Anker Henrik Jørgensen (ur. 13 lipca 1922 w Kopenhadze, zm. 20 marca 2016 tamże[1]) – duński polityk, parlamentarzysta, lider Socialdemokraterne, premier Danii w latach 1972–1973 oraz 1975–1982.

Anker Jørgensen
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Anker Henrik Jørgensen

Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1922
Kopenhaga

Data i miejsce śmierci

20 marca 2016
Kopenhaga

Premier Danii
Okres

od 5 października 1972
do 19 grudnia 1973

Przynależność polityczna

Socialdemokraterne

Poprzednik

Jens Otto Krag

Następca

Poul Hartling

Premier Danii
Okres

od 13 lutego 1975
do 10 września 1982

Przynależność polityczna

Socialdemokraterne

Poprzednik

Poul Hartling

Następca

Poul Schlüter

Życiorys edytuj

Urodził się w biednej rodzinie. Był synem stangreta Johannesa Alberta Jørgensena (1894–1924) i Karen Marie Kristiansen (1894–1928)[2]. Po śmierci rodziców wychowywali go wujostwo. Ukończył siedem klas w szkole Det Kongelige Opfostringshus, pracował następnie jako robotnik (m.in. w magazynie). W okresie II wojny światowej odbywał służbę wojskową. W 1943, po rozbrojeniu duńskiej armii przez niemieckich okupantów, dołączył do ruchu oporu[2].

Zaangażował się następnie w działalność związkową, od 1950 zajmował kierownicze stanowiska w organizacjach pracowniczych[2]. W latach 1962–1968 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego SiD, związku zawodowego pracowników niewykwalifikowanych. Od 1968 do 1972 był przewodniczącym tej organizacji[3].

Został również członkiem Socialdemokraterne i jej organizacji młodzieżowej DSU[2]. W latach 1961–1964 zasiadał w radzie miejskiej Kopenhagi[3]. W 1964 po raz pierwszy objął mandat posła do Folketingetu z ramienia socjaldemokratów[4], w duńskim parlamencie zasiadał do 1994[2]. W latach 1973–1987 był przewodniczącym swojego ugrupowania[5].

Od 5 października 1972 do 19 grudnia 1973[6] i ponownie od 13 lutego 1975[7] do 10 września 1982 był premierem Danii[8]. Łącznie stał na czele pięciu różnych gabinetów[8]. Od 1 lipca do 30 sierpnia 1978 pełnił jednocześnie funkcję ministra spraw zagranicznych[7].

Życie prywatne edytuj

6 listopada 1948 w Randers poślubił Ingrid Kvist Pedersen (1922–1997)[2], z którą miał czworo dzieci: Petera, Larsa, Mette i Kirsten[9].

Przypisy edytuj

  1. Former Danish PM Jorgensen dies aged 93. focus-fen.net, 2016-03-20. [dostęp 2016-03-21]. (ang.).
  2. a b c d e f Anker Jørgensen. denstoredanske.dk. [dostęp 2017-07-31]. (duń.).
  3. a b Anker Jørgensen i ABA. arbejdermuseet.dk, 2009-07-17. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).
  4. Encyklopedia Powszechna PWN. T. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 367.
  5. Formænd og statsministre. socialdemokraterne.dk. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).
  6. Regeringen Anker Jørgensen I. stm.dk. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).
  7. a b Regeringen Anker Jørgensen II. stm.dk. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).
  8. a b Regeringen Anker Jørgensen V. stm.dk. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).
  9. Anker Jørgensen er død. dr.dk, 2016-03-20. [dostęp 2016-03-21]. (duń.).