Airgetmar

Airgetmar (irl.: Airgeatmhar) – legendarny zwierzchni król Irlandii z dynastii Milezjan (linia Íra, syna Mileda) w latach 385-375 p.n.e. Syn Sirlama, zwierzchniego króla Irlandii.

Airgetmar

legendarny zwierzchni król Irlandii
Okres	od 385 p.n.e. do 375 p.n.e.
Poprzednik	Eochaid VII
Następca	Duach II Ladgrach
Dane biograficzne
Dynastia	Milezjanie
Ojciec	Sirlam
Dzieci	Badharn, Deman, Finntan, Faomhar (Fomoir), Cas

Informacje o nim czerpiemy ze średniowiecznych Roczników Czterech Mistrzów oraz Lebor Gabála Érenn („Księga najazdów Irlandii”), które różnią się między sobą, co do szczegółów. Airgetmar, w czasie drugiego roku panowania arcykróla Oiliolla (Aililla) II Finna, brał udział w zwycięskiej bitwie w Óenach Taillten przeciwko Fiachy Tolgracha. Ten ostatecznie zginął w następnej bitwie, stoczonej w miejscu zwanym Brega. Następnie ludzie z Munsteru zebrali się, w towarzystwie Eochaida, syna arcykróla Oiliolla II, Lugaida, syna arcykróla Eochaida VI Fiadmuine i Duacha Ladgracha, syna Fiachy wraz z innymi potomkami Eremona, celem rozprawienia się z nim. Udało się im zmusić Airgetmara do emigracji za morze. Po okresie siedmiu lat, powrócił oraz zawarł przymierze z Duachem Ladgrachem, celem zdobycia władzy. Z pomocą Fiachy, syna Duacha, dokonał zabójstwa arcykróla Oiliolla II. Jednak według „Roczników” Airgetmar razem Duachem miał pokonać i zabić arcykróla Oiliolla II w bitwie pod Odhbha. Mając zbyt słabe siły, nie był w stanie przeszkodzić w przejściu władzy na rzecz syna zabitego, Eochaida VII. Musiał czekać siedem lat, by zdobyć dla siebie upragniony tron. Wówczas razem z Duachem dokonał zabójstwa arcykróla Eochaida VII w Aine (ob. Knockany w pobliżu Bruff w hrabstwie Limerick). Linia Íra, w jego osobie, odzyskała po pięćdziesięciu siedmiu latach zwierzchnią władzę nad Irlandią. Są rozbieżności w źródłach, co do czasu jego rządów. Miał panować dziesięć, dwadzieścia trzy lub trzydzieści lat. Zginął z ręki dwóch osób: Duacha II Ladgracha, swego następcy, i Lugaida Laigde, mściciela śmierci ojca Eochaida VII oraz przyszłego zwierzchniego króla Irlandii.

Potomstwo

Airgetmar pozostawił po sobie pięciu synów, a przez nich wielu potomków:

• Badharn, miał syna:
  • Aed I Ruad, przyszły zwierzchni król Irlandii
• Deman, miał syna:
  • Dithorba mac Deman, przyszły zwierzchni król Irlandii
• Finntan, miał syna:
  • Cimbaeth mac Finntan, przyszły zwierzchni król Irlandii i król Ulsteru
• Faomhar (Fomoir), miał dwóch synów:
  • Fedaig (Feig, Fedach), miał syna:
    • Eochaid I Eolach, przyszły król Ulsteru
  • Dub, miał syna:
    • Eos, miał syna:
      • Srub, miał syna:
        • Inderech, miał syna:
          • Glas, miał syna:
            • Carbre (Cathair), miał syna:
              • Febardile, miał syna:
                • Fomhar, miał syna:
                  • Dub, miał syna:
                    • Sithrige, miał syna:
                      • Rudraige I Mor, przyszły król Ulsteru i zwierzchni król Irlandii
• Cas, miał syna:
  • Coran, miał dwóch synów:
    • Uamanchan, przyszły król Ulsteru
    • Cathair, miał syna:
      • Conchobar I Rot, przyszły król Ulsteru

Bibliografia

• Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with transl. J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 65-73.
• Corpus genealogiarum Hiberniae, ed. M. O’Brien, Dublin 1982, s. 276.
• Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and transl. R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 260-267.
• Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373-374, ISBN 3-598-21543-6 (Przesunięcie datacji z powodu braku Fiachy IV na liście).