Wikipedia

Andrzej Precigs

polski aktor

Andrzej Cezary Precigs (ur. 22 sierpnia 1949 w Warszawie, zm. 26 sierpnia 2023 tamże) – polski aktor teatralny, filmowy i głosowy, reżyser dubbingu i samorządowiec.

Andrzej Precigs
Ilustracja
Imię i nazwisko

Andrzej Cezary Precigs

Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1949
Warszawa

Data i miejsce śmierci

26 sierpnia 2023
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Katarzyna Precigs

Lata aktywności

1971–2023

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys edytuj

Młodość, wykształcenie i życie prywatne edytuj

Urodził się w Warszawie jako syn Barbary Precigs z domu Szybowskiej, księgowej, i Jana Precigsa[1], księgowego oraz śpiewaka operowego[2]. Jego dziadek ze strony ojca, Ian Precigsson, był bogatym Szwedem i ewangelikiem; na terenie zaboru rosyjskiego podczas I wojny światowej sprzedawał armiom uszlachetnioną ceratę, która służyła do pakowania broni czy szycia plecaków. Gdy został lekko ranny, trafił do polskiego szpitala; tam poznał przyszłą żonę, która opiekowała się rannymi[2]. Po wojnie zaczął współpracować z PKP, a zarobione pieniądze przeznaczył na budowę domu w Wołominie; rodzina straciła majątek na skutek II wojny światowej[3].

Andrzej Precigs pasjonował się sportem[4]. Grał w piłkę nożną, siatkówkę i hokeja. Rodzice zapisali go do szkoły muzycznej na lekcje fortepianu i skrzypiec. Kiedy miał 9 lat, rodzina przeniosła się z Wołomina do Warszawy. Uczęszczał do prywatnego męskiego Liceum Ogólnokształcącego pw. św. Augustyna. Tam brał udział w zajęciach teatralnych prowadzonych przez Adama Mularczyka. Grał na gitarze w założonym przez siebie zespole bigbitowym. Zdał egzaminy na filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Po pierwszym roku studiów wyjechał do Łodzi, dostał się na Wydział Aktorski PWSFTviT w tym mieście, którego absolwentem został w 1972. Po studiach zawarł związek małżeński z Katarzyną i wyjechał do Tarnowa. Miał dwie córki – Natalię (ur. 1987) i Emilię (ur. 1988).

Zmarł 26 sierpnia 2023 w Warszawie[5][6]. Został pochowany na warszawskim cmentarzu ewangelicko-augsburskim[7].

Kariera zawodowa edytuj

W 1972 zadebiutował na profesjonalnej scenie w roli Waldka z Gorzejowy i lokaja Cedry Walentego w sztuce Turoń według Stefana Żeromskiego w reż. Ryszarda Smożewskiego w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie, z którym był związany do 1974. W sezonie artystycznym 1973/1974 grał w Teatrze im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze – Samotnika w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego (1973) w reż. Aliny Obidniak, kuzyna Pasiukiewicza w Małym Dworku Stanisława Ignacego Witkiewicza (1974) w reż. Krzysztofa Pankiewicza, Mężczyznę w Peer Gynt Henryka Ibsena (1974) w reż. Henryka Tomaszewskiego i widowisku muzycznym Gdzie jest ten szlagier (1974) w reż. Krzysztofa Pankiewicza. Następnie występował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi (1974–1978), Teatrze Reduta 77 (1978–1980), Teatrze Polskim w Warszawie (1981–1982), Teatrze na Targówku (1982–1987) i Teatrze Nowym w Warszawie (1987–1996).

W filmie debiutował jako Adam Ligenza, syn starszego wachmistrza (Sławomir Lindner) w czarno–białym dramacie psychologicznym Mieczysława Waśkowskiego Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni… (1971). Zaczął być obsadzany w rolach epizodycznych w licznych produkcjach kinowych, w tym w komedii obyczajowej Wandy Jakubowskiej 150 na godzinę (1971), dramacie psychologicznym Witolda Leszczyńskiego Rekolekcje (1977), dramacie wojennym Jana Łomnickiego Akcja pod Arsenałem (1977), dramacie biograficznym Wandy Jakubowskiej Biały mazur (1978), dramacie historycznym Bohdana Poręby Polonia Restituta (1980), komedii Stanisława Barei Miś (1980), komediodramacie Krzysztofa Kieślowskiego Trzy kolory. Biały (1994) i dramacie sensacyjno–politycznym Krzysztofa Krauzego Gry uliczne (1996). W dramacie psychologiczno–politycznym Włodzimierza Olszewskiego Wierne blizny (1981) wcielił się w rolę chorążego Eugeniusza Juszczaka, oficera politycznej kompanii. W ekranizacji powieści Elizy Orzeszkowej Nad Niemnem (1986) w reż. Zbigniewa Kuźmińskiego zagrał postać Teofila Różyca.

