Aleksander Puchała
Aleksander Puchała (ur. 1 maja 1931 w Charzewicach, zm. 24 kwietnia[a] 1997 w Szklarskiej Porębie[1]) – polski artysta plastyk, projektant szkła artystycznego oraz szkła użytkowego. Mąż Reginy Włodarczyk-Puchały, ojciec Marka Puchały.
.jpg) Aleksander Puchała | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 maja 1931[1] |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 kwietnia 1997[1] |
| Alma Mater |
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu |
| Dziedzina sztuki | |
Życiorys edytuj
W 1956 r. uzyskał dyplom na Wydziale Architektury Wnętrz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie studiował w pracowni prof. Władysława Winczego[2][3]. Podczas studiów poznał przyszłą żonę, późniejszą projektantkę szkła Reginę Włodarczyk[4]. Po uzyskaniu dyplomu w 1958 r. Regina została zatrudniona w Hucie Szkła Kryształowego „Julia” w Szklarskiej Porębie, Aleksander dołączył do niej w 1960, obejmując stanowisko projektanta[2][3][4]. W „Julii” pracował aż do śmierci[3]. Wraz z żoną i synem Markiem mieszkał w Szklarskiej Porębie[5].
Twórczość edytuj
Aleksander Puchała jest autorem licznych projektów szkła użytkowego, tworzył także szkło unikatowe (przede wszystkim na przełomie lat 60. i 70.)[6]. Jego projekty cechuje prostota i geometryczność kształtów[3][7]. Podkreślają to stosowane zdobienia i szlify – zgeometryzowane, pionowe, przecinane podziałami poziomymi – wpisujące się w purystyczne trendy ówczesnego wzornictwa[7][3]. W celach dekoracyjnych artysta wykorzystywał również kontrast powierzchni błyszczących i matowych, wprowadzał do wnętrz naczyń kolce oraz kierki[6][8]. Wszystkie te zabiegi służyły wydobyciu i podkreśleniu blasku i klarowności materiału szklanego[8]. W twórczości unikatowej sięgał po szkło kryształowe wewnętrznie obciągane, często w kolorze zielonym lub niebieskim, poszukując nowych efektów fakturowych[6]. Tworzył prace ze szkła wolnoformowanego, kształtowanego siłą odśrodkową lub siłą ciążenia[3].
Prace artysty znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Musée du Verre w Liège oraz w zbiorach prywatnych[3].
Nagrody edytuj
Uwaga: [b]
- 1969: II nagroda za zdobiny szkła gospodarczego, Warszawa
- 1969: nagroda Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Warszawa
- 1971: nagroda Wzór roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich, Poznań
- 1976: złoty medal i nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki na Ogólnopolskim Triennale Szkła, Kłodzko
- 1977: srebrny medal i II nagroda w dziale szkła unikatowego na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1979: nagroda fundowana na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła Artystycznego i Przemysłowego, Katowice
Wystawy edytuj
Wystawy indywidualne edytuj
Uwaga: [b]
- 1975: Desa, Warszawa
- 1976: Muzeum Ceramiki, Bolesławiec
- 1978: BWA, Jelenia Góra
- 1980: BWA, Opole
- 1992: wystawa retrospektywna Kryształy Reginy i Aleksandra Puchałów z huty „Julia” w Szklarskiej Porębie, Muzeum Narodowe we Wrocławiu[3]
Wystawy zbiorowe edytuj
Uwaga: [b]
- 1957: Warszawa
- 1962–1963: Polskie szkło i ceramika, Berlin, Praga, Wiedeń, Budapeszt, Belgrad, Sofia
- 1963: Verrerie européenne 1958-1963, Liège
- 1964: Wystawa Ogólnopolska Tkaniny, Ceramiki i Szkła, Warszawa
- 1969: Wzornictwo w Przemyśle Szklarskim i Ceramicznym, Warszawa
- 1973: International Exhibition of Glass and Porcelain, Jablonec nad Nysą
- 1974: Ogólnopolska Wystawa Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1975: Szkło i ceramika użytkowa, Warszawa
- 1976: I Ogólnopolskie Triennale Szkła, Kłodzko
- 1976: International Exhibition of Glass and Porcelain, Jablonec nad Nysą
- 1977: II Ogólnopolska Wystawa Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1977: I Coburger Glaspreis für moderne Glasgestaltung in Europa, Coburg
- 1979: III Ogólnopolska Wystawa Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1980: Annaherungen. Malerei, Glas, Keramik, Textilien, Zwinger, Drezno
- 1987–1988: Polskie Szkło Współczesne, Warszawa
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Justyna Wierzchucka: Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej: Aleksander Puchała. jbc.jelenia-gora.pl. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-09)].
- ↑ a b Polskie szkło współczesne. Hanna Chwierut-Jasicka, Stanisław Trzeszczkowski (komisarze). Warszawa: Muzeum Narodowe: Instytut Wzornictwa Przemysłowego.
- ↑ a b c d e f g h Maria Jeżewska, Bogdan Górecki: Ceramika i szkło polskie XX wieku: katalog zbiorów. Mariusz Hermansdorfer (red.). Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2004, s. 274. ISBN 83-86766-87-5.
- ↑ a b Justyna Wierzchucka: Kryształowa Droga. W: Justyna Wierzchucka, Gabriela Zawiła: Regina Włodarczyk-Puchała. Jelenia Góra: Muzeum Karkonoskie, 2012, s. 4. ISBN 978-83-89480-28-6.
- ↑ Justyna Wierzchucka: Kryształowa Droga. W: Justyna Wierzchucka, Gabriela Zawiła: Regina Włodarczyk-Puchała. Jelenia Góra: Muzeum Karkonoskie, 2012, s. 8. ISBN 978-83-89480-28-6.
- ↑ a b c Paweł Banaś: Polskie współczesne szkło artystyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1982, s. 91. ISBN 83-04-00761-4.
- ↑ a b Irena Huml: Kilka uwag o szkle wrocławskim. W: Stanisław Dawski: Szkło wrocławskie. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1970, s. 25.
- ↑ a b Hanna Chwierut-Jasicka: bez tytułu. W: Polskie szkło współczesne. Hanna Chwierut-Jasicka, Stanisław Trzeszczkowski (komisarze). Warszawa: Muzeum Narodowe: Instytut Wzornictwa Przemysłowego.