Aaron Copland

kompozytor amerykański

Aaron Copland (ur. 14 listopada 1900 w Nowym Jorku, zm. 2 grudnia 1990 w Sleepy Hollow w stanie Nowy Jork) – kompozytor i dyrygent amerykański.

Aaron Copland
Ilustracja
Aaron Copland (1970)
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1900
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1990
Sleepy Hollow (Nowy Jork)

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzyk (kompozytor, dyrygent)

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Narodowy Medal Sztuki (USA)
podpis
Strona internetowa

Zarys biografii edytuj

Urodził się w Nowym Jorku w rodzinie imigrantów żydowskich z Litwy. Mając 15 lat postanawia zostać muzykiem. Pierwszymi jego nauczycielami byli: Leopold Wolfsohn, Victor Wittgenstein i Clarence Adler. Od 1917 kształcił się pod kierunkiem Rubina Goldmarka (nauczyciela m.in. George’a Gershwina). W 1921 wyjechał do Francji, gdzie przez 3 lata studiował w klasie Nadii Boulanger w Paryżu i Fontainebleau. W styczniu 1925 zadebiutował jako kompozytor prawykonaniem Symphony for Organ and Orchestra (solistką była prof. Boulanger). W 1925 otrzymał kilkuletnie stypendium Guggenheima, które umożliwiło mu zajęcie się wyłącznie kompozycją.

W latach 1928-31 wspólnie z Rogerem Sessionsem organizował koncerty współczesnej muzyki amerykańskiej, tzw. Copland-Sessions Concerts. Był też dyrygentem American Festival of Contemporary Music w Yaddo w ciągu pierwszych dwóch lat istnienia tej instytucji. Przez 8 lat zajmował stanowisko prezesa Związku Kompozytorów Amerykańskich. Działał jako pianista, dyrygent oraz pedagog w Harvard University, w New School for Social Research w Nowym Jorku (1927-37) i w Berkshire Music Center.

W jego utworach słychać wpływy jazzu, folkloru amerykańskiego i meksykańskiego.

Obok kompozycji klasycznych – baletów, koncertów, oper i symfonii, tworzył też muzykę filmową.

Zajmował się także działalnością polityczną. Popierał Partię Komunistyczną USA, co spowodowało podjęcie przeciw niemu śledztwa przez FBI w latach ataków (patrz: Joseph McCarthy i makkartyzm) na kulturę i intelektualistów amerykańskich. Sam Copland porzucił komunizm, kiedy dowiedział się o prześladowaniach w ZSRR rosyjskiego kompozytora, Dmitrija Szostakowicza. Wówczas, przerażony funkcjonowaniem sowieckiego systemu, zaczął popierać Demokratów.

Copland jest powszechnie uznawany za prekursora i ojca współczesnej amerykańskiej muzyki poważnej. Przez długie lata był najpopularniejszym kompozytorem muzyki poważnej w Ameryce. Powstała w 1946 r. III Symfonia Coplanda została okrzyknięta najwybitniejszym amerykańskim dziełem symfonicznym[1].

Muzykolog i pisarz amerykański Howard Pollack w poświęconej Coplandowi monografii użył tytułu Życie i twórczość nadzwyczajnego człowieka (odniesienie do słynnej Fanfary dla zwyczajnego człowieka Coplanda). Był też pierwszym biografem, który podał do publicznej wiadomości fakty z prywatnego życia homoseksualnego kompozytora i wymienił w niej nazwiska jego partnerów[2].

Kompozycje edytuj

  • Symphony for Organ and Orchestra (1924)
  • Music for the Theatre (1925)
  • Dance Symphony (1925)
  • Concerto for Piano and Orchestra (1926)
  • Symphonic Ode (1927-1929)
  • Piano Variations (1930)
  • El Salon Mexico (1936)
  • Lincoln Portrait (1942)
  • Danzon Cubano (1942)
  • Music for the Movies (1942)
  • Fanfare for the Common Man (1942) spopularyzowane rockową przeróbką grupy Emerson, Lake and Palmer
  • Third Symphony (1944-1946)
  • The Red Pony (1948)
  • Clarinet Concerto (1947-1948)
  • Twelve Poems of Emily Dickinson (1950)
  • Piano Quartet (1950)
  • Old American Songs (1952)
  • The Tender Land (1954) (opera)
  • Orchestral Variations (1957)
  • Connotations (1962)
  • Music for a Great City (1964)
  • Inscape (1967)
  • Three Latin American Sketches (1972)
  • Balety
    • Grohg (1925/1932)
    • Dance Panels (1959)
    • Appalachian Spring (1944)
    • Billy the Kid (1938)
    • Rodeo (1942)

Przypisy edytuj

  1. Zdaniem B. Schaeffera III Symfonia Coplanda „w niczym arcydzieła nie przypomina, a co gorzej: za bardzo przypomina najróżniejsze rzeczy. Ponury eklektyzm doczekał się dobrego przyjęcia; wielu naśladowców Coplanda, obdarzonych na pewno nie mniejszym talentem, zaczęło kopiować Coplandowski eklektyzm, co dało produkt wiadomy: muzykę już nie do słuchania. Prymitywna Symfonia Coplanda, trzeba to przyznać, robi jeszcze pewne wrażenie - nawet w finale, opartym na prostackiej fanfarze skomponowanej niby to for the common man, czyli: dla zwykłego człowieka”.
  2. Howard Pollack, Howard PollackAaron Copland. The life and work of an uncommmon Man, New York: H. Holt, 1999, ISBN 978-0-252-06900-0

Bibliografia edytuj

  • B. Schaeffer: Kompozytorzy XX wieku. Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1990.

Linki zewnętrzne edytuj