Alopatia, allopatia (gr. ảλλος, allos – odmienny, inny i πάθος, pathos – cierpienie) – nazwa metod leczenia zgodnych z zasadą „przeciwne leczy się przeciwnym”, po łacinie Contraria contrariis curantur. Termin został wprowadzony przez Samuela Hahnemanna w roku 1807 w celu odróżnienia opracowanej przez niego metody leczenia, którą nazwał homeopatią[1]. Do ówczesnej alopatii Hahnemann zaliczył na przykład: upuszczanie krwi z żył, terapie z użyciem pijawek, przykładanie do skóry rozgrzanych do czerwoności elementów stalowych, podawanie doustne lub doodbytnicze soli metali ciężkich takich jak kalomel i arszenik by wywołać wymioty lub purgację jelit, lewatywy z dymu tytoniowego, kąpiele we wrzątku czy podtapianie. W opracowaniu z 1807 Hahnemann do aloterapii zaliczany jest również jedyny powszechnie znany wówczas lek Laudanum (bazujący na opium), zioła (na przykład preparaty zawierające driakiew) lub wydzieliny zwierzęce zawierające kantarydynę, a także złożone mieszanki składników zwierzęcych, roślinnych i mineralnych jak teriak[2][3].

Homeopatia obserwująca okrucieństwo alopatii – obraz Aleksandra Beydemana namalowany w 1857 roku

Metody lecznicze, które Hahnemann nazwał alopatycznymi cechowały się w odróżnieniu od homeopatii oraz później opracowanych leków, innych niż homeopatyczne, dużą ilością skutków ubocznych i niewielką skutecznością czy też były wręcz uznawane za okrutne. Medycyna alopatyczna, opisana przez Hahnemanna, jest obecnie określana jako medycyna heroiczna (ang. heroic medicine) i była w XIX wieku (w Europie zachodniej do roku 1850, a w Europie wschodniej do roku 1890) klasyfikowana jako ówczesna medycyna oparta na faktach, medycyna Zachodnia lub medycyna współczesna[4]. Podstawowa cechą medycyny alopatycznej (medycyny heroicznej) było sprofesjonalizowanie pomocy medycznej i odrzucenie bądź zaliczenie do "wiejskich zabobonów" metod tradycyjnych (to jest starszych niż z XIX w.), nawet jeśli były skuteczne[5].

Znaczenie współczesne edytuj

Użycie terminów alopiata, alopata lub medycyna alopatyczna pozostaje powszechne wśród osób praktykujących terapie alternatywne, zwłaszcza wśród osób uznających homeopatię. Jest w tym wypadku synonimem medycyny współczesnej lub medycyny akademickiej. Jest to błąd, ponieważ większość konwencjonalnych metod leczenia, zarówno farmakologicznego, jak i inwazyjnego, jest sprzeczna z nominalną definicją alopatii ("przeciwne leczy się przeciwnym"), koncentrując się na zapobieganiu chorobie, zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby lub usuwaniu jej przyczyny[6].

Termin medycyna alopatyczna nie jest również stosowany w terminologii medycyny konwencjonalnej w odniesieniu do medycyny XIX w., ponieważ część ówczesnych metod, jak np. leczenie za pomocą lewatyw z dymu papierosowego, nie miała nic wspólnego z nominalną definicją alopatii[7]. Zamiast terminu alopatia stosuje się termin medycyna heroiczna.

Choć wiele współczesnych konwencjonalnych terapii można uznać za zgodne z nominalną definicją alopati (np. stosowanie siarczanu magnezu w przypadku zaparć) w odniesieniu do nich określenie to nie jest używane, ze względu na pejoratywne zabarwienie[8]. Również pojęcie alopaty - lekarza/osoby praktykującej medycynę współczesną, może być używane za pojęcie obraźliwe[9].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michael Emmans Dean, Homeopathy and “The Progress of Science”, „History of Science”, 39 (3), 2001, s. 255–283, DOI10.1177/007327530103900301, ISSN 0073-2753 [dostęp 2018-08-29] (ang.).
  2. British Medical Journal Publishing Group, British Medical Journal, „British Medical Journal”, 1 (533), 1871, s. 283–291, DOI10.1136/bmj.1.533.283, ISSN 0007-1447 [dostęp 2018-08-29] (ang.).
  3. Kaufman, Martin, 1940-, Homeopathy in America; the rise and fall of a medical heresy., Baltimore,: Johns Hopkins Press, [1971], ISBN 0-8018-1238-0, OCLC 264319 [dostęp 2018-08-29].
  4. Mary. Lindemann, Medicine and society in early modern Europe, wyd. 2nd ed, Cambridge: Cambridge University Press, 2010, ISBN 978-0-521-42592-6, OCLC 529295601 [dostęp 2018-08-29].
  5. Lyng, Stephen, 1950-, Holistic health and biomedical medicine : a countersystem analysis, Albany: State University of New York Press, 1990, ISBN 0-7914-0255-X, OCLC 20014286 [dostęp 2018-08-29].
  6. Giovanni Federspil, Fabio Presotto, Roberto Vettor, A Critical Overview of Homeopathy, „Annals of Internal Medicine”, 139 (8), 2003, W–75, DOI10.7326/0003-4819-139-8-200310210-00026-w3, ISSN 0003-4819 [dostęp 2018-08-29] (ang.).
  7. Alan D. Berkenwald, In the Name of Medicine, „Annals of Internal Medicine”, 128 (3), 1998, s. 246, DOI10.7326/0003-4819-128-3-199802010-00023, ISSN 0003-4819 [dostęp 2018-08-29] (ang.).
  8. Kimball C. Atwood, Naturopathy, pseudoscience, and medicine: myths and fallacies vs truth, „MedGenMed: Medscape General Medicine”, 6 (1), 2004, s. 33, ISSN 1531-0132, PMID15208545, PMCIDPMC1140750 [dostęp 2018-08-29].
  9. Misuse of the Term "Allopathy" [online], www.ncahf.org [dostęp 2018-08-29].

Bibliografia edytuj