Alfred Ritscher (ur. 23 maja 1879 w Lauterbergu, zm. 30 marca 1963 w Hamburgu) – niemiecki kapitan marynarki, lotnik i badacz polarny; kierownik niemieckiej ekspedycji antarktycznej (niem. Deutsche Antarktische Expedition) w latach 1938–1939; pierwszy przewodniczący Niemieckiego Towarzystwa Badań Polarnych (niem. Deutsche Gesellschaft für Polarforschung) w latach 1951–1963.

Alfred Ritscher
Ilustracja
Członkowie ekspedycji Herberta Schrödera-Stranza na pokładzie statku „Herzog Ernst” (1912); Ritscher w pierwszym rzędzie czwarty od lewej strony[1]
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1879
Lauterberg

Data i miejsce śmierci

30 marca 1963
Hamburg

Zawód, zajęcie

kapitan marynarki, lotnik, polarnik

Narodowość

niemiecka

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN
Trasa niemieckiej ekspedycji arktycznej Herberta Schrödera-Stranza (1912)

Życiorys edytuj

Alfred Ritscher urodził się 23 maja 1879 roku w Lauterbergu[2]. Jego ojciec był lekarzem, zmarł kiedy Ritscher miał dwa lata[3].

W 1897 roku zaczął pływać na statkach[3]. W 1903 roku zdobył patent sternika[2]. Następnie zgłosił się na ochotnika do wojska i odbył roczną służbę wojskową w marynarce[3]. W 1907 roku został kapitanem żeglugi[2]. W 1912 roku został zatrudniony przez ministerstwo marynarki (niem. Reichsmarineamt)[2]. W 1915 roku zdobył licencję pilota[3].

W latach 1912–1913 pełnił funkcję kapitana statku „Herzog Ernst” podczas niemieckiej wyprawy arktycznej (niem. Deutsche Arktische Expedition) pod kierownictwem Herberta Schrödera-Stranza (1884–1912)[2]. Celem ekspedycji było opłynięcie od wschodu Spitsbergenu, lecz z uwagi na niezwykle trudne warunki, „Herzog Ernst” utknął w lodzie, a załoga została zmuszona do zimowania w Arktyce[4]. Ritscher udał się samotnie na pieszo do Longyearbyen, by zorganizować akcję ratunkową[4]. W tydzień pokonał 210 km w trudnych warunkach zimowych, w ciemności i bez prowiantu; wskutek odmrożenia stracił połowę lewej stopy[4]. Drogą radiową przekazał lokalizację ekspedycji, co umożliwiło ich ratunek[4]. W 1916 roku Ritscher opublikował swoją relację z przeprawy na łamach pisma „Zeitschrift der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin”[4].

Podczas I wojny światowej służył w marynarce wojennej, tworząc dwa oddziały lotnicze wsparcia powietrznego jednostek marynarki we Flandrii[4]. W 1915 roku ożenił się z malarką Susanne Loewenthal (1886–1975)[3].

Po wojnie pracował jako sprzedawca[2]. W 1925 roku został kierownikiem działu nawigacji lotniczej w Lufthansie[3]. W 1926 roku przygotował w Ameryce Południowej lot z Buenos Aires do Natal w Brazylii dla byłego kanclerza Hansa Luthera (1879–1962), który udał się tam, jako członek zarządu Deutsche Reichsbahn, by wzmocnić więzi gospodarcze z mieszkającymi tam Niemcami[5].

W 1929 roku przeszedł do Naczelnego Dowództwa Marynarki Wojennej (niem. Oberkommando der Marine), gdzie zajął się kwestiami rozwoju urządzeń nawigacji lotniczej[5]. Po dojściu Hitlara i nazistów do władzy Ritscher rozwiódł z się żoną, ponieważ spodziewał się, że jej żydowskie pochodzenie będzie przeszkodą w jego dalszej karierze[5]. Po rozwodzie Ritscher został urzędnikiem mianowanym[5] i następnie w maju 1934 roku mianowany na wyższego urzędnika (niem. Regierungsrat)[2].

 
Schwabenland” (1938)

W latach 1938–1939 poprowadził niemiecką ekspedycję antarktyczną (niem. Deutsche Antarktische Expedition)[2]. Wyprawa została zorganizowana w ramach czteroletniego planu Hermanna Göringa (1893–1946) w celu zdobycia bazy lądowej dla niemieckiego wielorybnictwa w Antarktyce[4]. Ekspedycja ruszyła na statku „Schwabenland”, z którego prowadzono loty zwiadowcze[4] na dwóch wodnosamolotach Dornier Do J „Bores” i „Passat”[5]. Zbadano wybrzeże Antarktydy wcześniej eksplorowane przez Norwegię i wykonano zdjęcia lotnicze obszaru między 5°W a 15°E do około 75°S[6]. Zbadano obszar o powierzchni ok. 600 000 km², z czego 350 000 km² obfotografowano z powietrza[4]. Jednak z uwagi na brak odpowiedniej koordynacji w terenie, większość fotografii okazała się bezużyteczna dla celów kartograficznych[7].

W styczniu 1941 roku Ritscher przerwał pracę w biurze Kriegsmarine i został skierowany na front II wojny światowej jako kapitan korwety w rezerwie oraz dowódca trałowca na kanale La Manche i w Zatoce Biskajskiej[5]. W marcu 1941 roku ożenił się z sekretarką ekspedycji antarktycznej Ilse Uhlmann[5]. Później walczył w Chorwacji i północnych Włoszech, gdzie został pojmany przez wojska brytyjskie[5]. Uwolniony w sierpniu 1945 roku[5].

W 1951 roku został pierwszym przewodniczącym Niemieckiego Towarzystwa Badań Polarnych (niem. Deutsche Gesellschaft für Polarforschung)[2].

Zmarł 30 marca 1963 roku w Hamburgu[5].

Publikacje edytuj

  • 1916 – Wanderung in Spitzbergen im Winter 1912 [w:] „Zeitschrift der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin”[4]
  • 1942 – Wissenschaftliche und fliegerische Ergebnisse der Deutschen Antarktischen Expedition 1938/39[2]

Odznaczenia, członkostwa i nagrody edytuj

Upamiętnienie edytuj

Na cześć Ritschera nazwano Ritscher Upland[8] i Ritscher Peak (niem. Ritschergipfel)[9].

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj