Messan Agbéyomé Gabriel Kodjo (ur. 12 października 1954 w Tokpli, zm. 3 marca 2024 w Paryżu[1]) – togijski polityk, minister, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego w latach 1999–2000, premier Togo w latach 2000–2002.

Agbéyomé Kodjo
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Messan Agbéyomé Gabriel Kodjo

Data i miejsce urodzenia

12 października 1954
Tokpli, Francuska Afryka Zachodnia

Data i miejsce śmierci

3 marca 2024
Paryż

Premier Togo
Okres

od 29 sierpnia 2000
do 27 czerwca 2002

Przynależność polityczna

Zrzeszenie Ludu Togijskiego (RPT)

Poprzednik

Eugene Koffi Adoboli

Następca

Koffi Sama

Życiorys edytuj

Urodził się w 1954 w Tokpli w prefekturze Yoto. W 1983 zdobył doktorat z dziedziny zarządzania na Université de Poitiers we Francji. W latach 1983−1988 zajmował stanowiska dyrektora handlowego SONACOM (Société Nationale de Construction Mécanique)[2][3].

W latach 1988–1991 pełnił funkcję ministra ds. młodzieży, sportu i kultury, a w latach 1992–1993 ministra spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa. Od 1993 do 1999 był dyrektorem generalnym Portu w Lomé. W tym czasie wykładał również na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Université du Bénin. W marcu 1999 został wybrany do Zgromadzenia Narodowego z ramienia Zrzeszenia Ludu Togijskiego (Rassemblement du Peuple Togolais, RPT). W czerwcu tego samego roku został wybrany przewodniczącym parlamentu, którym pozostał do sierpnia 2000[2][3].

29 sierpnia 2000 prezydent Gnassingbé Eyadéma mianował go szefem rządu. Urząd pełnił do 27 czerwca 2002, po czym wyjechał do Francji[2][3]. Powodem dymisji był konflikt z prezydentem Eyademą. W sierpniu został wykluczony z RPT i oskarżony o korupcję[4]. We wrześniu togijskie władzy wydały przeciw niemu międzynarodowy nakaz aresztowania[5].

W kwietniu 2005, po śmierci prezydenta Eyademy, powrócił do Togo. Został jednak zatrzymany pod zarzutem nadużyć środków publicznych w czasie pełnienia funkcji dyrektora generalnego Portu w Lomé[6]. W styczniu 2007 bez powodzenia ubiegał się o stanowisko prezesa Togijskiej Federacji Piłkarskiej[7].

W sierpniu 2008 zapowiedział start w wyborach prezydenckich w 2010 z ramienia nowej partii, OBUTS (Organisation pour bâtir dans l'union un Togo solidaire). 14 stycznia 2010 oficjalnie zgłosił swoją kandydaturę do komisji wyborczej[8]. W wyborach 4 marca 2010 zajął czwarte miejsce, zdobywając tylko 0,85% głosów[9].

Zmarł na atak serca 3 marca 2024 roku w Paryżu[10][1].

Przypisy edytuj

  1. a b Togo's former Prime Minister Agbeyomé Kodjo passes away [online], Icilome, 4 marca 2024 [dostęp 2024-03-04] (ang.).
  2. a b c Agbéyomé Kodjo. InfosPlus Gabon, 5 lutego 2006. [dostęp 2010-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-03)]. (fr.).
  3. a b c Agbéyomé Messan Kodjo : BIOGRAPHIE POLITIQUE DU CANDIDAT AGBEYOME KODJO A LA PRESIDENCE DE LA REPUBLIQUE .. facebook.com, 29 lipca 2009. [dostęp 2010-02-08]. (fr.).
  4. L'ancien Premier ministre togolais et un député exclus du parti présidentiel. AFP, 7 sierpnia 2002. [dostęp 2010-02-08]. (fr.).
  5. Mandat d’arrêt international contre l’ancien Premier ministre Agbéyomé Kodjo. AfriqueExpress, 2 października 2002. [dostęp 2010-02-08]. (fr.).
  6. In Togo, Youths Fight Police Over Vote Plan. The New York Times, 9 kwietnia 2005. [dostęp 2010-02-08]. (ang.).
  7. Togo gets new FA president. BBC News, 9 stycznia 2007. [dostęp 2010-02-08]. (ang.).
  8. Kodjo super optimiste. Republique Togolaise, 14 stycznia 2010. [dostęp 2010-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-17)]. (fr.).
  9. Les Togolais renouvellent leur confiance à Faure. Republique Togolaise, 7 marca 2010. [dostęp 2010-03-08]. (fr.).
  10. Afrique L’opposant togolais en exil Gabriel Messan Agbéyomé Kodjo est mort. Republique Togolaise, 4 marca 2024. [dostęp 2024-03-04]. (fr.).