Skala ASA – stosowana powszechnie w anestezjologii klasyfikacja oceniająca ryzyko operacyjne związane z wystąpieniem poważnych powikłań lub zgonu pacjenta w czasie znieczulenia albo po nim. Została opracowana przez American Society of Anaesthesiology (ASA). Początkowa wersja została opublikowana w 1963 r. i składała się z czterech pierwszych grup[1].

W systemie tym pacjenta kwalifikuje się na podstawie oceny przedoperacyjnej do jednej z pięciu grup (I–V) lub do grupy szóstej[2]:

  1. grupa I – pacjent bez obciążeń schorzeniami dodatkowymi, spożywający alkohol w niewielkich ilościach, niepalący.
  2. grupa II – pacjent z niezbyt nasiloną chorobą układową, taką jak: stabilne i dobrze kontrolowane nadciśnienie tętnicze, wyrównana cukrzyca, przewlekłe zapalenie oskrzeli w stadium wydolności układu oddechowego, niewielkiego stopnia choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, niedokrwistość, znacznego stopnia otyłość (powyżej 20% należnej masy ciała,BMI 30-39,9 kg/m2), dodatkowo do tej grupy zaliczają się palacze, kobiety w ciąży,osoby pijące alkohol w umiarkowanych ilościach (social drinker).
  3. grupa III – pacjent z ciężką chorobą układową, która ogranicza jego wydolność lub aktywność np. przebyty zawał serca do 3 miesięcy przed datą wykonania zabiegu operacyjnego, niestabilna dusznica bolesna, ciężkie schorzenie układu oddechowego, nieuregulowana cukrzyca. Dodatkowo alkoholicy,pacjenci z BMI>40kg/m2.
  4. grupa IV – pacjent z bardzo ciężką chorobą układową, która stanowi o zagrożeniu jego życia np. niewydolność nerek, zastoinowa niewydolność krążenia, organiczna wada serca z cechami ostrej niewydolności krążenia, świeży zawał mięśnia sercowego, EF<30%, niewydolność wątroby, gruczołów dokrewnych.
  5. grupa V – pacjent konający, który z dużym prawdopodobieństwem umrze, jeśli nie zostanie poddany zabiegowi operacyjnemu, np. pacjent z pękniętym tętniakiem aorty i głębokim wstrząsem, pacjent z masywnym zatorem tętnicy płucnej.
  6. grupa VI – osoba, u której stwierdzono śmierć mózgu, która poddana ma być procedurze pobrania organów do przeszczepienia.

Dodatkowe oznaczenie E niekiedy stosuje się, gdy zabieg ma być wykonywany w trybie nagłym, natomiast literą P proponuje się oznaczanie ciężarnych[3].

Im niższa grupa ASA, tym ryzyko powikłań okołooperacyjnych mniejsze.

W postępowaniu z chorymi z ASA III lub IV powinien być zaangażowany doświadczony anestezjolog. Jeśli to możliwe, to chorymi z ASA V powinno się zajmować dwóch anestezjologów[4].

Przypisy edytuj

  1. Little JP. Consistency of ASA grading. „Anaesthesia”, s. 658–9, 1995. PMID: 7653772. 
  2. American Society of Anesthesiologists - ASA Physical Status Classification System [online], www.asahq.org [dostęp 2016-04-01].
  3. Stephen D Pratt: Clinical Forum Revisited: The "P" Value. [w:] Spring 2003 newsletter [on-line]. The Society for Obstetric Anesthesia and Perinatology (SOAP). s. 9–11. [dostęp 2007-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-09)].
  4. Kübler i inni, Anestezjologia, Edra Urban & Partner, [cop. 2016], s. 6, ISBN 978-83-65373-47-2, OCLC 953163228.

Bibliografia edytuj