Afelandra stercząca

Afelandra stercząca
	; Odmiana 'Louisae'
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	akantowate
Rodzaj	afelandra
Gatunek	Afelandra stercząca
	Nazwa systematyczna
	Aphelandra squarrosa Nees; C. F. P. von Martius, Fl. bras. 9:89. 1847
	Multimedia w Wikimedia Commons

Afelandra stercząca (Aphelandra squarrosa) – gatunek byliny z rodziny akantowatych. Bywa nazywana także afelandrą szczytową lub czworokątną. Pochodzi z tropikalnych obszarów Brazylii^[3].

Morfologia edytuj

Wielkość: W pierwszym roku osiąga wysokość do 30 cm i średnicę 18-20 cm.
Liście: Duże, ogonkowe, owalne, połyskujące, przy nasadzie klinowato zbiegające, na szczycie zaostrzone, ku górze zmniejszające się. Wzdłuż nerwów mają jaśniejsze wybarwienia.
Kwiaty: Zebrane w szczytowy, kłosokształtny kwiatostan. Są złocistożółte, grzbieciste, dwuwargowe. Wyrastają w kątach dużych przysadek.

Zastosowanie edytuj

Roślina ozdobna. Jest w Polsce uprawiana jako roślina doniczkowa. Jej walorami są dwukolorowe liście i żółty, duży kwiatostan. Zazwyczaj kupuje się gotową, kwitnącą roślinę. Najczęściej uprawiana jest tylko przez jeden rok, jednak przy umiejętnej uprawie można ją przetrzymać na następny i doprowadzić do powtórnego kwitnienia. Rośnie dość szybko. Najczęściej uprawiana jest klasyczna już odmiana 'Louisae' o jasnych wybarwieniach wzdłuż nerwów i nowsza 'Dania' o bardziej zwartym pokroju, krótszych liściach z białymi nerwami oraz kwiatach w kolorze od żółtego do żółto pomarańczowego^[4].

Uprawa edytuj

Wymagania: Potrzebuje dużo światła, ale źle znosi bezpośrednie oświetlenie słoneczne (może ono spowodować oparzenia liści). Najlepiej czuje się w temperaturze 15-24 °C. Pochodzi z tropikalnej dżungli, wymaga więc dużej wilgotności powietrza. W razie przesuszenia szybko traci liście. Nie lubi przeciągów, jest natomiast odporna na wyziewy gazowe i spaliny. Jako podłoże wystarczy jej zwykła ziemia kwiatowa.

Pielęgnacja: W okresie wzrostu roślinę codziennie zraszamy i wstawiamy do pojemnika z wilgotnym torfem. W czasie kwitnienia podlewamy co najmniej dwukrotnie w tygodniu, wyciągamy natomiast z pojemnika z wilgotnym torfem, co zwiększa trwałość kwiatów. Po przekwitnieniu obcinamy kwiatostan i pozwalamy roślinie przejść w stan spoczynku, zmniejszając podlewanie. Płynnym nawozem zasilamy raz na 2 tygodnie od momentu pojawienia się zaczątków kwiatostanu. Liście rośliny można nabłyszczać (co 2 miesiące). Po okresie spoczynku przesadzamy roślinę wymieniając większość ziemi.

Rozmnażanie: Sadzonki można sporządzić z pędów obciętych wczesną wiosną. Roślina wytwarza nowe pędy tuż poniżej kwiatostanu. Przy zastosowaniu ukorzeniacza ukorzenia się je w piaszczystym podłożu w temperaturze ok. 24 °C. Sadzonki ścięte w marcu przy prawidłowej pielęgnacji zakwitają późnym latem.

Choroby i szkodniki edytuj

Tarczniki. Drobne owady wyglądające jak żółte plamki, rozmieszczone szczególnie wzdłuż nerwów. Należy je usuwać przez ścieranie szmatką nasyconą denaturatem, ewentualnie przez opryskiwanie środkiem owadobójczym o działaniu systemicznym (układowym), tzn. wnikającym do tkanek rośliny.
Mszyce. Liście stają się zniekształcone, lepkie i widać na nich duże ilości drobnych, zielonych mszyc. Opryskiwać preparatem owadobójczym, najlepiej o działaniu układowym.
Przędziorki. Liście żółkną i opadają. Przez lupę można zobaczyć poruszające się, liczne i bardzo drobne roztocze. Zwalcza się je przez opryskiwanie preparatami przędziorkobójczymi. Przędziorki nie lubią wilgoci, na ogół atakują rośliny rosnące w zbyt suchym miejscu.
Wełnowce. Szkodniki te tworzą kolonie wyglądające jak białe, wełniste kępki, głównie na spodzie i w kątach liści. Zwalcza się je podobnie, jak tarczniki.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-06] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia edytuj

Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997. ISBN 83-09-01559-3.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-06] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].

[E-4] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[3]

[1]

[2]

[4]