Andreas Hinzmann
Andreas Hinzmann (ur. 25 października 1864 w Pierzchałach, zm. 8 marca 1945 w Pogrodziu) – duchowny rzymskokatolicki, proboszcz w Kętrzynie i w Ornecie, współzałożyciel i wieloletni przewodniczący Caritas diecezji warmińskiej (1906–1931), członek katolickiej Partii Centrum, poseł.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
19 stycznia 1890 |
Życiorys edytuj
Andreas Hinzmann urodził się w Pierzchałach koło Braniewa. Ukończył gimnazjum w Braniewie w 1886 roku[1][2]. W tym samym roku wstąpił do seminarium duchownego w Braniewie. 19 stycznia 1890 otrzymał święcenia kapłańskie w katedrze we Fromborku. Posługę kapłańską jako wikariusz rozpoczął w Lichnowach, następnie w Lidzbarku Warmińskim i w Braniewie. W 1897 został mianowany proboszczem w Kętrzynie, tam miał możliwość obserwacji pracy wzorowego ewangelickiego zakładu opiekuńczego Carlshöfer Anstalten w pobliskim Karolewie. Gdy w 1900 został archiprezbiterem w Ornecie, rozpoczął przy pomocy środków Caritasu budowę podobnego sanatorium dla chorych na epilepsję i osób niedorozwiniętych „Wzgórze Andrzeja” (St. Andreasberg) oraz założył prywatną szkołę dla dziewcząt i chłopców. Ośrodki te dysponowały łącznie 500 miejscami[3]. Był honorowym Obywatelem miasta Ornety[1]. 31 maja 1906 na zjeździe w Królewcu został wybrany przewodniczącym Zarządu Diecezjalnego Caritas, którą to funkcję sprawował do 1931 roku. Praca ks. Hinzmanna przyczyniła się do sprawnej i skutecznej działalności Caritas w diecezji (w 1906 liczba członków warmińskiej Caritas wynosiła 785 członków, a wkrótce wzrosła do 1200 osób). Siedziba Caritasu mieściła się w Braniewie w budynku II przy ul. 1. Kirchenstraße (po wojnie ul. Katedralna), który należał do zgromadzenia sióstr katarzynek[4].
W latach 1915–1918 był posłem katolickiej Niemieckiej Partii Centrum do Pruskiej Izby Reprezentantów (niem. Preußisches Abgeordnetenhaus)[5].
Był inicjatorem wybudowania we Fromborku szpitala dla niepełnosprawnych[6]. W 1918 roku wystąpił w pruskim Landtagu, przedstawiając potrzebę budowy kliniki dla dzieci niepełnosprawnych z urazami ortopedycznymi. 11 lipca 1922 został mianowany kanonikiem katedralnym we Fromborku, a we wrześniu 1928 prałatem papieskim, przy okazji oddania do użytku szpitala ortopedycznego we Fromborku, którego budowy był głównym inicjatorem (współcześnie to szpital psychiatryczny).
3 marca 1945, w ramach ewakuacji cywilnej ludności ze strefy frontowej (Niemcy bronili się jeszcze na Mierzei i między Fromborkiem a Braniewem), został zmuszony przez Rosjan do opuszczenia Fromborka. Wraz z innymi kapłanami i kanonikami został wywieziony zaprzęgiem konnym. W czasie drogi owiany lodowatym wiatrem od Zalewu ciężko chory zatrzymał się w Pogrodziu, gdzie zmarł 8 marca 1945 roku. Został pośpiesznie pochowany przy miejscowym kościele, aby uniknąć pochowania w grobie zbiorowym[2][4][7][8][9][10].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Wojciech Zawadzki Duchowieństwo katolickie z terenu obecnej diecezji elbląskiej w latach 1821–1945, Olsztyn 2000
- ↑ a b Die Abiturienten des Braunsberger Gymnasiums von 1860 bis 1916 : mit Unterstützung des Historischen Vereins für Ermland
- ↑ Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands Band 34 der ganzen Folge Heft 95 1970
- ↑ a b Ks. Krzysztof Bielawny Gietrzwałd Studia Warmińskie XLIII (2006) Domy i miejsca rekolekcyjne w diecezji warmińskiej w latach 1869–1945
- ↑ Andreas Hinzmann w: Kritischen Online-Edition der Nuntiaturberichte Eugenio Pacellis (1917–1929)
- ↑ Andreas Hinzmann Domkapitular in Frauenburg
- ↑ Julian Wojtkowski Dzieje Kapituły Warmińskiej (1772-1945)
- ↑ Erinländische Priester in Leben, Leid und Tod. Domherr Prälat Andreas Hinzmann
- ↑ ANDRZEJ HINZMANN — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2022-09-09].
- ↑ vertreibung [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 2022-09-09].