Anna Czerwińska

polska alpinistka

Anna Czerwińska (ur. 10 lipca 1949 w Warszawie, zm. 31 stycznia 2023[1]) – polska alpinistka i himalaistka, zdobywczyni sześciu ośmiotysięczników i Korony Ziemi[2].

Anna Czerwińska
Ilustracja
Anna Czerwińska Przystanku Woodstock (2015)
Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1949
Warszawa

Data śmierci

31 stycznia 2023

Zawód, zajęcie

farmaceuta, alpinistka

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Strona internetowa

Uczestniczyła w wyprawach wspinaczkowych m.in. z Wandą Rutkiewicz i Krystyną Palmowską[3]. Z zawodu była doktorem nauk farmaceutycznych[4] (obrona 1976), lecz od wielu lat nie pracowała w swoim zawodzie – porzuciła go dla gór, które były jej największą pasją[5]. Prowadziła firmę, która sprowadzała z Indii ubrania, biżuterię oraz inne wyroby orientalne.

Życiorys edytuj

 
Grób Anny Czerwińskiej

Zainteresowała się wspinaczką w 1969, od tej pory wspinała się w górach, głównie w zespołach kobiecych. Z Krystyną Palmowską dokonała wielu przejść[3] aż do czasu wycofania się jej ze wspinania.

Początkowo uprawiała taternictwo, później zainteresowała się górami wyższymi: Alpami, Himalajami, Karakorum. Jej debiut przemierzania najwyższych gór miał miejsce w 1975 podczas wyprawy Ladies Expedition. Ekspedycja skończyła się dla Czerwińskiej kontuzją nogi, przez co alpinistka nie zrealizowała swojego celu. Do swoich planów powróciła w 1979, wspinając się na Rakaposhi[6]. Po 1990 wycofała się z gór najwyższych i wróciła do nich w 1997.

Pod koniec maja 2000[7] jako trzynasta osoba z Polski, w tym druga kobieta po Wandzie Rutkiewicz stanęła na szczycie Mount Everestu[8]. W latach 90. zdobywała kolejne najwyższe szczyty kontynentów[9]. Wejściem na Everest skompletowała Koronę Ziemi jako druga osoba z Polski po Leszku Cichym[4]. W momencie wejścia na Everest była najstarszą kobietą, która stanęła na tym szczycie[10].

Była autorką wielu artykułów w prasie górskiej (m.in. w „Taterniku”), a także kilkunastu książek.

Otrzymała członkostwo honorowe Polskiego Związku Alpinizmu. Postanowieniem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 9 grudnia 2003 została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi za zasługi dla polskiego taternictwa i alpinizmu, za popularyzowanie sportu wspinaczkowego[11]. W 2019 otrzymała Medal Kalos Kagathos[12]. Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[13].

Najważniejsze osiągnięcia wspinaczkowe edytuj

Tatry edytuj

Alpy edytuj

  • północna ściana Matterhornu (1977, z Krystyną Palmowską)
  • pierwsze kobiece przejście zimowe północnej ściany Matterhornu (1978, z Krystyną Palmowską, Wandą Rutkiewicz i Ireną Kęsą)

Himalaje i Karakorum edytuj

  • 1979 – Rakaposhi (7788 m n.p.m.), pierwsze kobiece wejście, nową drogą
  • 30 czerwca 1983 – przedwierzchołek Broad Peak: Rocky Summit (8028 m), w dwuosobowym zespole kobiecym z Krystyną Palmowską (Palmowska weszła na główny wierzchołek)
  • 15 lipca 1985 – Nanga Parbat (8126 m), w zespole kobiecym z Wandą Rutkiewicz i Krystyną Palmowską
  • 1986 – dotarcie na K2 do wysokości ok. 8200 m, nową drogą do Magic Line, z Krystyną Palmowską i Januszem Majerem
  • 21 maja 2000 – Mount Everest (8848 m), drugie polskie kobiece wejście
  • 6 października 2000 – Shisha Pangma Middle (8013 m)
  • 21 maja 2001 – Lhotse (8501 m), pierwsze polskie kobiece wejście
  • 25 września 2001 – Czo Oju (8201 m)
  • 2 sierpnia 2003 – Gaszerbrum II (8034 m)
  • 25 maja 2006 – Makalu (8485 m), pierwsze polskie kobiece wejście

Zdobyte ośmiotysięczniki edytuj

  • główne wierzchołki: Nanga Parbat, Mount Everest, Lhotse, Czo Oju, Gaszerbrum II, Makalu
  • boczne wierzchołki: Broad Peak, Sziszapangma

Korona Ziemi edytuj

Na podstawie źródła[9]

Publikacje edytuj

Przypisy edytuj

  1. [24tp.pl] Zmarła Anna Czerwińska, wybitka himalaistka [online], 24tp.pl [dostęp 2023-01-31].
  2. Zmarła Anna Czerwińska. Wybitna himalaistka miała 73 lata [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  3. a b Annę Czerwińską (1949-2023) wspomina Krystyna Palmowska [online] [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  4. a b KW Warszawa [online], kw.warszawa.pl [dostęp 2023-03-08].
  5. Nie żyje wybitna polska himalaistka. Jako pierwsza Polka zdobyła Koronę Ziemi [online], www.national-geographic.pl [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  6. Anna Czerwińska – wspomnienie [online], Polski Związek Alpinizmu [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  7. Anna Czerwińska – artykuł archiwalny
  8. Anna Czerwińska spoczęła na Powązkach Wojskowych [online], TVN24.pl [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  9. a b Zmarła Anna Czerwińska. Himalaistka przeżyła 73 lata [online], histmag.org [dostęp 2023-03-08].
  10. Wirtualna Polska Media, Nie żyje Anna Czerwińska. Miała 73 lata [online], sportowefakty.wp.pl, 31 stycznia 2023 [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  11. M.P. z 2004 r. nr 20, poz. 356.
  12. Medale Kalos Kagathos wręczone. olimpjski.pl, 2019-10-11. [dostęp 2019-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-25)].
  13. Wybitna polska zawodniczka spoczęła na Powązkach Wojskowych. polsatsport.pl, 2023-02-16. [dostęp 2023-02-18].

Bibliografia edytuj