Aleksander Kawałkowski
Aleksander Kawałkowski, ps. „Hubert”, „Justyn” (ur. 8 sierpnia 1899 w Warszawie, zm. 19 sierpnia 1965 w Genewie[1]) – polski historyk i dyplomata, podpułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, minister pełnomocny rządu na emigracji.
 podpułkownik dyplomowany piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 sierpnia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 sierpnia 1965 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Formacja | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
.png){kind=small}
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
W 1915 roku wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. Od 1 października 1919 roku do 1 czerwca 1920 roku był uczniem 20. klasy Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie[2]. W latach 1921–1922 był oficerem klasy podchorążych, a w 1923 roku oficerem kompanii kursu doszkolenia. W 1924 roku był komendantem kursu I rocznika Oficerskiej Szkoły Piechoty w Warszawie[3]. 1 listopada 1925 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza VI Kursu Normalnego. 28 października 1927 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie na stanowisko kierownika referatu. Równocześnie wykładał historię wojskowości w Oficerskiej Szkole Inżynierii. Z dniem 1 września 1932 roku został przydzielony do dyspozycji ministra spraw zagranicznych na okres 12 miesięcy[4][5]. Z dniem 30 września 1933 roku został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do 30 pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie[6].
Po zwolnieniu z wojska otrzymał stanowisko naczelnika Wydziału Polityki Oświatowej w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a następnie rozpoczął służbę w dyplomacji. 1 marca 1936 roku został konsulem w Konsulacie Generalnym RP w Paryżu, a 1 października 1937 roku konsulem generalnym RP w Lille[7].
6 września 1941 roku został komendantem Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość kryptonim „Monika”, utworzonej w nieokupowanej przez Niemców części Francji, a następnie kierował pracami pionu cywilnego tej konspiracyjnej organizacji[8]. Zaangażowany w Akcję Kontynentalną, kierował siecią wywiadowców. Po wyzwoleniu Paryża w 1944 został ministrem pełnomocnym w rządzie na emigracji, 17 maja 1944 otrzymał nominację na reprezentanta polskiego rządu emigracyjnego na Francję, Holandię i Belgię[9].
Zmarł 19 sierpnia 1965 roku w Genewie. Został pochowany na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency[10].
Publikacje książkowe edytuj
Był encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów ośmiotomowej Encyklopedii wojskowej wydanej w latach 1931–1939 gdzie zredagował hasła związane z historią wojny polsko-rosyjskiej 1918–1920[11]. Pierwsze publikacje ukazały się w 1925 na łamach „Polski Zbrojnej”, ogółem Aleksander Kawałkowski opublikował kilkaset felietonów, artykułów i opinii na łamach „Kuriera Porannego”, „Gazety Polskiej”. Dotyczyły historii wojskowości, uwarunkowań historycznych działań zbrojnych, dziejów wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Był autorem:
- „Historia wojen” (skrypt) /1925/;
- „Od rozbiorów do zjednoczenia” /1928/;
- „Z dziejów odbudowy państwa”/1933/;
- „Obrona Lwowa” (współpraca redakcyjna) /1933/.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[12] nr 10476[13]
- Krzyż Niepodległości (28 grudnia 1933)[14]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (1939)[15]
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1933)[16]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Przypisy edytuj
- ↑ Baza biogramów Biblioteki Jagiellońskiej
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 447.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 398, 402, 405, 407.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 434.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 94.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 139.
- ↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 190, 243.
- ↑ Juchniewicz i Panecki 1988 ↓, s. 930, 931, 940, 954.
- ↑ Juchniewicz i Panecki 1988 ↓, s. 956-957.
- ↑ Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji.
- ↑ Laskowski, t.I 1931 ↓.
- ↑ Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem VIRTUTI MILITARI. stankiewicze.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-06)]..
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 432.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260).
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 13, 1939.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 83 „za zasługi na polu historyczno-wojskowem”.
Bibliografia edytuj
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 329. [dostęp 2020-10-22].
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Mieczysław Juchniewicz, Tadeusz Panecki: Polacy w europejskim ruchu oporu. W: Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. T. III: Polski ruch oporu 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988. ISBN 83-11-07038-5.
- Otton Laskowski: Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.