Aktywność star – własność enzymów restrykcyjnych polegająca na obniżeniu lub zaniku specyficzności ich działania, objawiająca się cięciem DNA w miejscach innych niż restrykcyjne[1]. Wraz ze spadkiem specyficzności, cięciu podlegają miejsca coraz bardziej różne od oryginalnej sekwencji restrykcyjnej. Nazwa zjawiska pochodzi od oznaczenia alternatywnej aktywności, w odróżnieniu od zwykłej, znakiem * (EcoRI* zamiast EcoRI)[1][2][3]. Obecnie produkowane są rekombinowane enzymy ze zmniejszoną lub zniesioną aktywnością star.

Najczęstszy zanik specyficzności polega na cięciu sekwencji różniących się od restrykcyjnej jednym nukleotydem, cięciu sekwencji krótszych o nukleotydy początkowe[4].

Na pojawienie się aktywności star w reakcjach z udziałem enzymów restrykcyjnych ma wpływ wiele czynników (choć każdy z różną siłą i to zależnie od enzymu, np. EcoRI jest bardziej wrażliwy na podwyższone stężenie glicerolu niż na podwyższone pH[5]), między innymi:

Aktywność star jest zwykle zjawiskiem niepożądanym, utrudniającym i wprowadzającym zmienność do przeprowadzanego eksperymentu. Problem ten staje się wyraźny w przypadku reakcji z użyciem kilku enzymów restrykcyjnych naraz (cięcie wielokrotne), gdy trudne jest zapewnienie warunków optymalnych każdemu z nich.

Aktywność star można redukować stosując się do zaleceń producenta enzymów, takich jak:

  • używania enzymu w minimalnej ilości potrzebnej do pocięcia danej ilości DNA (zmniejsza ilość glicerolu w próbce oraz zapewnia odpowiedni stosunek enzymu do DNA, wydłuża jednak czas reakcji);
  • pozbycie się śladów odczynników organicznych (szczególnie etanolu używanego powszechnie do izolacji DNA);
  • zapewnienie odpowiednio wysokiej lub specjalne zawyżanie siły jonowej (niektóre enzymy są jednak inhibowane przez wysoką siłę jonową);
  • utrzymywanie pH reakcji w okolicach 7,0 (wyższe pH reakcji bywa efektem używania niewystarczająco czystego DNA izolowanego metodą lizy alkalicznej);
  • używanie Mg2+ jako jonów dwuwartościowych wspomagających pracę enzymu i unikanie zanieczyszczeń innymi jonami.

Przypisy edytuj

  1. a b M Nasri, D Thomas, Relaxation of recognition sequence of specific endonuclease HindIII, „Nucleic Acids Research”, 14 (2), 1986, s. 811–821, DOI10.1093/nar/14.2.811, PMID3003698, PMCIDPMC339466.
  2. a b c B Polisky i inni, Specificity of substrate recognition by the EcoRI restriction endonuclease, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 72 (9), 1975, s. 3310–3314, PMID242001, PMCIDPMC432981.
  3. R.C. Gardner i inni, Cloning and sequencing of restriction fragments generated by Eco RI*, „DNA”, 1 (2), 1982, s. 109–115, DOI10.1089/dna.1.1982.1.109, PMID6299666.
  4. F. Barany, The TaqI ‘star’ reaction: strand preferences reveal hydrogen-bond donor and acceptor sites in canonical sequence recognition, „Gene”, 65 (2), 1988, s. 149–165, DOI10.1016/0378-1119(88)90452-0, PMID2842230.
  5. J. George, R.W. Blakesley, J.G. Chirikjian, Sequence-specific endonuclease Bam HI. Effect of hydrophobic reagents on sequence recognition and catalysis, „Journal of Biological Chemistry”, 255 (14), 1980, s. 6521–6524, ISSN 0021-9258, PMID6248525.
  6. Ernst Malyguine, Patrick Vannier, Pierre Yot, Alteration of the specificity of restriction endonucle, ases in the presence of organic solvents, „Gene”, 8 (2), 1980, s. 163–177, DOI10.1016/0378-1119(80)90035-9, PMID6244210.

Bibliografia edytuj