Ałdan (ros. Алдан) – rzeka w Rosji we wschodniej Syberii (Jakucja); prawy (i zarazem najzasobniejszy w wodę) dopływ Leny; długość 2273 km; powierzchnia dorzecza 729 tys. km²; średni roczny przepływ u ujścia 5060 m³/s[1].

Ałdan
Ilustracja
Ałdan w Tommocie
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Republika

 Jakucja

Rzeka
Długość 2273 km
Powierzchnia zlewni

729 tys. km²

Źródło
Miejsce Pasmo Stanowe
Współrzędne

56°25′28″N 123°47′44″E/56,424444 123,795556

Ujście
Recypient Lena
Współrzędne

63°27′01″N 129°32′57″E/63,450278 129,549167

Położenie na mapie Jakucji
Mapa konturowa Jakucji, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Źródła w Paśmie Stanowym[1]. W górnym biegu płynie na północny wschód przez Góry Ałdańskie, liczne progi i bystrza; w środkowym biegu płynie na północny wschód i na północ pomiędzy Płaskowyżem Nadleńskim a pasmami górskimi Sette-Daban i Ułachan-Bom; w dolnym biegu płynie na północny zachód po Nizinie Środkowojakuckiej tworząc liczne odnogi i starorzecza. Uchodzi do Leny 170 km poniżej Jakucka. Żeglowna na odcinku 1753 km od ujścia (od Tommot).

Zamarza od października do maja; w górnym i środkowym biegu duże wahania stanów wody (wiosną poziom podnosi się o 7 - 10 m, przepływ sięga 48 000 m³/s[1]).

W dorzeczu złoża węgla kamiennego, złota, miki.

Główne dopływy: Amga (lewy)[1], Timpton, Uczur[1], Ałłach-Juń, Maja[1], Tompo (prawe).

Główne miejscowości nad Ałdanem: Tommot, Ust´-Maja, Chandyga.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Encyklopedia Powszechna PWN. T. 1. A-F. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 69.

Linki zewnętrzne edytuj