Antoni Banaszak
Antoni Banaszak (ur. 9 stycznia 1881 w Pięczkowie, zm. 3 maja lub 3 czerwca[1] 1932 w Ostrowie Wielkopolskim) – polski prawnik, senator II Rzeczypospolitej.
Życiorys edytuj
Antoni Banaszak urodził się 9 stycznia w Pięczkowie k. Miłosławia i był synem średniorolnego chłopa Józefa i Katarzyny z domu Niklewicz[2]. Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej wsi ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu (matura 1902). Należał w gimnazjum do tajnego polskiego kółka samokształceniowego Towarzystwo Tomasza Zana. Studiował prawo, ekonomię i historię sztuki na uczelniach w Berlinie, Wrocławiu i Monachium. Brał udział w pracach organizacji zrzeszających polską młodzież akademicką. Egzamin sędziowski zdał w 1911 roku[2].
Początkowo pracował jako adwokat w Bochum, gdzie udzielał się w ruchu śpiewaczym oraz czynnie bronił w Westfalii interesów Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, organizacji skupiającej większość polskich robotników w Niemczech[2]. Jako prelegent brał udział w życiu organizacyjnym Zjednoczenia. Jesienią 1914 jako polski działacz narodowy został osadzony w więzieniu w Bochum. Zwolniono go z aresztu śledczego po 4 tygodniach i wcielono do armii niemieckiej, w której służył do końca działań wojennych w stopniu szeregowca[2]. Powrócił do Wielkopolski po wybuchu rewolucji w Niemczech i zajął się organizowaniem polskiego sądownictwa na terenie byłego zaboru pruskiego. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, w którym władze powstania powierzyły mu funkcję wiceprezesa Sądu Doraźnego Frontu Południowego w Ostrowie. Po I wojnie światowej zajął się szkoleniem kadr policyjnych oraz prowadził kursy dla sekretarzy adwokackich i pracowników komunalnych[2]. Otworzył również w Ostrowie własną kancelarię adwokacką oraz łączył pracę zawodową z działalnością polityczną w Narodowej Partii Robotniczej. W latach 1922–1927 z listy NPR zasiadał w Senacie. Od 1922 roku wiceprezes Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu. Od 1925 sędzia Sądu Doraźnego przy Sądzie Najwyższym[2].
Zmarł 3 maja 1932 w Ostrowie, gdzie został pochowany. Od 1919 był żonaty z Zofią Nowakowską, bezdzietny[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Wydarzenia (s. 301). Kronika Miasta Poznania 2-3/1932. [dostęp 2012-07-15]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 35.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Wojtkowski, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 255. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 35. ISBN 83-01-02722-3.