Anna Sobolewska (aktorka)

Anna Sobolewska, Anna Wiszniowska-Sobolewska z domu Seweryn (ur. 13 stycznia 1927 w Tomaszowie Mazowieckim zm. 20 października 2020) – polska aktorka teatralna, telewizyjna, estradowa, piosenkarka.

Anna Sobolewska

Anna Seweryn

Anna Sobolewska, Teatr Satyry (1956)
Imię i nazwisko	Anna Wiszniowska-Sobolewska
Data i miejsce urodzenia	13 stycznia 1927 Tomaszów Mazowiecki
Data śmierci	20 października 2020
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Józef Wiszniowski (1953–1966)
Lata aktywności	1951–1995

Życiorys

Była córka Tadeusza Seweryna, etnografa, malarza, grafika, muzeologa, badacza sztuki ludowej, i Teresy z Sobolewskich. Od najmłodszych lat wzrastała w kulcie sztuki i nauki. Do szkół uczęszczała przed II wojną, a w czasie okupacji dokształcała się na tajnych kompletach. Za sprawą ojca, prowadzącego ożywioną działalność konspiracyjną na stanowisku Kierownika Oporu Społecznego Okręgowej Delegatury Rządu, uczestniczyła jako łączniczka, stenografka i maszynistka, m.in. przy pracach przygotowujących liczne akcje likwidacji uczestniczących w dyskryminacji narodu polskiego Niemców i konfidentów skazanych wyrokami Cywilnych Sądów Specjalnych. Jednocześnie, dysponując znakomitymi warunkami fizycznymi, uczęszczała do Szkoły Baletowej Ireny Michalczyk oraz na tajne kursy teatralne Władysława Woźnika. Egzamin maturalny zdała w 1946 roku i rok później zapisała się do Polskiego Teatru Akademickiego. Wraz z Henrykiem Tomaszewskim, w marcu 1947 roku po raz pierwszy wystąpiła na tej scenie. W tym samym roku rozpoczęła studia w Państwowej Szkole Dramatycznej w Krakowie mimo protestu i dezaprobaty ojca, który karierę córki widział na polu naukowym. Spór między ojcem i córką przybrał na sile i wówczas zmieniła nazwisko Seweryn, przyjmując nazwisko swej babki, Sobolewska. W 1950 roku ukończyła studia na PWST im. Ludwika Solskiego w Krakowie.

Po ukończeniu studiów zaczęła karierę w Poznaniu. Zadebiutowała 10 lutego 1951 roku. Występowała w Krakowie, Poznaniu, Sosnowcu, Bielsku-Białej, Gnieźnie. Występowała m.in. w filmach Crimen (1988, serial fabularny) oraz Krewniaki (1982, spektakl telewizyjny). Napisała wspomnienia o swoim ojcu. W latach 1953–1966 była żoną Józefa Wiszniowskiego, inspicjenta i organizatora teatralnego. Nie miała dzieci. Mocny, melodyjny głos pozwalał jej na interpretacje piosenek estradowych. Występowała w komediach i farsach.

Role teatralne i estradowe 1951 – 1995

Teatr Polski w Poznaniu

• Gimnazjalistka – K.Treniew „Lubow Jarowaja”, reż. T.Muskat, scen. T. Kantor, prem. 10.II,1951 r.
• Gibałczewska, Urzędniczka i Murarka – Z. Gozdawa i W.Stępień „Wodewil warszawski”, reż. A. Kwiatkowski, scen. Z. Szpingier, prem. 2.VI.1951 r.
• Hanka – W. Żółkiewska „Awans”. reż. W. Ziembiński, scen. W. Królikiewicz, prem. 22.XII.1951 r.
• Chochlik – J. Słowacki „Balladyna”, reż. W. Wożnik, scen. Z. Szpinger, prem. 6.III.1952 r.
• Mamusia – A. Makarenko „Poemat pedagogiczny”, reż. M. d’Alphonse, scen. T. Kalinowski, prem. 1.V.1952 r.
• Fruzia – A. Fredro „Damy i huzary”, reż. W. Stoma, scen. T. Kalinowski, prem. 27.VI.1952 r.
• Otrębska – A. Stern „Pani Dulska na rozdrożu” reż. M. d’Alphonse, scen. A. Bilski, prem. 16.V.1953 r.

Teatr Muzyczny w Gdańsku

• Palmira Beaubisson – R. Heuberger „Bal w operze”, reż. D. Baduszkowa, scen. R. Bubiec, prem. 18.V.1958 r.

