Adam Antoni Bratro
Adam Antoni Bratro[1] (ur. 20 listopada 1900 w Sanoku, zm. 11 sierpnia 1920 pod Pułtuskiem[2][a]) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, harcerz.
| |
 podporucznik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 sierpnia 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918-1920 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
_2013a.jpg)
Życiorys edytuj
Był synem Adama Mariana i Emilii z domu Heidler. Ojciec był inżynierem, kierownikiem budowy wagonów w sanockiej fabryce[3][4], działaczem niepodległościowym, uczestniczył w werbunku do Legionów w I wojnie światowej[5][5] w bitwie pod Kuklami[6].
Adam Antoni uczęszczał do szkoły ludowej w Sanoku, naukę kontynuował w sanockim gimnazjum, gdzie ukończył V klasę w 1916[7]. Działał w Polskich Drużynach Strzeleckich i ruchu skautowym. W 1916 przeniósł się do Wojskowej Wyższej Szkoły Realnej w Łobzowie. W listopadzie 1918 wziął udział w rozbrajaniu żołnierzy austriackich na ulicach Krakowa. W tym sam roku został przyjęty do Szkoły Podchorążych w Warszawie, którą ukończył w 1919 w stopniu podchorążego. Następnie otrzymał skierowanie do obozu szkół podoficerskich w Dęblinie.
Po ukończeniu szkolenia został awansowany na stopień podporucznika. W dęblińskiej szkole pozostał jako młodszy oficer i instruktor w kompanii oraz adiutant batalionu do 1920. W początkowym okresie wojny polsko-bolszewickiej 1920 jako instruktor szkoli ochotników udających się na front (działał w tej funkcji pomimo kierowania osobistych wniosków o wysłanie do walk na froncie). Następnie wobec pogarszającej się sytuacji Polski na wojnie, w czerwcu 1920 jako dowódca kompanii w nowo sformowanym w Ostrowi Mazowieckiej 101 Rezerwowym pułku piechoty (którego dowódcą był jego brat Jan Bratro) wyruszył na front w rejon Rohaczowa na zachodnim brzegu Słuczy oraz nad Horyniem. Tam walczył z oddziałami 1 Armii Konnej. Podczas walk odwrotowych i okrążenia przez wojska bolszewickie, skierował swoją kompanię do kontrataku, który powiódł się, lecz w jego trakcie Adam Bratro odniósł rany brzucha. 11 sierpnia 1920 zmarł w szpitalu polowym i w Pułtusku został pierwotnie pochowany. W 1923 jego prochy zostały sprowadzone z Pułtuska do Sanoka i pochowane w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku. Był kawalerem. Jego braćmi byli: Jan (ur. 1895, legionista, pułkownik Wojska Polskiego) oraz spoczywający wraz z nim w sanockim grobowcu Aleksander (1899–1901), Kazimierz (1902–1903) i Tadeusz Artur (ur. 1896 w Nowym Sączu[8], legionista poległy w bitwie pod Kuklami 13 lipca 1916[5][9]). Grobowiec rodziny Bratrów został wpisany przez Instytut Pamięci Narodowej do ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski[10].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3922 – pośmiertnie 1922[11]
Uwagi edytuj
- ↑ Inkskrypcja na grobowcu rodzinnym podaje datę 11 października 1920 (dosł. 11.10.1920).
Przypisy edytuj
- ↑ Wilczyński 1930 ↓, s. 14, 26, tu błędnie jako „Leon Bratro”.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 71, jako „Adam Bratra”.
- ↑ Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 34. ISBN 978-83-935385-7-7.
- ↑ Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914-1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 137.
- ↑ a b c Wołają o pamięć, Tygodnik Sanocki, nr 44 (730) z 4 listopada 2005, s 1.
- ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 491-493.
- ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: 1916, s. 67.
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 639.
- ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 495.
- ↑ Bratro Adam. bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2020-09-10].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 lutego 1922, s. 103, jako ś.p. ppor. Adam Brabko.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Magdalena Lajszner: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. T. T. II (1914-1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 25. ISBN 83-900510-0-1.
- Adam Wilczyński: Zarys historji wojennej 84-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Andrzej Romaniak: Rodzina Bratrów. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2014-05-25].