Występował gościnnie w serialach telewizyjnych: Daleko od szosy (1976), Polskie drogi (1977), Lalka (1977) jako Stanisław Wokulski w młodości, 07 zgłoś się (1984), Pogranicze w ogniu (1991), Dom (1996), Klan (2000), Pensjonat pod Różą (2004), Kryminalni (2004), Na dobre i na złe (2006), Ojciec Mateusz (2009), Czas honoru (2010), Belle Epoque (2017) i Wojenne dziewczyny (2018). W serialu Polsat Życie jak poker (1998–1999) grał mecenasa Roberta Dębowskiego, męża Sandry (Aldona Orman). W serialu TVP2 M jak miłość (2000–2022) występował w roli Zbigniewa Filarskiego, ojca Kingi (Katarzyna Cichopek).

Od 1976 współpracował z Teatrem Polskiego Radia, gdzie grał role w słuchowiskach, takich jak Przygody Tomka Sawyera Marka Twaina (1976) jako Ben Harper, Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa (1994) w reż. Janusza Kukuły jako śledczy, Wielki Gatsby Francisa Scotta Fitzgeralda (1994) w reż. Waldemara Modestowicza jako Pan Sloane, Tajemniczy ogród Frances Hodgson Burnett (1994) w reż. Jana Warenycii jako Craven i Czas życia tak krótki. Ostatnie urodziny Józefa Piłsudskiego Tomasza Lerskiego (2017) w reż. Janusza Kukuły jako Józef Piłsudski.

Zajmował się również reżyserią dubbingu w produkcjach takich jak Dennis Rozrabiaka (1987), Ach, ten Andy! (2001), Noddy (2001), Klub Winx (2004), Och, baby (2001) i Franklin i skarb jeziora (2006).

Działalność polityczna edytuj

W wyborach samorządowych w 2006 z listy Platformy Obywatelskiej uzyskał mandat radnego gminy Brwinów[8] (kandydował wówczas bez powodzenia na urząd burmistrza). W wyborach w 2010 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję[9]. Był też członkiem lokalnych władz PO.

Twórczość edytuj

Filmografia edytuj

Reżyseria dubbingu edytuj

Polski dubbing edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kacper Myszkowski: Andrzej Precigs w żałobie. Gwiazdor „M jak Miłość” stracił najbliższą osobę. Radio Zet, 5 lutego 2021. [dostęp 2023-09-13].
  2. ↑ a b Andrzej Precigs: Komuna zabrała mi majątek i nazwisko. „Super Express”, 29 listopada 2011. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)].
  3. ↑ Andrzej Precigs zaniechał rodzinnej tradycji. Tak poznał swoją żonę. Plejada.pl, 27 sierpnia 2023. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  4. ↑ Andrzej Precigs: Cieszę się, że jestem dziadkiem. Świat według Tessy, 7 października 2017. [dostęp 2021-08-14].
  5. ↑ Małgorzata Muraszko: Andrzej Precigs nie żyje. Był młodym Wokulskim, grał u Kieślowskiego i Załuskiego. „Gazeta Wyborcza”, 27 sierpnia 2023. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  6. ↑ Marcjanna Maryszewska: Andrzej Precigs cierpiał na przewlekłą chorobę. O wszystkim opowiedziała jego serialowa żona. „Viva!”, 27 sierpnia 2023. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  7. ↑ Pogrzeb Andrzeja Precigsa. Aktor spoczął na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie. naszemiasto.pl, 5 września 2023. [dostęp 2023-09-06].
  8. ↑ Wybory samorządowe 2006. pkw.gov.pl. [dostęp 2021-04-10].
  9. ↑ Wybory samorządowe 2010. pkw.gov.pl. [dostęp 2021-04-10].

Bibliografia edytuj

  • „Wierne blizny”; filmografia, biogram. „Filmowy Serwis Prasowy”. nr 10 (482) (XXVII), s. 2–4, 1981. Warszawa: Redakcja Wydawnictw Filmowych Przedsiębiorstwa Dystrybucji Filmów. ISSN 0430-4519. 
  • Pokerowy Precigs. „Cinema”. nr 12 (IV), s. 92, 1998. Warszawa: Film Publishing Poland. ISSN 1425-0446. 

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Precigs&oldid=73064610”