Andrzej Czuma
Andrzej Bobola Czuma (ur. 7 grudnia 1938 w Lublinie) – polski polityk, prawnik, działacz opozycji antykomunistycznej i więzień polityczny w PRL, a następnie działacz polonijny. Poseł na Sejm V i VI kadencji, w 2009 minister sprawiedliwości i prokurator generalny.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 grudnia 1938 |
|---|---|
| Minister sprawiedliwości, prokurator generalny | |
| Okres |
od 23 stycznia 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Wykształcenie i działalność w okresie PRL edytuj
Ukończył Niższe Seminarium Duchowne w Lublinie w 1955. Absolwent prawa na Uniwersytecie Warszawskim (1963).
Współzałożyciel niepodległościowej i antykomunistycznej organizacji Ruch. Uwięziony przez władze PRL w czerwcu 1970 i skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za próbę obalenia ustroju socjalistycznego siłą. Współzałożyciel i rzecznik Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz redaktor pisma „Opinia”. W marcu 1980 uwięziony na 3 miesiące za zorganizowanie obchodów Święta Niepodległości pod Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie w dniu 11 listopada 1979. Wyrok wydał sędzia Andrzej Kryże.
Po sierpniu 1980 był doradcą „Solidarności” w Regionie Śląsko-Dąbrowskim oraz redaktorem i wydawcą „Wiadomości Katowickich”. Więziony od 12 grudnia 1981 do 23 grudnia 1982 w obozie internowania na Białołęce, w Jaworzu, a następnie w Darłówku. Od 1986 na emigracji w Chicago (USA), gdzie przez pierwsze dwa lata pracował jako malarz i robotnik. Od 1988 prowadził własny program radiowy emitowany w aglomeracji chicagowskiej przez stację WNVR 1030, a następnie WPNA 1490. W 1997 jeden z inicjatorów budowy Pomnika Katyńskiego w Warszawie[1].
Działalność w okresie III RP edytuj
W 2005 wystartował w wyborach parlamentarnych jako kandydat Platformy Obywatelskiej do Sejmu w okręgu warszawskim, jednak nie uzyskał mandatu. Posłem V kadencji Sejmu RP został po wygaśnięciu mandatu Hanny Gronkiewicz-Waltz, wybranej na stanowisko prezydenta Warszawy. Ślubowanie poselskie złożył 12 grudnia 2006. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi został posłem, otrzymując 4344 głosy. Od 7 lutego 2008 do 23 stycznia 2009 był przewodniczącym sejmowej komisji śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu na funkcjonariuszy policji, służb specjalnych, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości.
23 stycznia 2009 został powołany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego na urzędy ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 7 października 2009 podał się do dymisji[2], a 13 października Prezydent Lech Kaczyński odwołał go ze składu Rady Ministrów i zajmowanego urzędu[3]. Następnie ponownie wszedł w skład komisji śledczej ds. nacisków i 10 listopada 2009 po raz drugi został jej przewodniczącym.
W wyborach w 2011 nie odnowił mandatu poselskiego[4]. W 2012 został doradcą ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina[5].
Odznaczenia edytuj
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP na uchodźstwie Kazimierza Sabbata (1989)[6] oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą tego orderu przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego (2006)[7]. W 2015 został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności[8].
Życie prywatne edytuj
Jest synem Ignacego Czumy, bratankiem Waleriana Czumy, bratem Benedykta, Huberta, Jerzego i Łukasza. Ojciec Krzysztofa Czumy, działacza samorządowego[9], a także dziennikarki Beaty Czumy.
Przypisy edytuj
- ↑ Przemówienie pułkownika Ryszarda Kuklińskiego na odsłonięcie pomnika katyńskiego wygłoszone na Placu Zamkowym w Warszawie 6 maja 1998. „Zeszyty Katyńskie”. Nr 9, s. 148, 1998. Warszawa.
- ↑ Odchodzą: Szejnfeld, Schetyna i Czuma. Tusk chce odwołać szefa CBA. gazeta.pl, 7 października 2009. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 67, poz. 871
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ Andrzej Czuma doradcą Gowina. rp.pl, 19 lipca 2012. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 15 grudnia 1989. s. 97. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 18, poz. 208
- ↑ M.P. z 2015 r. poz. 987
- ↑ Rajcy szukają dla siebie dobrych miejsc na listach. rp.pl, 31 lipca 2018. [dostęp 2022-09-13].
Bibliografia edytuj
- Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2022-09-13].