Aleksander Ratuszny
Aleksander Stanisław Ratuszny (ur. 6 grudnia 1907 w Poradowie, zm. 27 sierpnia 1955 w Katowicach) – kapitan dyplomowany piechoty Wojska Polskiego II RP, major Armii Krajowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
 major
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1930–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
kwatermistrz dywizji |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Syn Wacława i Marii z domu Kowalskiej. Ukończył gimnazjum w Miechowie i Szkołę Nauk Politycznych przy Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1927-1930 kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie[1].
Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego (sygnatura B.P.L. 19333-I-30) mianowany został na stopień podporucznika w korpusie oficerów piechoty, ze starszeństwem z dnia 15 sierpnia 1930 i 65. lokatą, oraz wcielony do krakowskiego 20 pułku piechoty[2]. Na mocy zarządzenia Prezydenta RP z dnia 12 marca 1933 awansowano go do rangi porucznika piechoty, ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1933 i 121. lokatą[3][4]. Pozostając oficerem 20 pułku piechoty zajmował na dzień 1 lipca 1933 nadal 121. lokatę wśród poruczników piechoty w swoim starszeństwie (była to jednocześnie 2088. lokata łączna wśród wszystkich poruczników korpusu piechoty)[5], a w dniu 5 czerwca 1935 była to już 119. lokata w swoim starszeństwie[6]. Do stopnia kapitana awansowany został ze starszeństwem z dnia 19 marca 1938 i 251. lokatą wśród oficerów piechoty[4][7].
W toku swej służby ukończył kurs w warszawskim Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego. Absolwent kursu 1937-1939 w Wyższej Szkole Wojennej (XVIII promocja)[8], po ukończeniu którego uzyskał tytuł oficera dyplomowanego. Uczestnik kampanii wrześniowej - w randze kapitana dyplomowanego zajmował stanowisko kwatermistrza 7 Dywizji Piechoty, a następnie oficera sztabu Armii „Kraków”. Po kapitulacji resztek armii w okolicach Zamościa aresztowany przez Gestapo i więziony przez 7 tygodni[1].
Od 1940 w konspiracji – początkowo w sztabie Odcinka Kraków-Wschód ZWZ, następnie (maj 1940 - lipiec 1941) w sztabie Okręgu Warszawa-Województwo ZWZ (którego komendantem był płk dypl. Alojzy Horak) i na stanowisku kierownika wydziału w Biurze Studiów Armii Krajowej (lipiec 1941 - grudzień 1943). W 1943 awansowany do rangi majora. Od stycznia do lipca 1944 piastował funkcję zastępcy szefa Wydziału Wywiadowczego w II Oddziale KG AK (którym był ppłk. Franciszek Herman ps. „Bogusławski”). W okresie powstania warszawskiego brał czynny udział w walkach na obszarze Lasów Kabackich. W okresie od października 1944 do stycznia 1945 pełnił służbę jako zastępca szefa II Oddziału Komendy Głównej Armii Krajowej[9].
W 1945 przeprowadził się z rodziną do Katowic i podjął pracę w Banku Spółek Zarobkowych, a następnie w Katowickim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego na stanowisku inspektora. Inwigilowany i przesłuchiwany przez pracowników organów bezpieczeństwa. Zmarł w Katowicach na zawał serca. Od 1937 żonaty z Ireną Elwirą Jędrzejowską[a], z którą miał syna Adama. Pochowany w Bielsku-Białej, w rodzinnym grobowcu żony[10].
Odznaczenia edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Żona Aleksandra Ratusznego z wykształcenia była ekonomistką.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Polak (red.) 1999 ↓, s. 83.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 15 VIII 1930, s. 272.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. ↓, Nr 3 z 14 III 1933, s. 51.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 434.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 134.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 133.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 62.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 450.
- ↑ Polak (red.) 1999 ↓, s. 83-84.
- ↑ Polak (red.) 1999 ↓, s. 84.
Bibliografia edytuj
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Konspiracja 1939-1945. T. 5/I. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-06-28].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 1933 r.. [dostęp 2020-06-28].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2020-06-28].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2020-06-28].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939: stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Księgarnia Akademicka Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.