Aextoxicon punctatum

*Aextoxicon punctatum*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Berberidopsidanae
Rząd	Berberidopsidales
Rodzina	Aextoxicaceae
Rodzaj	Aextoxicon
Gatunek	Aextoxicon punctatum
	Nazwa systematyczna
	Aextoxicon punctatum Ruiz & Pav.; Syst. Veg. Fl. Peruv. Chil. 260 1797
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aextoxicon punctatum – gatunek drzewa z monotypowego rodzaju Aextoxicon i rodziny Aextoxicaceae. Rośnie w miejscach wilgotnych, w lasach porastających góry nadbrzeżne środkowego Chile, szczególnie obficie na wyspie Chiloé. Tworzy zwarte własne zbiorowiska, jak i towarzyszy innym gatunkom z wilgotnych lasów waldiwijskich^[5]. Dostarcza bardzo cenionego drewna^[6].

Morfologia edytuj

Młody okaz w uprawie

Pokrój: Wiecznie zielone drzewa, osiągające 25 m wysokości^[6]. Pień osiąga do 80 cm średnicy, okryty jest cienką, szarą korą^[5].
Liście: Naprzeciwległe, całobrzegie, twarde, szerokolancetowate. Mają ogonek o długości 0,5-1,5 cm oraz blaszkę długości 5-9 cm i szerokości 2-4 cm. Blaszka od spodu jest czerwono kropkowana^[5].
Kwiaty: Rośliny są dwupienne. Jednopłciowe, promieniste kwiaty zebrane są w luźne, groniaste kwiatostany, krótsze na okazach żeńskich. Kielich składa się z 5 działek, korona z 5 łopatkowatych, wąskich płatków. W kwiatach męskich znajduje się 5 pręcików i 5 prątniczków oraz szczątkowa zalążnia. W kwiatach żeńskich pręciki są sterylne w przeciwieństwie do zalążni^[5].
Owoce: Czarniawe pestkowce o długości 1-1,2 cm i szerokości 0,6-0,7 cm^[5]. Przypominają małą oliwkę, nie są mięsiste^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja taksonu według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)^[2]

Takson zaliczany jest do monotypowej rodziny Aextoxicaceae Engl. & Gilg in H.G.A. Engler, Syllabus, ed. 8: 250. Jan-Feb 1920, która jest siostrzaną dla rodziny Berberidopsidaceae w obrębie rzędu Berberidopsidales.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-06] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).
↑ Aextoxicon punctatum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-04-13]. (ang.).
↑ Aextoxicon punctatum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Aextoxicon punctatum. [w:] Enciclopedia de la Flora Chilena [on-line]. [dostęp 2011-04-13]. (hiszp.).
↑ ^a ^b ^c Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 27. ISBN 1-55407-206-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-06] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).

[tpl-3] Aextoxicon punctatum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-04-13]. (ang.).

[iucn-4] Aextoxicon punctatum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[chilena-5] Aextoxicon punctatum. [w:] Enciclopedia de la Flora Chilena [on-line]. [dostęp 2011-04-13]. (hiszp.).

[heywood-6] Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 27. ISBN 1-55407-206-9.

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]