Alchemia hinduistyczna
Alchemia hinduistyczna – alchemia praktykowana przez wyznawców różnych nurtów hinduizmu. Wielu indyjskich siddhów było alchemikami. Teksty tantryzmu definiują rasajanę jako piątą z siddhi[1].
Historia edytuj
Potwierdzone źródłami informacje o praktykach indyjskiej alchemii pochodzą z II połowy I w. n.e.[2] Zdaniem P.CH. Raya alchemia indyjska powstała w Indiach samodzielnie, jej pojawienie się nie zostało zainicjowane obcym wpływem[3] . Jednak część komentatorów wnioskuje o wpływach arabskich[4], w tym szczególnie na alchemię buddyjską (Nagardżuna). Mircea Eliade podaje jako argument, że pisma alchemiczne tworzono również na obszarach subkontynentu indyjskiego słabo zislamizowanych, w tym w Nepalu i tamilskim południu Indii[5].
Żywioły edytuj
Hinduistyczne podania o żywiołach ukształtowały się w okresie około 500 p.n.e.[2] Zaliczano do nich (wyliczając od najmniejej subtelnych) następujące kategorie:
Metale edytuj
Początkowo hinduistyczni indyjscy alchemicy rozróżniali jedynie 6 metali. Około 1363 Sangadhara wyróżnił kolejne metale, w tym brąz i mosiądz. Następnie Adhamalla – komentator dzieł Sanngadhary opisał korespondencję pomiędzy metalami i planetami.
- Złoto identyfikowano z Agnim – bóstwem ognia. Tradycja głosi, iż powstało ze spermy tego boga w wyniku kontaktu z wodą[2].
- Rtęć przyporządkowana została bogowi Śiwie już w pismach Adhamalla[3]. Śiwę uznawano za ojca i nauczyciela systemu rtęciowo-siarkowego (rasajana, trb. rasāyana, droga rtęci), popularnego nurtu hinduistycznej tradycji alchemicznej w okresie XII – XIV w.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ IV. 4. Tantryzm. W: Mircea Eliade: Techniki jogi. Beata Biały (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009, s. 248. ISBN 978-83-61182-25-2.
- ↑ a b c Alchemia indyjska. W: Roman Bugaj: Hermetyzm. Wyd. 1. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Orion, 1998, s. 165. ISBN 83-87547-07-7.
- ↑ a b Alchemia indyjska. W: Roman Bugaj: Hermetyzm. Wyd. 1. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Orion, 1998, s. 167. ISBN 83-87547-07-7.
- ↑ Alchemia indyjska. W: Roman Bugaj: Hermetyzm. Wyd. 1. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Orion, 1998, s. 167–168. ISBN 83-87547-07-7.
- ↑ IV.4.Tantryzm. W: Mircea Eliade: Techniki jogi. Beata Biały (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009, s. 247. ISBN 978-83-61182-25-2.