Aleks Çaçi

Aleks Çaçi
Data i miejsce urodzenia	15 sierpnia 1916 ; Palasë
Data i miejsce śmierci	23 lutego 1989 ; Tirana
Narodowość	albańska
Język	albański
Dziedzina sztuki	powieść
	Ważne dzieła
	Ashtu Myzeqe
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleks Çaçi, ps. Deme Petriti (ur. 15 sierpnia 1916 we wsi Palasë, okręg Wlora, zm. 23 lutego 1989 w Tiranie^[1]) – albański pisarz i publicysta.

Życiorys edytuj

Pochodził z biednej rodziny, o korzeniach greckich, mieszkającej na południu Albanii, w okręgu Himarë. Był synem Gogo Çaçiego i Evanthi. Ukończył szkołę handlową we Wlorze i pracował w miejscowej drukarni^[1]. Był związany z grupą komunistyczną działającą w Korczy, będąc zarazem jednym z pierwszych komunistów, działających w Albanii. Należał do współtwórców pisma Wezwanie do wolności (alb. Kushtrimi i lirise), w którym publikował pierwsze swoje wiersze i artykuły^[2]. Za swoją działalność polityczną został w 1936 uwięziony i kolejne dwa lata spędził w więzieniu w Beracie. W czasie wojny wydawał nielegalne pismo „Trumpeta Çlirimtare” (Trąbka wolności)^[1].

Po zakończeniu wojny i przejęciu władzy przez komunistów, dokończył naukę w szkole i rozpoczął pracę dziennikarza^[2]. Kontynuował także działalność literacką, stając się jednym z najbardziej znanych albańskich pisarzy, wiernych formule socrealizmu. W okresie bliskiej współpracy Albanii i Chin (1961-1977) przez kilka lat przebywał w Chinach, pisząc artykuły o tym kraju. Do swojej śmierci działał w Związku Pisarzy i Artystów Albanii^[1].

Oprócz dzieł literackich miał także na swoim koncie szereg tłumaczeń z greki (Tasos Leivaditīs, Janis Ritsos) i języka włoskiego.

W 1951 kilka z jego opowiadań ukazało się w Polsce, w tłumaczeniach z języka rosyjskiego.

Był żonaty (żona Persefona z d. Jorgoni), miał troje dzieci. Imię Çaçiego noszą ulice w tirańskiej dzielnicy Shkozë i we Wlorze.

Dzieła edytuj

1943: Margarita Tutulani
1947: Ashtu Myzeqe (Tu jest Muzeqe)
1948: Me ty Stalin (Z Tobą, Stalinie, poezja)
1951: Këngët e dheut (Pieśni ziemi, poezja)
1953: Na hoqën çatinë (Zrywają nam dach)
1955: Zarika (poezja)
1963: Flamuj të kuq (Czerwony sztandar, poezja)
1965: Ëndrrat e mia (Moje sny, dramat)
1968: Legjenda e kuqe (Czerwona legenda)
1971: I huaj në vendin e tij : tregime dhe përshkrime
1972: Erdhi dita jonë (Nadszedł nasz dzień)
1973: Fjalë të bardha: vjersha dhe poema
1973: Poezia Shqipe (Poezja albańska)
1975: Shtëpia përballë diellit (poezja)
1977: Era e popullit (Epoka ludu)
1980: Aroma e tokës (Zapach ziemi, poezja)
1983: Bisedë me diellin (Co ludzie mówią, poezja)
1985: Kanisk (poezja)
1987: Vepra letrare (Utwory literackie)

Tłumaczenia na język polski edytuj

1951: Zrywają nam dach, opowiadania, tłum. Jerzy Guranowski, Wydawnictwo Czytelnik
1951: Muzekie, tłum. W.Bieńkowska, Twórczość 1951/2.
1951: Pokój musi zwyciężyć, tłum. Helena Bychowska, Wolność 1951/236.
1951: Zabrano nam dach nad głową, tłum. Z.Grotowski, Słowo Polskie 1951/56.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d Aleks Caci. prabook.com. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).
↑ ^a ^b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 369-370. (alb.).

Bibliografia edytuj

Robert Elsie: Zarys historii literatury albańskiej. Współczesna literatura albańska. Toruń: 2005. ISBN 83-231-1829-9.
Stuart E. Mann: Albanian literature: an outline of prose, poetry, and drama. B. Quaritch: 1955, s. 114. (ang.).

[prabook-1] Aleks Caci. prabook.com. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).

[fjalor-2] Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 369-370. (alb.).

[1]

[2]