Abriek (1896)
Abriek (ros. Абрек) – rosyjski krążownik torpedowy z lat 90. XIX wieku. Okręt został zwodowany 23 maja 1896 roku w stoczni Crichton w Åbo, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego został wcielony we wrześniu 1897 roku, z przydziałem do Floty Bałtyckiej. Od 1907 roku jednostkę wykorzystywano jako okręt łącznikowy, zaś w 1908 roku została przekazana straży granicznej. Po wybuchu I wojny światowej okręt zmobilizowano i znów pełnił funkcje łącznikowe. W grudniu 1918 roku jednostka została przystosowana do roli okrętu ratowniczego, a od 1926 roku na powrót pełniła funkcję okrętu łącznikowego. W 1940 roku okręt stał się hulkiem, a w 1948 roku został złomowany.
 „Abriek” w Tulonie między 1895 a 1917 rokiem | |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
czerwiec 1895 |
| Wodowanie |
23 maja 1896 |
 MW Imperium Rosyjskiego
| |
| Wejście do służby |
wrzesień 1897 |
 Flota Czerwona
| |
| Los okrętu | |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 535 ton |
| Długość |
65,53 metra |
| Szerokość |
7,75 metra |
| Zanurzenie |
3,2–3,35 metra |
| Materiał kadłuba | |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 4 kotły moc 4500 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
21,2 węzła |
| Zasięg |
2000 Mm przy prędkości 12 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 75 mm (2 × I) 4 działa kal. 47 mm (4 × I) 8 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe |
2 × 450 mm (2 × I) |
| Opancerzenie | |
| pokład: 13 mm | |
| Załoga |
88 |
Projekt i budowa edytuj
„Abriek” był krążownikiem torpedowym[a], stanowiącym ulepszony wariant pierwszej jednostki tej klasy w Rosji – „Lejtienant Iljin”, o poprawionej dzielności morskiej[1][3]. Okręt zbudowany został w stoczni Crichton w Åbo[1][3]. Stępkę jednostki położono w czerwcu 1895 roku, a zwodowany został 23 maja 1896 roku[1][2]. Koszt budowy okrętu wyniósł w przeliczeniu 53 600 £[4][5].
Dane taktyczno-techniczne edytuj
Okręt był krążownikiem torpedowym o kadłubie wykonanym ze stali[4][5]. Długość całkowita wynosiła 65,53 metra, szerokość 7,75 metra i zanurzenie 3,2–3,35 metra[1][3]. Wyporność normalna wynosiła 535 ton, zaś pełna 675 ton[1][3]. Okręt napędzany był przez dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 4500 KM, do której parę dostarczały cztery kotły Normand – du Temple[1][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 21,2 węzła[1][3]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o maksymalnej masie 120 ton, co zapewniało zasięg wynoszący 2000 Mm przy prędkości 12 węzłów[1][3]. Jednostka miała dwa stery[6].
Jednostka wyposażona była w dwie pojedyncze nadwodne wyrzutnie torped kalibru 450 mm: jedną stałą na dziobie oraz jedną obracalną na pokładzie, z łącznym zapasem ośmiu torped[1][3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działa kalibru 120 mm L/48 Canet oraz cztery pojedyncze działa trzyfuntowe Hotchkiss M1885 L/40 kalibru 47 mm[1][3]. Opancerzenie pokładu wynosiło 13 mm[4][5][b].
Załoga okrętu liczyła 88 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3][c].
Służba edytuj
„Abriek” został wcielony do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego we wrześniu 1897 roku[1]. Jednostka weszła w skład Floty Bałtyckiej[4][5]. Od października 1907 roku jednostkę wykorzystywano jako okręt łącznikowy[3]. We wrześniu 1908 roku z pokładu okrętu zdemontowano obydwa działa kalibru 120 mm, dwa działa kalibru 47 mm i wyrzutnie torped, instalując w zamian cztery pojedyncze działa kalibru 57 mm L/50 Hotchkiss; po tym przezbrojeniu jednostka została przekazana straży granicznej[2][3]. Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 roku okręt zmobilizowano i znów pełnił funkcje łącznikowe[2][3]. W grudniu 1918 roku jednostka została przystosowana do roli okrętu ratowniczego, którą sprawowała do 1921 roku[2][3]. Wówczas została po raz drugi przezbrojona: zdjęto wszystkie działa kalibru 57 i 47 mm, montując w ich miejscu dwa działa kalibru 120 mm L/48 Canet, działo kalibru 37 mm L/20 Hotchkiss oraz karabin maszynowy kalibru 7,62 mm L/94[3]. Od kwietnia 1926 roku „Abriek” na powrót pełnił rolę okrętu łącznikowego[2][3]. W czerwcu 1940 roku okręt został przystosowany do pełnienia funkcji hulku, a w 1948 roku został złomowany[3][d].
Uwagi edytuj
- ↑ Z racji niewielkich rozmiarów klasyfikowanym także jako kanonierka torpedowa[1][2].
- ↑ Identycznie podaje Brassey 1912 ↓, s. 232. Brak informacji o opancerzeniu w innych opracowaniach.
- ↑ Jane 1970 ↓, s. 249 podaje, że załoga liczyła 109 osób.
- ↑ Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 203 podaje, że okręt złomowano w latach 20., zaś Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 297 informuje, że stało się to około 1946 roku.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene M. Kolesnik (red.). London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: ABREK torpedo cruiser (1897). Navypedia. [dostęp 2022-01-06]. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1905/6. Fred T. Jane (red.). New York: ARCO Publishing Company, 1970. (ang.).
- The Naval Annual, 1900. J. Leyland (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1900. (ang.).
- The Naval Annual, 1906. J. Leyland, T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1906. (ang.).
- The Naval Annual, 1912. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.).