Teatr Zagłębia w Sosnowcu

• Macocha – S. Płonka-Fiszer „Kopciuszek”, reż J. Ulrich, scen. J. Dutkiewicz, prem. 10.XII.1961 r.
• Brunchilda – E. Toller „Wyzwolenie Wotana”, reż. Z. Zbrojewski, scen. W. Lange, prem. 3.V.1962 r.
• Szambelanowa – A. Fredro „Pan Jowialski”, reż. B. Mierzejewski, scen. J. Dutkiewicz, prem. 29.VI.1962 r.
• Łucka – K. Zalewski „Przed ślubem”, reż. T. Przystawski, scen. J. Dutkiewicz, prem. 2.III.1963 r.
• Gospodyni – S. Wyspiański „Wesele”, reż. W. Nowakowski, scen. J. Hrynkowski, prem. 6.VI.1963 r.
• Ona – J.P. Gawlik „Pokusa”, reż. A. Słociński, scen. A. Sell-Walter, prem. 3.I.1964 r.

Teatr Polski w Bielsku-Białej

• Tadrachowa – G. Zapolska „Moralność pani Dulskiej”, reż. A. Mianowska, scen. J. Feldman, prem. 28.XI.1970 r.
• Walentowa, Pani II – W. Krzemiński „Romans z wodewilu”, reż. J. Para, scen. W. Lange, prem. 16.I.1971 r.
• Niewadzka – S. Żeromski „Doktor Judym”, reż. J. Para, scen. J. Feldman, prem. 20.III.1971 r.
• Olga – T. Różewicz „Kartoteka”, reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 18.IX.1971 r.
• Coca Baisos – M. Mithois „Madame Coco”, reż. J. Para, scen. M. Adamska, prem. 27.IV.1972 r.
• Królowa Matka – Ajschylos „Persowie”, reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 30.IX.1972 r.
• Tatiana – M. Gorki „Mieszczanie”, reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 4.XI.1972 r.
• Pulcheria – M. Bałucki „Dom otwarty”, reż. J. Gruca, scen. Z. Strzelecki, prem. 9.II.1974 r.
• Berta – M. Camoletti „Latające narzeczone”, reż. A. Nowak, scen. J. Braun, prem. 19.X.1974 r.
• Starsza Pani – R. Thomas „Osiem kobiet”, reż. I. Czaykowska, sce. A. Łabiniec, prem. 19.X.1974 r.
• Pani Carlier – C. Magnier „Paryżanin”, reż. A. Nowak, scen. W. Szymański, prem. 16.V.1975 r.
• Kornelia – A. Wydrzyński „Uczta morderców”, reż. T. Pliszkiewicz, scen. A. Markowski, prem. 19.XII.1975 r.
• Helena – W. Rapacki (syn) „Wesoły wspólnik”, reż. R. Krzyszycha, scen. W. Lange, prem. 2.X.1976 r.
• Babcia – O. Zelenka „Koszulka”, reż. M. Dembowski, scen. B. Ptak, prem. 24.VI.1977 r.
• Joanna – G. Zoch „Strzał w nocy”, reż. A Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 24.VI.1977 r.
• Babka – P. Panczew „Bliźniacy”, reż. M.Ziobrowski, scen. A. Czeczot, prem. 25.XI.1978 r.
• Fiokła Iwanowna – M. Gogol „Ożenek”, reż. A. Nowak, scen. W. Lange, prem. 24.III.1979 r.
• Hrabina de Mont-Vermeil – R. Vincy i J. Valmy „Pasztet jakich mało”, reż. M. Dembowski, scen. J. Rybarkiewicz, prem. 18.I.1980 r.
• Atujewa – A. Suchowo-Kobylin „Wesele Kreczyńskiego”, reż. M.T. Nowakowski, scen. J. Rybarkiewicz, prem. 18.I.1980 r.
• Kierowniczka żłobka – M. Hennequin „Nie kłam, kochanie”, reż. A. Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 27.XI.1981 r.
• Katarzyna – M. Bałucki „Krewniaki”, reż. A. Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 27.XI.1981 r.
• Turusina – A. Ostrowski „Pamiętnik szubrawca własnoręcznie przez tegoż napisany”, reż. A. Nowak, scen. M. Schubert, prem. 5.11.1982 r.
• Franciszka Wereszczakowa – A. Maliszewski „Ballady i romanse”, reż. M. Dembowski, scen. J. Gorazdowski, prem. 11.II.1983 r.
• Pani Barnier – C. Magnier „Oskar”, reż. M. Szczerski, scen. B. Stopka, prem. 6.V.1983 r.
• Chłopka – I. Bresan „Przedstawienie ‘Hamleta’ we wsi Głucha Dolna”, reż. W. Laskowska, scen. M. Tomasik, prem. 21.X.1983 r.
• Eugenia – S. Mrożek „Tango”, reż. M. Górkiewicz, scen. K. Żygulska, prem. 18.II.1984 r.
• Kucharka – W. Młynarski i M. Małecki „Cień”, reż. J. Sycz, scen. A. Kuryło, prem. 29.XII.1984 r.
• Siostra Barbara – S.I. Witkiewicz „Wariat i zakonnica”, reż. J. Sopoćko, scen. T. Czerska, prem. 24.II.1985 r.
• Nell – S. Beckett „Końcówka”, reż. W. Kopciński, scen. M. Treutler, prem. 31.V.1985 r.
• Szambelanowa – A. Fredro „Pan Jowialski”, reż. W. Boratyński, scen. A. Kuryło, prem. 20.XII.1985 r.
• Małgorzata – L.M. Mongomery „Ania z Zielonego Wzgórza”, reż. H. Adamek, scen. T. Smolicki, prem. 14.III.1986 r.
• Człowiek Craparta – R. Rolland „Gra miłości i śmierci”, reż. W Jankowski, scen. T. Smoliński, prem. 27.III.1987 r.

Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie

• Wielosławska – S. Żeromski „Przedwiośnie”, reż. R. Kordziński, scen. Z. Bednarowicz, prem. 18.XI.1988 r.
• Maryla – L.M. Montgomery „Ania z Zielonego Wzgórza”, reż. H. Olszewski, scen. J. Warpechowski, prem. 18.XII.1988 r.
• Ciotka – W. Gombrowicz „Iwona księżniczka Burgunda”, reż. H. Adamek, scen. M. Hubka, prem. 25.IV.1990 r.

Udział w programach teatrów satyry

Teatr Satyryków w Poznaniu, 1953-1954

• „Siódme poty” – składanka satyryczna, reż. A. Hanuszkiewicz, prem. 1953 r.
• „Bez znieczulenia” – składanka satyryczna, reż. Cz. Szpakowicz, prem. 13.XII.1953 r.
• „Odfajkowane” – składanka satyryczna, reż. Cz. Szpakowicz, prem. 3.III.1954 r.

Teatr Satyryków w Krakowie, 1954-1956

• „Ręce do góry” – składanka satyryczna, reż. K. Szubert, prem. 15.IX.1954 r.
• „Targowisko różności” – składanka satyryczna, reż. W. Wróblewska, prem. 1955 r.
• „Wesołe porachunki” – składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• „Kraków gra” – składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• „Jedziemy na wariata” – składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• „Jedziemy na olimpiadę” – składanka satyryczna, reż. T. Kwiatkowski, prem. 1956 r.

Teatr Satyry w Katowicach, 1956

• „Co nam zostało z tych lat” – składanka satyryczna, reż. R. Niewiarowicz, scen. J. Glatty, prem. 10.III.1956 r.
• „Sto lat !” – J. Ponitycki, reż. T. Wesołowski, scen. J. Glatty, prem. 5.I.1956 r.

Występy w zespołach kabaretowych w latach 1956–1958

• Kabaret Literacki „Smok”, Kraków, 1956 r., kier art. S. Otwinowski, Kraków 1956 r.
• Kabaret Jazzowy „Hot”, Katowice, 1957 r., kier. art. W. Patuszyński, Katowice 1957 r.
• Kabaret „Barometr”, w kinie „Praha”, kier. art. J. Ofierski, Warszawa, 1958 r.

Najciekawsze programy estradowe z udziałem Anny Sobolewskiej z lat 1952–1990

• „Poniedziałki satyryczne”, reż. K. Fabisiak, Teatr Komedii Muzycznej w Poznaniu 1952 r.
• „Z kurierkiem na ty”, reż. W. Kazanecki, Program Estrady i „Z Kuriera Lubelskiego”, w Lublinie, prem. 20.X.1958 r.
• „Międzynarodowe Variete”, reż. B. Kilkowska, organizacja PAGART, prem. 20.III.1959 r.
• „Duża Buśka”, Program Państwowego Przedsiębiorstwa Imprez Estradowych w Katowicach, prem. 28.VII.1959 r.
• „Mijają lata, nie mijają piosenki”, Program Państwowego Przedsiębiorstwa Imprez Estradowych w Bydgoszczy, prem. 1960 r.
• „Między nami dorosłymi”, Program Teatrzyku Estradowego Aktorów Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1963 r.
• „Latające dziewczęta”, reż, E. Kron. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1965 r.
• „Antykvariete”, reż. S. Broszkiewicz. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1966 r.
• „Stop ! dziecko na drodze”, reż J. Ponitycki. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, 1969 r.

Repertuar solowy Anny Sobolewskiej z udziałem pianisty

Programy patriotyczne

• „Do Ciebie Polsko” – program oparty na poezji i piosence legionowej
• „Czy pamiętasz żołnierzu” – program oparty na poezji i piosenkach z czasów II wojny światowej

Programy rozrywkowe

• Z. Wiktorczyk „Wspomnienia babuni”
• J. Ponitycki „Adieu, fin de siecle!”
• M. Pawlikowska-Jasnorzewska „Chwila nostalgii”
• „W stylu retro” piosenki i teksty kabaretowe z okresu międzywojennego.

Linki zewnętrzne

• Wywiad z Anną Sobolewską przeprowadzony przez Jerzego Płaczkiewicza