Aleksander Babiński
Aleksander Babiński (ur. w 1823[1][2] w Zwierzyńcu[3] albo w 1824 w Radomiu[4], zm. 31 stycznia 1899 w Paryżu) – polski inżynier górniczy, geolog, topograf i powstaniec styczniowy.
| Data i miejsce urodzenia |
1823 lub 1824 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
Życiorys edytuj
Był synem Wincentego Babińskiego, murgrabiego Pałacu w Radzyniu Podlaskim (w latach 1819–1828). Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim w 1848 roku. W 1849 roku wyemigrował do Francji, gdzie wykształcił się na inżyniera (ukończył École des Mines de Paris) i pracował w tym zawodzie. Po wybuchu powstania styczniowego przyjechał do Krakowa, gdzie kierował fabryką broni i amunicji zaopatrującą powstańców. W późniejszym okresie znowu przebywał we Francji. Podczas wojny z Prusakami, gdy oblegali oni na przełomie lat 1870 i 1871 Paryż, był kapitanem inżynierii w armii francuskiej.
W 1874 roku, za namową Edwarda Habicha[5], osiedlił się w Peru, gdzie pracował jako inżynier i geolog. Prowadził tam rozległe badania geologiczne m.in. w regionach Arequipa, Puno, Tarapacá i Chilete[6]: szacował wielkość złóż i możliwości wydobycia surowców mineralnych, opracowywał mapy znacznych obszarów kraju i plany kopalń. W 1878 roku przygotował plan osuszenia zalanych od kilkudziesięciu lat wodą słynnych niegdyś kopalń srebra w Cerro de Pasco. Do Paryża powrócił w 1887 i mieszkał tam aż do śmierci.
Za zasługi dla Peru umieszczono także i jego popiersie na wzniesionym w 1914 roku w Limie pomniku innego Polaka, Edwarda Habicha[1][2].
Z żoną, Henryką z Warenów (ur. 1819 na Wileńszczyźnie zm. 1897), miał dwóch synów: Henryka – inżyniera górniczego i Józefa – neurologa.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Jan Kiełkowski: Babiński, Aleksander. W: Małgorzata i Jan Kiełkowscy (red.): Wielka encyklopedia gór i alpinizmu. T. 6: Ludzie gór. Katowice: Wydawnictwo STAPIS, 2013, s. 43–44. ISBN 978-83-61050-89-6.
- ↑ a b Jacques Philippon, Jacques Poirier: Joseph Babinski – a Biography. Oxford University Press, 2009, s. 61–64. ISBN 978-0-19-536975-5.
- ↑ Stefan Bratkowski. Inżynierowie Babińscy. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 20, 2, s. 295-311, 1975.
- ↑ Aleksander Babiński w Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 2013-10-13].
- ↑ Orłowski Bolesław: Habich Edward Jan, w: "Słownik polskich pionierów techniki" (red. B. Orłowski), Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1984, ISBN 83-216-0339-4, s. 76-77
- ↑ Orłowski Bolesław: Babiński Aleksander, w: "Słownik polskich pionierów techniki" (red. B. Orłowski), Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1984, ISBN 83-216-0339-4, s. 17
Bibliografia edytuj
- Słownik polskich pionierów techniki. Bolesław Orłowski [red.]. Wyd. I. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 1984. ISBN 83-216-0339-4.
- Eufemiusz Herman: Józef Babiński, jego życie i dzieła. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 237.