Alutera pisana (Aluterus scriptus) – gatunek morskiej ryby rozdymkokształtnej z rodziny jednorożkowatych (Monacanthidae), dorastającej do 1,1 m długości, występującej na rafach tropikalnych na głębokości od 3 do 120 m p.p.m, choć zwykle od 3 do 20 m p.p.m[4]. Największy przedstawiciel tej rodziny[5].

Alutera pisana[1]
Aluterus scriptus[2]
(Osbeck, 1765)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

rozdymkokształtne

Rodzina

jednorożkowate

Rodzaj

Aluterus

Gatunek

alutera pisana

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Aluterus scriptus

Ubarwiona jest od koloru oliwkowo-brązowego do szarego z niebieskimi liniami i plamkami, młode mogą być także ubarwione na żółto-brązowo z ciemnymi plamkami. Ciało i głowę mają pokryte małymi, czarnymi łatami. Ciało jest wydłużone i silnie bocznie ścieśnione. Płetwa ogonowa jest bułczasta i długa. Skrzela otwierają się skośnie[4]. Łuski ryb tego i pokrewnych mu gatunków nie zachodzą na siebie, a każda z nich posiada rodzaj krótkiego kolca, co sprawia w dotyku wrażenie podobne do papieru ściernego[6].

Alutery pisane żyją w lagunach i morskich rafach, czasami także są spotykane pod pływającymi na wodzie wodorostami. Młode mogą wędrować za sznurami pływających roślin na otwartym oceanie przez długi czas – aż osiągną duże rozmiary. Podrostki są zwykle spotykane wzdłuż głębokich przybrzeżnych morskich uskoków. Żywią się algami, wodorostami, stułbiopławami i osłonicami[4]. Alutery nie są zbyt wytrawnymi pływakami, zasiedlają więc spokojne okolice rafy koralowej. Potrafią za to płynąć zarówno do przodu, jak i do tyłu, jak też zawisać nieruchomo w toni wodnej. Jak kameleony, potrafią zmieniać ubarwienie dopasowując się w ten sposób do koloru otoczenia. Żyją pojedynczo, są dość płochliwe[5].

Przypisy edytuj

  1. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  2. Aluterus scriptus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  3. Aluterus scriptus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c Hutchins 1986 ↓.
  5. a b Ewald Lieske, Korallenriff-Führer Rotes Meer Rotes Meer bis Golf von Aden, Südoman ; [Bestimmungsbuch für Taucher, Schnorchler und Aquarianer ; über 1200 Arten in Farbfotos und Farbzeichnungen], Stuttgart 2004, ISBN 978-3-440-09356-6, OCLC 76604325 [dostęp 2022-02-19] (niem.).
  6. Helmut Debelius, Rotes Meer, Riff-Führer Ägypten, Israel, Jordanien, Sudan, Saudi-Arabien, Jemen, Arabische Halbinsel (Oman, VAE, Bahrain) ; über 1000 Fotos von Korallenriffbewohnern in ihrem natürlichen Habitat, wyd. 1. Aufl, Hamburg 1998, ISBN 978-3-86132-258-0, OCLC 75974453 [dostęp 2022-02-19] (niem.).

Bibliografia edytuj

  • J.B. Hutchins, Monacanthidae, [w:] M.M. Smith, P.C. Heemstra (red.), Smiths' sea fishes, Berlin: Springer-Verlag, 1986, s. 882-887 [dostęp 2008-08-20] (ang.), FishBase.