André Bord

polityk francuski

André Bord (ur. 30 listopada 1922 w Strasburgu, zm. 13 maja 2013 w Holtzheim[1]) – francuski polityk, samorządowiec i działacz sportowy, uczestnik II wojny światowej. Deputowany krajowy i poseł do Parlamentu Europejskiego, sekretarz stanu oraz minister ds. kombatantów (1972–1973).

André Bord
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1922
Strasburg

Data i miejsce śmierci

13 maja 2013
Holtzheim

Zawód, zajęcie

polityk, samorządowiec

Stanowisko

deputowany do Zgromadzenia Narodowego (1958–1966, 1978–1981), poseł do Parlamentu Europejskiego (1961–1966, 1981–1983), minister ds. kombatantów (1972–1974)

Partia

Zgromadzenie Ludu Francuskiego, Unia na rzecz Nowej Republiki, Unia Demokratyczna Pracy, Unia Demokratów na rzecz Republiki, Zgromadzenie na rzecz Republiki

Odznaczenia
Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Medal Wojskowy (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Medal Ruchu Oporu (Francja) Krzyż Wielki II Klasy Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi RFN

Życiorys edytuj

Pochodził z rodziny robotniczej, syn górnika Alphonse’a i Marie-Anne Sigrist. Ze względów materialnych wcześnie przerwał naukę, rozpoczynając pracę jako sprzedawca książek. W młodości należał do skautów i trenował koszykówkę[2]. W 1939 uciekł z rodziną do Dordogne, rok później powrócił do Strasburga. W 1941 przedostał się do Wolnej Francji, gdzie rozpoczął działalność w grupach ruchu oporu m.in. jako łącznik między Lyonem a Dordogne. W 1943 aresztowany przez Gestapo, wypuszczono go jednak ze względu na brak dowodów. W maju 1944 ponownie aresztowany i osadzony w Périgueux, skąd udało mu się zbiec. Został zaocznie skazany na karę śmierci przez sąd wojenny w Limoges. Dołączył do samodzielnej brygady Alzacja–Lotaryngia założonej przez André Malraux. Uczestniczył w walkach z 2 Dywizją Pancerną SS „Das Reich” i wyzwoleniu Périgueux, a następnie w starciach pod Ballersdorf, Dannemarie, Altkirch i Gerstheim, a pod koniec wojny działał w sztabie generalnym. Po odmowie objęcia służby w Illkirch-Graffenstaden zwolniony ze służby[2][3].

W 1946 powrócił do kraju, pracował następnie w księgarni i w przedsiębiorstwie transportowo-nawigacyjnym na Renie. Był założycielem klubu sportowego AS Meinau, który stał się później częścią RC Strasbourg. W 1947 podjął działalność polityczną w środowisku gaullistowskim, został etatowym działaczem partyjnym. Należał m.in. do Zgromadzenia Ludu Francuskiego Unii na rzecz Nowej Republiki, Unii Demokratycznej Pracy, Unii Demokratów na rzecz Republiki (sekretarz generalny w latach 1975–1976) i Zgromadzeniu na rzecz Republiki (członek władz centralnych). Zajmował stanowiska radnego (1959–1989) i zastępcy mera Strasburga (1959–1965, 1967–1971), przewodniczącego rady departamentu Dolny Ren (1967–1979) oraz regionu Alzacja (1973–1977). W latach 1958–1966 i 1978–1981 zasiadał w Zgromadzeniu Narodowym[4], reprezentował też Francję w Parlamencie Europejskim (1961–1966). Od stycznia 1966 do lipca 1972 pozostawał sekretarzem stanu w ministerstwie spraw wewnętrznych. Od lipca 1972 do lutego 1974 był ministrem odpowiedzialnym za weteranów i ofiary wojny, następnie pełnił funkcję sekretarza stanu z tym samym zakresem obowiązków (marzec 1974–wrzesień 1977) oraz odpowiedzialnego za relacje z parlamentem (wrzesień 1977–kwiecień 1978). Od 1981 doradca Jacques’a Chiraca ds. europejskich. W 1982 został posłem do Parlamentu Europejskiego w miejsce André Fantona, przystąpił do Europejskich Postępowych Demokratów[5]. Od 1979 do 1985 pełnił funkcję szefa klubu piłkarskiego RC Strasbourg, kierował także jego innymi sekcjami sportowymi. Zasiadał w składzie różnych organów promujących współpracę francusko-niemiecką, a także organizacji kombatanckich oraz instytucji kulturalnych i regionalnych[3].

Dwukrotnie żonaty (z Germaine Fend i Francine Heisserer), miał dwóch synów z pierwszego małżeństwa[2].

Odznaczenia edytuj

Odznaczony m.in. Legią Honorową II klasy (2006), Orderem Narodowym Zasługi I klasy (2012), Medalem Wojskowym, Krzyżem Wojennym (za lata 1939–1945), Medalem Ruchu Oporu oraz Złotym Medalem Młodzieży i Sportu[2][3], a także odznaczeniami zagranicznymi, m.in. Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (Krzyż Wielkiego Oficera w 1975, Krzyż Wielki II Klasy w 2003).

Przypisy edytuj

  1. L'ancien ministre gaulliste André Bord est mort. lemonde.fr, 14 maja 2013. [dostęp 2022-12-02]. (fr.).
  2. a b c d Bord André. alsace-histoire.org. [dostęp 2022-12-02]. (fr.).
  3. a b c André Bord. whoswho.fr. [dostęp 2022-12-02]. (fr.).
  4. André Bord. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2022-12-01]. (fr.).
  5. André Bord. europarl.europa.eu. [dostęp 2022-12-01].