzelców polskich, licząca w Jelni 15 oficerów i około 150 żołnierzy została przydzielona do 10 pułku strzelców polskich[3]. W nocy z 25 na 26 lutego 1918 kompania wzięła udział walce z bolszewikami o wieś Pobołowo[3]. W czasie walki żołnierze podkapitana Rosińskiego zdobyli między innymi samochód pancerny Iżorski-Fiat, który otrzymał nazwę „Czubaryk” i pełnił służbę w 3 Dywizji Strzelców Polskich do rozwiązania I Korpusu Polskiego[3][4]. W szturmie Pobołowa poległ dowódca plutonu, porucznik Zbigniew Jaworski[3].
Oficerowie pułku edytuj
- płk Włodzimierz Bokszczanin – dowódca pułku[5]
- kpt. Jerzy Widerman[a] – dowódca kompanii[9][10]
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 173.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 188-189.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 6.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 254.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 188.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 79 z 17 sierpnia 1924, s. 453.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-04]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-04]..
- ↑ Ś.p. kpt. Jerzy Widerman. „Polska Zbrojna”. 60, s. 5, 1923-03-02. Warszawa..
- ↑ Berka 1925 ↓, s. 118-119.
Bibliografia edytuj
- Rosiński Aleksander. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.41-3140 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-14].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1921.
- Wacław Berka: O polski czyn zbrojny na Wschodzie 1914-1918. Warszawa: nakładem Komitetu Obywatelskiego Obchodu Dziesiątej Rocznicy Powstania Polskiej Ligi Wojennej Walki Czynnej, 1925.