Aleksander Janisz
Aleksander Jan Janisz (ur. 2 marca 1896 we Lwowie, zm. 1940 w Kalininie) – nadkomisarz Policji Państwowej i major piechoty Wojska Polskiego.
 nadkomisarz PP
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Aleksander Jan Janisz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1896 |
| Data i miejsce śmierci |
1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1936–1939 |
| Formacja | |
| Jednostki |
Komenda Powiatowa PP w Chojnicach |
| Stanowiska |
komendant powiatowy |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys edytuj
Urodził się we Lwowie, w rodzinie Jana i Anny z Bojków[1]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej armii[2]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1918 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 90.
Z dniem 1 stycznia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1918, zaliczony do rezerwy, powołany do służby czynnej na czas wojny, i przydzielony do 14 pułku piechoty[3][4][5][6]. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Następnie pełnił służbę w 63 pułku piechoty w Toruniu[7] oraz 4 Dywizji Piechoty w Toruniu na stanowisku oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej[8][9]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do 15 pułku piechoty w Dęblinie[10]. Z dniem 5 stycznia 1931 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza dwuletniego kursu 1930–1932[11]. W marcu 1932, nie ukończywszy kursu, został przeniesiony do 1 batalionu strzelców w Chojnicach[12][13][14]. 30 czerwca 1936 został przeniesiony do rezerwy[1]. Od 1 lipca 1936, w randze nadkomisarza, pełnił obowiązki dowódcy kompanii w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych Policji Państwowej w Mostach Wielkich[1]. Od czerwca 1937 do września 1939 komendant powiatowy Policji w Chojnicach[1].
Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 75. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[15].
Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 roku znalazł się w niewoli radzieckiej w specjalnym obozie NKWD w Ostaszkowie. Zamordowany przez NKWD wiosną 1940 roku jako jedna z ofiar zbrodni katyńskiej. Pochowany w Miednoje.
4 października 2007 roku Aleksander Janisz został pośmiertnie awansowany na stopień podinspektora Policji Państwowej[16][17][18].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Walecznych – 1921[19][20]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[21][22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[23]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[23]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[23]
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Miednoje 2005 ↓, s. 291.
- ↑ Księga Cmentarna Miednoje 2005 ↓, s. 291, tu podano, że był żołnierzem Legionów Polskich, odznaczonym Krzyżem Legionowym.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 26 z 8 marca 1919, poz. 838, 841.
- ↑ Wykaz oficerów 1920 ↓, s. 42.
- ↑ Księga Cmentarna Miednoje 2005 ↓, s. 291, tu podano, że służbę w Wojsku Polskim rozpoczął 16 listopada 1918.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 62, 664.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 305, 429.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 66, 274, 371.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 136, 211.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 337.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 231.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 54, 621.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 50.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 602.
- ↑ Funkcjonariusze Policji – Uroczysty Apel Pamięci 9 listopada 2007 roku, plac marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie [dostęp 2012-03-21]
- ↑ Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 204–230. ISBN 978-83-917780-5-0.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. katedrapolowa.pl. s. 70. [dostęp 2012-12-12]. (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 54.
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 412.
- ↑ a b c Na podstawie fotografii [1].
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 1 A–Ł. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2005. ISBN 83-89474-06-9.