Aktinidia pstrolistna

gatunek rośliny

Aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta) – gatunek rośliny z rodziny aktinidiowatych (Actinidiaceae). Występowanie: rosyjski Daleki Wschód, Syberia, Korea, północ Chin i Japonia; nadaje się do uprawy w warunkach polskiego klimatu i jest tam spotykana.

Aktinidia pstrolistna
Ilustracja
Aktinidia pstrolistna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

aktinidiowate

Rodzaj

aktinidia

Gatunek

aktinidia pstrolistna

Nazwa systematyczna
Actinidia kolomicta (Maxim. & Rupr.) Maxim.
Mém. Acad. Imp. Sci. St.-Pétersbourg Divers Savans 9:63. 1859
Synonimy
  • Actinidia leptophylla C. Y. Wu
  • Actinidia maloides H. L. Li.
  • Kalomikta mandshurica Regel ex Maxim.
  • Prunus kolomikta Maxim. & Rupr.
  • Trochostigma kolomikta[3]
Liście
Kwiaty

Morfologia edytuj

Pokrój
Dwupienne pnącze o pędach, których długość może wynosić nawet 15 metrów.
Pień
Cienki, rozgałęziony. Kora brunatna z żółtymi przetchlinkami.
Liście
Odwrotnie jajowate, o drobno piłkowanych brzegach i zaostrzonych końcach. Na nerwach z wierzchu rdzawo owłosione.
Kwiaty
Białe, kremowe. Wydzielają dość miłą woń. Mają do 2 cm średnicy, żeńskie wyrastają pojedynczo, męskie po 3 w kątach liści na zwisających, cienkich, owłosionych szypułkach. Mają pięciodziałkowy kielich, pięciopłatkową koronę, jeden słupek i liczne pręciki.
Owoce
Żółtozielonkawe, nagie, eliptyczne jagody z licznymi nasionami. Po dojrzeniu osiągają wagę do 5 gramów. Soczyste, o słodkokwaskowatym smaku. Dojrzewają w końcu sierpnia.

Zastosowanie edytuj

  • Owoce są jadalne. Zawierają cukry, kwasy organiczne (do 2,5%) i witaminy C, której zawartość sięga 1400 mg%.
  • Działanie i zastosowanie: Spożywanie świeżych, surowych owoców zaleca się w leczeniu szkorbutu, paradentozy, tzw. osłabienia wiosennego oraz grypy i przeziębienia.
  • Roślina ozdobna. Uprawiane są zwłaszcza okazy męskie, u których jesienią liście przebarwiają się na bardzo ładny kolor.

Uprawa edytuj

Najlepiej na glebach próchniczych, dostatecznie wilgotnych i lekko kwaśnych. Dobrze znosi miejsca półcieniste i mróz. Owocuje w 3-5 lat po zasadzeniu. Strefy mrozoodporności 5-9[4].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-12] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  • Zdzisław Kawecki, Romuald Łojko, Bolesław Pilarek: Mało znane rośliny sadownicze. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2007. ISBN 978-83-7299-512-4.