Anton Pulanich
Anton Pulanich (ur. 9 czerwca 1898 w Holíč, zm. 4 stycznia 1962 w Dunajskiej Stredie) – słowacki generał, uczestniczył w obydwu wojnach światowych, w tym w agresji słowackiej na Polskę.
| |
 generał
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
Podczas I wojny światowej uczestniczył w walkach przeciw armii rosyjskiej i włoskiej jako żołnierz armii Austro-Węgier. Od 1919 żołnierz armii czechosłowackiej, w 1923 przydzielony do 41. pułku piechoty.
W czasie słowackiej agresja na Polskę w randze gen. II rangi, dowódca 1. Dywizji Piechoty „Jánošik” walczącej jako wojsko sojusznicze po stronie Niemiec[1]. Dowodzone przez niego pułki współdziałały z niemieckim XVIII Korpusem Armijnym, walcząc m.in. na odcinku Jaworzyna, Czorsztyn, Knurów, Ustrzyk, Ochotnica, Jurgów, Niedzica. Po zakończeniu agresji na Polskę dowódca sił lotniczych Słowacji. Od roku 1941 dowódca słowackiej Armii Polowej. Od 12 lipca do 25 lipca 1941 dowódca słowackich wojsk ekspedycyjnych przeciwko Związkowi Radzieckiemu, następnie dowódca armii słowackiej z siedzibą w Bańskiej Bystrzycy.
1 stycznia 1944 złożył funkcje na rzecz gen. Jozefa Turaneca po dezercji dużej części wojsk słowackich na froncie wschodnim. Sam Pulanich pozostał lojalny wobec rządu w Bratysławie. Fakt, że odmówił wykonania decyzji prezydenta J. Tiso o wydaniu rozkazu rozbrojenia garnizonu w Bratysławie, służy mu na korzyść. Prawdopodobnie z powodu przeszłych wydarzeń i uporczywych problemów zdrowotnych zrezygnował z funkcji i wycofał się w odosobnienie.
Jednak wziął udział w październiku 1944 r. (po stłumieniu Słowackiego Powstania Narodowego) w uroczystej przysiędze oddziałów Gwardii Hlinki. W marcu 1945 był jednym z dostojników Republiki Słowackiej ewakuowanych z Bratysławy. Po wojnie przyjechał do Czechosłowacji. Powrócił nawet do armii, ale tylko formalnie, jako emerytowany oficer. Wkrótce władze czechosłowackie pozbawiły go stopnia wojskowego. Pulanich został zrehabilitowany w 1991 roku[2].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Żelazny – III Rzesza (wrzesień 1939)[3]
Przypisy edytuj
- ↑ Zarzycki 2014 ↓, s. 216.
- ↑ Alexej Maskalík, Anton Pulanich, Bratislava: Vojenský Historický Ústav, 2007 [dostęp 2021-03-16] (słow.).
- ↑ Słowackich wodzów odznaczono Krzyżem Żelaznym. „Ilustrowany Kurier Codzienny”, s. 1, Nr 257 z 27 września 1939.
Bibliografia edytuj
- Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.