Akt siedzący na kanapie
Akt siedzący na kanapie (fr. Nu assis sur un divan lub La Belle Romaine (Piękna Rzymianka) to obraz olejny namalowany przez włoskiego malarza Amedeo Modiglianiego.
| |
| Autor |
Amedeo Modigliani |
|---|---|
| Data powstania |
1917 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
100 × 60 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Opis edytuj
Zmysłowy powab przedstawionej postaci przejawia się w palecie oraz pozie modelki. Bursztynowe i różowe tonacje ewokują promieniujące ciepło i intymną atmosferę, w której artysta malował obraz. Siedząca na miękkim podłożu modelka, przesłonięta skrawkiem materiału, zwodzi widza wstydliwą próbą przysłonięcia swojej nagości. Żeby dodatkowo zaostrzyć erotyczną wymowę sceny, kieruje ona uwagę patrzącego w stronę zasłoniętego łona obejmując jedną ręką piersi a łokieć opierając o uniesione udo. Nogi modelki znajdują się poza ramami obrazu a wypełniająca pierwszy plan dolna część jej tułowia poprzez swą bezkompromisową bliskość sprawia, że widz staje z nią twarzą w twarz.
Historia edytuj
Modigliani rozpoczął malowanie aktów w 1908, na ogół w formie kariatyd, ale formę tę rozwinął dopiero po 1914, kiedy zaprzestał rzeźbienia; wykształcił wówczas własny język artystyczny, widoczny w obrazie Akt siedzący na kanapie, którego korzenie estetyczne sięgają włoskiego malarstwa renesansowego i manierystycznego, linearnej prostoty afrykańskich rzeźb plemiennych i ich ziemistej kolorystyki oraz geometrycznej przestrzeni zaczerpniętej z kubizmu. Wyzywająca poza modelki może przywodzić na myśl kształtną anatomię Wenus z Urbino Tycjana zaś elegancja ruchu jej ciała może być porównana do omdlewających Madonn z wczesnego renesansu. Drastyczny kontur i zniekształcenie postaci ma wyraźnie trójwymiarowy charakter, związany z rzeźbiarskim doświadczeniem artysty i jego admiracją dla rzeźby.
Akt siedzący na kanapie należy do najważniejszych aktów namalowanych przez Modiglianiego w 1917. Siedem z ich zostało wystawionych w tym samym roku na paryskiej wystawie w Galerie Berthe Weill; cztery miały tytuł “Akt” (wśród nich był prawdopodobnie Akt siedzący na kanapie). Część obrazów, wystawiona w oknie galerii, wywołała zamieszanie w dniu otwarcia, przyciągając uwagę licznych przechodniów i paryskiej policji, która tymczasowo zamknęła wystawę. Wzburzenie wywołał fakt, iż modelkami były kobiety współczesne, pozbawione alegorycznego lub historycznego kontekstu.
Obraz jest uważany za największe osiągnięcie Modiglianiego w dziedzinie aktu. Kontynuując tradycje Botticellego (Narodziny Wenus), Velazqueza (Wenus z lustrem), Ingresa (Łaźnia turecka) i Maneta (Olimpia) zalicza się do niekwestionowanych osiągnięć w dziedzinie aktu w historii sztuki Zachodu. Niewiele obrazów zgłębia uroki ciała z taką otwartością, dokładnością i bezpośrednim urokiem.
2 listopada 2010 obraz został sprzedany na aukcji Sotheby’s w Nowym Jorku za sumę 68,9 miliona dolarów, co było rekordową sumą uzyskaną do tamtej chwili za dzieło Modiglianiego[1].
Obraz znalazł się na 8. miejscu listy 10 najdrożej sprzedanych obrazów na aukcjach Sotheby’s[2]
Przypisy edytuj
- ↑ CBC News: Modigliani nude fetches $68.9M at auction. [dostęp 2011-05-23]. (ang.).
- ↑ rynek-sztuki.pl: 10 najdroższych obrazów Sotheby’s. [dostęp 2012-02-27].
Bibliografia edytuj
- Sotheby’s: Impressionist & Modern Art Evening Sale (s. 18-24). [dostęp 2011-05-23]. (ang.).
- Sotheby’s: Sotheby’s Catalogue Notes And Provenance: Lot 7 Amedeo Modigliani - Nu assis sur un divan. [dostęp 2012-02-27]. (ang.). Informacja o obrazie w katalogu Sotheby’s
- theArtWolf.com: Modigliani’s 'La Belle Romaine' for sale at Sotheby’s. [dostęp 2012-02-27]. (ang.).